Επικροτείται από το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS η δημιουργία ταμείου ανακύκλωσης πλοίων

Οι ΜΚΟ υποστηρίζουν το κάλεσμα της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη δημιουργία ενός ταμείου ανακύκλωσης πλοίων και την εξάλειψη της πρακτικής της προσάραξης Αλλά καταγγέλλουν την παράνομη εξαίρεση πλοίων από το πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης της Βασιλείας
ΟΙ ΜΚΟ χαιρετίζουν την ψήφο μεγάλου μέρους των μελών της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ENVI), από όλες τις πολιτικές ομάδες, για τη σύσταση ενός ευρωπαϊκού ταμείου για την ανακύκλωση των πλοίων, ενός οικονομικού κινήτρου για χρηματοδότηση της περιβαλλοντικά ορθής ανακύκλωσης των πλοίων και εσωτερίκευσης του κόστους διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων. Η δημιουργία του ταμείου υποστηρίζεται από την ΜΚΟ Shipbreaking Platform, μια διεθνή συμμαχία 18 οργανώσεων που ασχολούνται με το περιβάλλον, τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα με στόχο τη διαμόρφωση ασφαλέστερων και λιγότερο ρυπογόνων πρακτικών ανακύκλωσης πλοίων σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ιδέα, η οποία βρήκε υποστήριξη από τον εισηγητή Carl Schlyter, Σουηδό Ευρωβουλευτή της Ομάδας των Πρασίνων, συνίσταται στην υποχρέωση καταβολής από κάθε πλοίο που δένει σε ευρωπαϊκό λιμάνι ενός συγκεκριμένου ποσού, το οποίο θα χρησιμοποιείται για τη χορήγηση πριμοδοτήσεων για την ασφαλή και ορθή ανακύκλωση των πλοίων σε εγκεκριμένες από την Ε.Ε. μονάδες. Η δημιουργία του ταμείου θα εξαλείψει το χάσμα της τιμολόγησης στις κατώτερης ποιότητας εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε χώρες που δεν είναι μέλη του ΟΟΣΑ, στις οποίες προσφέρονται σήμερα στους πλοιοκτήτες υψηλότερες τιμές για τα πλοία που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους, ακόμα κι όταν αυτό σημαίνει ότι οι εργάτες που απασχολούνται εκεί σκοτώνονται ή προσβάλλονται από ασθένειες που προκαλούνται από τις επικίνδυνες ουσίες που περιέχονται σε αυτά τα πλοία.
Επιπλέον, οι ΜΚΟ χαιρετίζουν την πρωτοποριακή απόφαση, με την οποία τίθεται εκτός νόμου η μέθοδος της προσάραξης, που αποτελεί μια ρυπογόνο και επικίνδυνη πρακτική διάλυσης πλοίων σε παλιρροϊκές περιοχές.
«Ο συγκεκριμένος Ευρωπαϊκός κανονισμός μπορεί να αποτελέσει τον πρώτο υπερεθνικό, νομικά δεσμευτικό κανόνα που απαγορεύει την προσάραξη» αναφέρει η Patrizia Heidegger, Διευθύντρια της ΜΚΟ Shipbreaking Platform. «Στο μέλλον η προσάραξη θα πρέπει να αντικατασταθεί σε όλες τις χώρες από ασφαλέστερες μεθόδους, όπως έχει συμφωνηθεί από τη διεθνή κοινότητα στη Σύμβαση της Βασιλείας για τον Έλεγχο των Διασυνοριακών Διακινήσεων Αποβλήτων και τη Διάθεσή τους».
Παρ’όλα αυτά, η ΜΚΟ Shipbreaking Platform, όπως επίσης και διάφοροι νομικοί εμπειρογνώμονες, επικρίνουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Περιβάλλοντος για την υπερψήφιση της εξαίρεσης των πλοίων από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τη μεταφορά αποβλήτων, πρόταση η οποία ξαφνικά νομιμοποιεί την εξαγωγή πλοίων, που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους και τα οποία περιέχουν αμίαντο, βαρέα μέταλλα ή πολυχλωριωμένα διφαινύλια, σε χώρες που δεν είναι μέλη του ΟΟΣΑ. Η ΜΚΟ προειδοποιεί ότι η μονομερής αυτή κίνηση παραβιάζει τις υποχρεώσεις της Ε.Ε. και των μελών της δυνάμει της Σύμβασης της Βασιλείας και της τροποποίησης απαγόρευσης (Basel Ban Amendment).
«Μια τέτοια πρόταση δεν ευσταθεί μετά από μια προσεκτική ανάλυση του Ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου» υποστηρίζει ο Ludwig Krämer, δικηγόρος σε θέματα περιβάλλοντος και πρώην επικεφαλής της μονάδας διαχείρισης αποβλήτων της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Νοέμβριο του 2012, ο Krämer υποστήριξε σε νομική ανάλυσή του, ότι η εξαίρεση πλοίων που βρίσκονται στο τέλος του κύκλους ζωής τους από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τη μεταφορά αποβλήτων αντίκειται στο διεθνές δίκαιο.
Σύμφωνα με τη διεθνή Σύμβαση της Βασιλείας, της οποίας συμβαλλόμενα μέρη είναι όλα τα Κράτη-Μέλη, αλλά και η ίδια η Ε.Ε., όπως επίσης και σύμφωνα με την υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία (Κανονισμός για τη μεταφορά αποβλήτων), τα πλοία που πωλούνται για ανακύκλωση χαρακτηρίζονται ως επικίνδυνα απόβλητα και η εξαγωγή τους από χώρες της Ε.Ε. σε χώρες που δεν είναι μέλη του ΟΟΣΑ, όπως η Ινδία, είναι παράνομη. Δεν μπορεί να υπάρξει μονομερής απόφαση ότι τα πλοία δεν αποτελούν επικίνδυνα απόβλητα: μόνο η ίδια η Σύμβαση της Βασιλείας έχει αποφασιστική αρμοδιότητα επ’αυτού του θέματος και τέτοια απόφαση δεν έχει ληφθεί. Η ΜΚΟ Shipbreaking Platform χαιρέτισε τη στάση του Vittorio Prodi, Ευρωβουλευτή των Σοσιαλδημοκρατών (S&D), ο οποίος τάχθηκε υπέρ της διατήρησης του καθεστώτος της Βασιλείας στα πλοία υπό σημαία Ε.Ε., αλλά δυστυχώς οι τροπολογίες του καταψηφίστηκαν.
«Η ψηφοφορία αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα ίδια τα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου» δήλωσε η Patrizia Heidegger, Διευθύντρια της ΜΚΟ Shipbreaking Platform. «Λιγότερο από 2 εβδομάδες πριν, η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου ενέκρινε ψήφισμα, με το οποίο ζητούσε το τέλος της «παράνομης και ανήθικης» εξαγωγής σε αναπτυσσόμενες χώρες πλοίων που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους και περιέχουν αμίαντο. Καλούμε όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να μην επιτρέψουν την αποδυνάμωση του πεδίου εφαρμογής της Βασιλείας ως προς τα ευρωπαϊκά τοξικά πλοία».
Δυστυχώς, οι τροπολογίες που κατατέθηκαν από τη Sabine Wils, Ευρωβουλευτή της Συνομοσπονδιακής Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/ Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών (GUE/NGL), για σαφέστερες προδιαγραφές στο σχεδιασμό «πράσινων» πλοίων, καταψηφίστηκαν. Η υιοθέτηση ενός κανονισμού για την κατασκευή «πράσινων» πλοίων, θα συνεπάγετο λιγότερα επικίνδυνα υλικά στα καινούργια πλοία και θα μείωνε τον κίνδυνο επιβάρυνσης των αναπτυσσόμενων χωρών με τοξικά απόβλητα.
Οι MKO υποστήριξαν επίσης τον Tadeusz Cymanski, Ευρωβουλευτή του Ομάδας Ευρώπη της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας (EFD), ο οποίος τάχθηκε υπέρ της καθαρής και ασφαλούς ανακύκλωσης πλοίων στην Ε.Ε. Οι τροπολογίες του απορρίφθηκαν, καίτοι θα συνιστούσαν μια οικονομική ευκαιρία για την Ε.Ε.