από ένα ομιχλώδες τουριστικό τοπίο
Βρισκόμαστε ήδη στο μέσο της θερινής τουριστικής περιόδου του 2022, και θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα δυόμιση τελευταία χρόνια ήταν μια μεγάλη δοκιμασία για τις αντοχές μας. Θα πρέπει να παραδεχτούμε ακόμη ότι οποιαδήποτε εκτίμηση αφορά την ανάκαμψη και την επιστροφή στην κανονικότητα δε μπορεί ακόμη να είναι ακριβής, καθώς η επικαιρότητα εξελίσσεται ανατρεπτικά, τόσο αναφορικά με τον ιό, όσο και με τις γεωπολιτικές κρίσεις, το ενεργειακό και τον πληθωρισμό.
Ήδη η τουριστική ανάκαμψη της ανατολικής Ευρώπης, λόγω των Ρωσο-Ουκρανικών γεγονότων, θα καθυστερήσει, και αντί να προσδοκούμε για ανάκαμψη μέσα στο 2022, θα πρέπει να την αναμένουμε το 2025, τηρουμένων των αναλογιών, κάτι που φυσικά θα επηρεάσει και την υπόλοιπη Ευρώπη, επιβραδύνοντας τον ρυθμό ανάκαμψης που όλοι περιμέναμε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδίων (ETC) εξέδωσε το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου την τριμηνιαία έκθεση «European Tourism Trends and Prospects», στην οποία κάνει λόγο για “πολυεπίπεδη ανθεκτικότητα του τουρισμού ”. Τα νούμερα στα οποία καταλήγει η έκθεση, παραπέμπουν σε μείωση 30% των διεθνών τουριστικών αφίξεων στην Ευρώπη σε σχέση με το 2019.
Η έκθεση βλέπει την Δυτική Ευρώπη να παρουσιάζει κινητικότητα, παρά την πτώση των διεθνών αφίξεων κατά 24% σε σχέση με το 2019 ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν μεταξύ των πρώτων θέσεων (αναμένεται η περίοδος 2021-2026 να φέρει σημαντική αύξηση ταξιδιωτικών ροών από ΗΠΑ προς Ευρώπη κατά 33,6%). Και ακολουθούν οι μεγάλες χώρες, όπως η Κίνα και άλλες χώρες της Ασίας, που βρίσκονται ακόμη σε κατάσταση αναμονής, καθώς η πανδημία συνεχίζει να περνά από διακυμάνσεις ύφεσης και έξαρσης.
Για την Ευρώπη, στο σύνολό της, η χρονιά αυτή είναι μια ακόμη πρόκληση. Ο πόλεμος έχει προστεθεί στους λόγους που κάνουν τους ταξιδιώτες να αισθάνονται αβεβαιότητα: επιπλέον της ακρίβειας και του πληθωρισμού Ο κορωνοϊός ανεβοκατεβαίνει στην κλίμακα των σημαντικότερων παραγόντων αβεβαιότητας, και εν τέλει το σκηνικό είναι για τους ταξιδιώτες, αλλά και για τους επαγγελματίες του τουρισμού, κάθε άλλο παρά ιδανικό για την τουριστική δραστηριότητα. Πληθωριστική επίδραση εν μέσω πολέμου σε ευρωπαϊκά εδάφη, σημαίνει αυξανόμενες τιμές καυσίμων, αναπροσαρμογές τιμών γενικότερα κ.λπ.
Και αυτή είναι η αλήθεια στην οποία θα πρέπει να επιμείνω. Για εμάς τους ανθρώπους της Ομοσπονδίας FedHATTA, τα πράγματα είναι σαφή, σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ένα τουριστικό γραφείο. Αλλά για αυτό που σε εμάς είναι αυτονόητο, θα πρέπει να γίνεται συχνά υπενθύμιση, ώστε να κατανοηθεί πλήρως η αναγκαιότητα στήριξης του κλάδου. Το τουριστικό γραφείο λειτουργεί με διαφορετικούς χρόνους για να δημιουργήσει ένα ταξιδιωτικό πακέτο. Διοργανώνει ένα ταξίδι, προπληρώνοντας τις επί μέρους υπηρεσίες του ταξιδιού: εισιτήρια, δωμάτια, ξεναγήσεις κ.ο.κ. Ως εκ τούτου, ο,τιδήποτε μπορεί να προκαλέσει αναβολή ή ακύρωση ενός ταξιδιού οδηγεί σε πρόβλημα ρευστότητας. Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι αυτός ο κλάδος επαγγελματιών, αντιμετωπίζει – ή καλύτερα, συνεχίζει να αντιμετωπίζει – σοβαρό πρόβλημα από τις τρέχουσες κρίσεις. Άλλωστε, τα τουριστικά γραφεία συνθέτουν τον κλάδο που είναι υπεύθυνος για μεγάλα τμήματα της τουριστικής αγοράς, τα οποία μάλιστα συγκεντρώνουν όλο και μεγαλύτερη μερίδα ταξιδιωτών μετά την πανδημία, όπως ο θεματικός, ο πολιτιστικός, ο θρησκευτικός, ο προσκυνηματικός, ο ιατρικός, ο θαλάσσιος (γιώτινγκ, κρουαζιέρα) και ο συνεδριακός τουρισμός.
Η ETC καλεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και πάλι, να στηρίξουν ακόμη περισσότερο τα τουριστικά γραφεία, ως επαγγελματικό κλάδο, δεδομένου ότι συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με αμείωτη ένταση.
Η επόμενη αλήθεια για τον τουρισμό, αφορά τους ίδιους τους ταξιδιωτικούς πράκτορες. Τα τουριστικά γραφεία εν μέσω πανδημίας έγιναν πιο ευέλικτα. Αφουγκράστηκαν την ανάγκη να δημιουργήσουν νέα τουριστικά προγράμματα, γιατί το μήνυμα της αλλαγής και ανανέωσης ήταν σαφές από την παγκόσμια αγορά. Τα γραφεία έγιναν πιο ευέλικτα, εξοικειώθηκαν με νέους τρόπους επικοινωνίας με τους οποίους απέκτησαν ευκολότερη πρόσβαση σε διεθνή κέντρα αγορών. Δημιουργούν προγράμματα που άπτονται των νέων ταξιδιωτικών τάσεων. Ενημερώνονται καθημερινά για τα μέτρα και τους τρόπους αντιμετώπισης πιθανών κρουσμάτων. Με λίγα λόγια, ήταν -αλλά τώρα ακόμη περισσότερο, είναι – οι πιο αξιόπιστοι σύμβουλοι για κάθε ταξιδιώτη.
Η αλήθεια λοιπόν που πρέπει να πούμε, και στην οποία θα επιμείνω, είναι ότι ο τουρισμός της Ελλάδας, που αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο για την οικονομία μας, χρειάζεται υγιή τουριστικά γραφεία για να ευδοκιμήσει. Η πλήρης και σφαιρική αντίληψη ενός επαγγελματία που διαθέτει την κατάλληλη τεχνογνωσία και ευελιξία στο να διαμορφώσει ένα ταξίδι, δεν μπορεί να αντικατασταθεί με παράπλευρη απασχόληση κάποιου άλλου τομέα. Αυτό θα πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τους οι καταναλωτές, οι οποίοι θα πρέπει να απαιτούν για τον εαυτό τους το καλύτερο, αλλά και οι θεσμικοί κλάδοι και η Πολιτεία.
Μια σαφής εικόνα πάντα δημιουργεί μια ασφαλή άποψη, και για τον λόγο αυτό καλό είναι, σε μια τέτοια περίοδο προκλήσεων, να θέτουμε τα πράγματα στην σωστή τους διάσταση.
