Η έννοια του ρίσκου και η έννοια της αβεβαιότητας, έχουν εισβάλει με βίαιο τρόπο στη ζωή μας, λόγω της πανδημίας του covid-19. Μέσω skype, επικοινωνήσαμε με τον κ. Κωνσταντίνο Τσολάκα, ο οποίος εξειδικεύεται στην αξιολόγηση και στον υπoλογισμό του ρίσκου. Ο κ. Τσολάκας είναι Partner και CFO της Validus Risk Management, με έδρα το Λονδίνο που παρέχει υπηρεσίες Risk Management σε μεγάλους θεσμικούς επενδυτές και επιχειρήσεις. Ο ίδιος έχει σημαντικότατη εμπειρία στον χώρο του Risk Management, έχοντας εργασθεί σε αντίστοιχες επιτελικές θέσεις στην ΑΒΒ, στην Alcan και στην Dow Chemicals.
Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Χαροκόπο
Πώς θα μπορούσατε να περιγράψετε με δυο λέξεις αυτήν την κρίση και ποια είναι τα χαρακτηριστικά της;
Είναι η πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία, που μια κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση, οδηγεί σε μια χρηματοοικονομική κρίση, που με την σειρά της θα μας οδηγήσει σε ύφεση.
Τα χαρακτηριστικά της, πέραν των υγειονομικών που αποτελούν αντικείμενο της Ιατρικής Επιστήμης, είναι τα συνήθη. Πρώτα απ‘ όλα, παρατηρούμε μια σημαντική μεταβλητότητα στις αγορές συναλλάγματος (FX Markets), από την οποία κερδισμένα προς το παρόν είναι το Αμερικανικό USD και το Ελβετικό CHF, ως καταφύγια σωτηρίας.
Ακολουθεί μια πτωτική πορεία των επιτοκίων και μια πτώση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων όπως είναι το πετρέλαιο και άλλες πρώτες ύλες, λόγω της προβλεπόμενης πτώσης της Παραγωγικής και καταναλωτικής δραστηριότητας. Τέλος παρατηρείται και μια ελεύθερη πτώση των κεφαλαιαγορών.
Η ιστορία για την κρίση που ζούμε; Μπορούμε να την συγκρίνουμε ή να την αντιπαραβάλουμε με την χρηματοοικονομική κρίση του 2008;
Όπως το 2008 έτσι και σήμερα, η αμερικανική κεντρική τράπεζα (Fed) έδειξε τον δρόμο. Με την έκρηξη της κρίσης το 2008, η Fed προχώρησε σε δραστική μείωση των επιτοκίων, με σκοπό να μειωθεί το κόστος του τραπεζικού δανεισμού και να μην σταματήσει η κυκλοφορία κεφαλαίων. Τότε η Fed, είχε μειώσει τα επιτόκια τρεις φορές μέσα σε δυο μήνες, από το 2,0% στο 0,25%.
Σήμερα αντιθέτως, η Fed επέλεξε να μειώσει τα επιτόκια με τη μια, στα επίπεδα του 0,25%. Είναι φανερό, ότι μέσω αυτής της κίνησης, η Fed θέλησε να δείξει και στις υπόλοιπες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, τον δρόμο που οφείλουν να ακολουθήσουν.
Αντιλαμβανόμαστε ότι το οπλοστάσιο της Fed, αποτελείται από την Ποσοτική Χαλάρωση (QE) και την παροχή ρευστότητας. Που βρισκόμαστε τώρα;
Στην αρχή της κρίσης του 2008, η Fed είχε ανακοινώσει ένα πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων και λοιπών στοιχείων ύψους $800 δισ. και σε βάθος χρόνου επέκτεινε τον ισολογισμό της στα $4 τρισεκατομμύρια. Την προπερασμένη Κυριακή η Fed ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα QE ανερχόμενο στα $700 δισ. Ένα γεγονός που από μόνο του δείχνει της αποφασιστικότητα της Fed να αντιμετωπίζει την κρίση.
Όσον αφορά στην παροχή ρευστότητας, εκτιμούμε ότι ο Powell, πρέπει να κάνει πολύ περισσότερα για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της οικονομίας των ΗΠΑ. Κατά την διάρκεια της κρίσης του 2008, οι ανάγκες ρευστότητας του συστήματος ήταν τεράστιες και η Fed ανταποκρίθηκε με απόλυτη επάρκεια, καλύπτοντας πλήρως τις ανάγκες της οικονομίας. Οι ανάγκες παροχής ρευστότητας στις ΗΠΑ, συνεχίστηκαν από το 2008 μέχρι σήμερα και παρ’ όλες τις γραμμές των swaps, η ισορροπία ανάμεσα στα επιτόκια της ECB και της Fed, δείχνουν ότι οι αγορές δεν έχουν ηρεμήσει. Γι’ αυτόν τον λόγο πιστεύουμε ότι η Fed πρέπει να κάνει περισσότερα πράγματα σε αυτήν την κατεύθυνση.
Είναι πιθανό η μείωση των επιτοκίων στις ΗΠΑ, να σημάνει την έναρξη ενός μαζικού δολαριακού sell off;
Είναι αρκετά νωρίς για να πούμε κάτι τέτοιο. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι διαφορές των επιτοκίων ανάμεσα στο δολάριο και το ευρώ, παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην ισοτιμία τους. Καθ’ όλη την προηγούμενη περίοδο το USD, είχε τα υψηλότερα επιτόκια ανάμεσα, στα νομίσματα των G7, αλλά τώρα αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει δραστικά. Η σημαντική πτώση των επιτοκίων από την πλευρά της Fed σε σχέση με την ECB, που αντίστοιχα δεν έχει μεγάλα περιθώρια υποχώρησης, κατά τη γνώμη μας δεν θα οδηγήσει σε μαζικό δολαριακό sell off, διότι το USD ήταν και παραμένει το σωσίβιο ασφαλείας των κεφαλαιαγορών και χρηματαγορών σε όλον τον πλανήτη.
Κι ένα άλλο sell off, βιώσαμε τις τελευταίες ημέρες. Αυτό του πετρελαίου. Το βλέπετε να συνεχίζει;
Βρισκόμαστε ήδη σε περιβάλλον ύφεσης. Είναι λογικό η ζήτηση για πετρέλαιο, να συνεχίσει να υποχωρεί τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα.
Τέλος με βάση το αυξημένο υγειονομικό και οικονομικό ρίσκο, τι πρέπει κατά την γνώμη σας να κάνουμε ως κοινωνία και ως οικονομία;
Νομίζω ότι το σημαντικότερο πράγμα που έχουμε να κάνουμε είναι να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες και να υπακούμε απόλυτα στα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις και οι υγειονομικές αρχές.
Όσον αφορά στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, οι εταιρείες θα πρέπει να διατηρήσουν τα διαθέσιμα των ταμείων τους ως κόρην οφθαλμού για τις δύσκολες ημέρες που έρχονται. Επιπλέον θα πρέπει να αντισταθμίσουν κάθε μορφή επιχειρηματικού και οικονομικού ρίσκου, που προβλέπουν ότι πιθανόν θα αντιμετωπίσουν.
