Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία 2023

Το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώνει τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, Λογοτεχνικής Μετάφρασης και Παιδικού Βιβλίου έτους 2023 (για τις εκδόσεις 2022). 

Τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία, θεσμός κύρους και ουσίας στο χώρο των Γραμμάτων, αποτελούν την έμπρακτη αναγνώριση της Πολιτείας προς το έργο και την προσφορά των δημιουργών και αποσκοπούν στην προβολή και τη διάδοση της Ελληνικής γραφής και σκέψης και στην υποστήριξη της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής.

Στη διαδικασία εφαρμόζεται η νομοθεσία που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων (ν. 3905/23-12-2010, άρθρο 40), και βάσει αυτής ορίστηκαν οι αρμόδιες Επιτροπές (ΦΕΚ 447/ Υ.Ο.Δ.Δ./12.05.2023,  ΦΕΚ 1129/ Υ.Ο.Δ.Δ./19.10.2023, ΦΕΚ 1269/Υ.Ο.Δ.Δ/23-11-2023 και ΦΕΚ 58/ΥΟΔΔ/26.1.2024), που εξέτασαν διεξοδικά τη βιβλιοπαραγωγή του έτους 2022.

Αναλυτικά, ανακοινώνονται σήμερα:

Ι. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2023

Α. Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων απονέμεται στη Ρέα Γαλανάκη για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα.

Β. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2023 απονέμεται ομόφωνα στην Ισμήνη Καρυωτάκη, για το έργο της Φυγόδικος δεν ήμουν, εκδόσεις Ποταμός.

Γ. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, για το έργο του Το όνομά σου, εκδόσεις Το Ροδακιό.   

Δ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2023 απονέμεται ομόφωνα στον Σταύρο Ζαφειρίου, για το έργο του Πράσινος ουρανός, μπλε χορτάρι, εκδόσεις Νεφέλη.

Ε. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χρήστο Λούκο, για το έργο του Η Ερμούπολη της Σύρου (1821-1950). Από το Λίβερπουλ της Ανατολικής Μεσογείου στη βαμβακούπολη των Κυκλάδων, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

ΣΤ. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Bιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Σπύρο Παπαϊωάννου – Κώστα Βλησίδη για το έργο τους Το φρικτόν τέμενος της αμαρτίας (Α’ Μέρος: Το πορνείο των Βούρλων Δραπετσώνας μέσα από γραπτές πηγές, Β’ Μέρος: Ιχνηλάτηση του τόπου και του χρόνου των «Βούρλων» της Δραπετσώνας), έκδοση Ινστιτούτου Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων.

Ζ. Το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Άρη Αλεξανδρή, για το έργο του Πώς ο Ιγνάτιος Καραθοδωρής έχασε τα πάντα, εκδόσεις Μεταίχμιο.

Η. Το Ειδικό Κρατικό Βραβείο 2023 για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται ομόφωνα στον Γιάννη Πάσχο, για το έργο του Το χρονικό ενός δυσλεκτικού, εκδόσεις Περισπωμένη.

Θ. Τέλος, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία την απονομή τιμητικής διάκρισης στο λογοτεχνικό περιοδικό Κοράλλι.

ΙΙ.   ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ 2023

Α) Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα 2023 απονέμεται ομόφωνα εξ ημισείας στη Μυρτώ Καλοφωλιά, για τη μετάφραση του έργου του Anthony Doerr Νεφελοκοκκυγία, εκδόσεις Πατάκη, και στον Σωτήρη Σουλιώτη, για τη μετάφραση του έργου του Jon Fosse Το άλλο όνομα, εκδόσεις Gutenberg.

Β) Το Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά 2023 απονέμεται ομόφωνα εξ ημισείας στον Παύλο Καλλιγά, για τη μετάφραση του έργου του Πλάτωνα Παρμενίδης, εκδόσεις Στιγμή, και στον Θεόδωρο Κ. Στεφανόπουλο, για τη μετάφραση του έργου του Ηρώνδα Μιμίαμβοι, εκδόσεις Κίχλη.

Γ) Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Γλώσσας σε Ξένη Γλώσσα 2023 απονέμεται ομόφωνα εξ ημισείας στον Jean–Marc Laborie, για τη μετάφραση του έργου του Χριστόφορου Μηλιώνη Καλαμάς κι Αχέρων στη γαλλική γλώσσα [Christoforos Milionis Kalamás et Achéron, εκδόσεις L’Harmattan], και στην Riikka Pulkkinen, για τη μετάφραση ανθολογίας σύγχρονων ελλήνων ποιητών στη φινλανδική γλώσσα [Aurinkokello: Nykykreikkalaisia, εκδόσεις Enostone Kustannus].

ΙΙI.   ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 2023

Α. Το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον  Κυριάκο Χαρίτο για το έργο με τίτλο  Για φαντάσου, (εικονογράφηση Ντανιέλα Σταματιάδη), εκδόσεις Μεταίχμιο.

Β. Το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Θοδωρή Κούκια  για το έργο με τίτλο Τετράγωνα κύματα, ιπτάμενες μέδουσες, εκδόσεις Κέδρος.

Γ. Το Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στην εικονογράφο Χρύσω Χαραλάμπους και στη συγγραφέα Δανάη Δάσκα  για το έργο με τίτλο 1000 τρόποι να στύψεις ένα λεμόνι,, εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Δ. Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2023 απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Μαρίζα Ντεκάστρο  για το έργο με τίτλο Οι δικοί μου άνθρωποι, (εικονογράφηση Χαρά Μαραντίδου), εκδόσεις Καλειδοσκόπιο. 

Υπενθυμίζεται η σύνθεση των αρμόδιων Επιτροπών:

Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου – Μαρτυρίας

Η σύνθεση της εννεαμελούς Επιτροπής, αρμόδιας για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας, το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου-Μαρτυρίας, έχει ως εξής (ΦΕΚ 447/ΥΟΔΔ/12.5.2023) :

1. Ευριπίδης Γαραντούδης, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. συναφούς γνωστικού αντικειμένου), Πρόεδρος
2. Ανδρέας Μήτσου, Συγγραφέας, Αντιπρόεδρος
3. Λητώ Ιωακειμίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας (Τομέας Νεοελληνικής Φιλολογίας) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. συναφούς γνωστικού αντικειμένου), Μέλος
4. Ελένη Κουτριάνου, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: Θεωρίας της Λογοτεχνίας – Συγκριτικής Γραμματολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. συναφούς γνωστικού αντικειμένου), Μέλος
5. Καλλιόπη (Πόπη) Αρωνιάδα, Συγγραφέας, Μέλος
6. Ηλίας Καφάογλου, Συγγραφέας, Μέλος
7. Γεώργιος Ρούσκας, Κριτικός, Μέλος
8. Κωνσταντίνα (Ντίνα) Σαρακηνού, Κριτικός, Μέλος
9. Σταύρος Σταμπόγλης, Κριτικός, Μέλος

Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης

H σύνθεση τη αρμόδιας εννεαμελούς Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης (ΦΕΚ/Υ.Ο.Δ.Δ./447/12-5-2023, ΦΕΚ 1269/Υ.Ο.Δ.Δ/23-11-2023, ΦΕΚ 58/ΥΟΔΔ/26.1.2024) έχει ως εξής:

1. Ιωάννης Δημ. Τσόλκας, Καθηγητής Ιστορίας της Ιταλικής Λογοτεχνίας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι γνωστικού αντικειμένου σχετικού με την ελληνική ιστορία, κοινωνία ή πολιτική), Πρόεδρος
2. Βασίλειος Σαμπατακάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Lund (Σουηδία), Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Νεοελληνιστής, Αντιπρόεδρος
3. Ρουμπίνη Δημοπούλου, Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Λατινικής Λογοτεχνίας του Μεσαίωνα και Αναγέννησης στον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. ΑΕΙ γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη φιλολογία), Μέλος
4. Δημήτριος Φίλιας, Καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι, γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη μετάφραση), Μέλος
5. Κωνσταντίνος Μπούρας, Κριτικός, Μέλος
6. Κλεάνθη-Ισμήνη (Κλαίτη) Σωτηριάδου, Μεταφράστρια, Μέλος
7. Βασίλης Βασιλειάδης, Νεοελληνιστής, Μέλος
8. Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός, Μέλος
9. Ιωάννα-Άννα Μεϊτάνη, Μεταφράστρια, Μέλος

Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου

Η σύνθεση της αρμόδιας εννεαμελούς Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου έχει ως εξής (ΦΕΚ 447/ΥΟΔΔ/12.5.2023 και ΦΕΚ 1129/ Υ.Ο.Δ.Δ. /19.10.2023):

1. Δημήτριος Πολίτης, Καθηγητής Α΄ βαθμίδας του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική ηλικία του Πανεπιστημίου Πατρών, Πρόεδρος
2. Αναστασία Οικονομίδου, τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Κριτικός παιδικής λογοτεχνίας, Αντιπρόεδρος
3. Βασιλική Βασιλούδη, Επίκουρη Καθηγήτρια παιδικής λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Κριτικός παιδικής λογοτεχνίας, Μέλος
4. Μελπομένη (Μένη) Κανατσούλη, Καθηγήτρια Α΄ βαθμίδας του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος
5. Δημήτριος Γουλής, Επίκουρος Καθηγητής παιδικής λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος
6. Αλέξανδρος Ακριτόπουλος, τ. Καθηγητής ελληνικής λογοτεχνίας με έμφαση στην παιδική λογοτεχνία στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Συγγραφέας, Μέλος
7. Ιωάννα Μπακιρτζή (φιλολογικό ψευδώνυμο Ιωάννα Μπαμπέτα), Συγγραφέας, Μέλος
8. Ευσταθία (Τέτη) Σώλου, Εικονογράφος, Μέλος
9. Αλεξάνδρα (Σάντρα) Ελευθερίου, Εικονογράφος, Μέλος

Τέλος, όπως ορίζει η νομοθεσία που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας (ν. 3905/2010), δίνεται στη δημοσιότητα το σκεπτικό βράβευσης των αρμόδιων Επιτροπών για κάθε κατηγορία.