Το έργο θα υλοποιηθεί από την Ερευνητική Ομάδα Συστημάτων Μεταφοράς του Α.Π.Θ. σε συνεργασία με την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας Συστημάτων Μεταφοράς, Καθηγητή Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ., Αριστοτέλη Νανιόπουλο, η προσπελασιμότητα των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων από τα «Εμποδιζόμενα Άτομα» (Άτομα με Αναπηρίες, ηλικιωμένοι, εγκυμονούσες γυναίκες κλπ) που υπολογίζεται ότι αποτελούν περισσότερο από 50% του πληθυσμού, αποτελεί κοινωνική υποχρέωση, οικονομική και πολιτική ανάγκη. Η αντιμετώπιση του ζητήματος της προσπελασιμότητας μνημειακών χώρων ήταν μέχρι τώρα καθαρά αποσπασματική, παρότι η ανάδειξη της ιστορικής κληρονομιάς της χώρας μας είναι ιδιαίτερα σημαντική και από οικονομική πλευρά, δεδομένου ότι η αγορά του «προσβάσιμου» τουρισμού είναι συνεχώς αναπτυσσόμενη.
Το έργο «ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΣ» χρηματοδοτείται κατά 50% από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και κατά 50% από πόρους του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Ασχολείται με την ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας «πρότυπης μεθοδολογίας» βελτίωσης της προσπελασιμότητας αρχαιολογικών και μνημειακών χώρων. Απώτερος στόχος είναι η αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης, η διατύπωση λύσεων με τη συμμετοχή στην ομάδα σχεδιασμού μεγάλων καλλιτεχνών που το έργο τους είναι κατάλληλο για το «ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΣ», η εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων καθώς και η προώθηση πιλοτικών παρεμβάσεων σε ένα περιορισμένο αριθμό μνημείων.
Οι εργασίες του έργου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Έχει διατυπωθεί η μεθοδολογία προσέγγισης του ζητήματος της προσπελασιμότητας των μνημείων, έχουν διαμορφωθεί έξι λίστες ελέγχου, έχουν ψηφιοποιηθεί σχέδια για είκοσι βυζαντινά Μνημεία, παρήχθησαν αντίστοιχες εκθέσεις και διατυπώθηκαν προτάσεις σε επίπεδο προμελέτης. Έχουν, επίσης, επιλεγεί πέντε μνημεία και συγκεκριμένα η Αγία Σοφία, η Αχειροποίητος, η Ροτόντα, ο Άγιος Δημήτριος, το Επταπύργιο, όπου θα υλοποιηθούν παρεμβάσεις και εκπονούνται οι σχετικές μελέτες. Στο πλαίσιο του ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΣ τη Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010 και ώρα 9.00, στο αμφιθέατρο «Μελίνα Μερκούρη» του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης, θα πραγματοποιηθεί το τρίτο εξειδικευμένο Σεμινάριο του Προγράμματος, με θέμα: «Ζητήματα προσβάσιμου τουρισμού».
Θα γίνουν συνολικά εννέα παρουσιάσεις από έγκριτους ομιλητές και στο τέλος θα γίνει συζήτηση στρογγυλής τράπεζας.
Τα θέματα που θα παρουσιασθούν στο Σεμινάριο είναι:
-Το έργο PROSPELASIS και ο Προσβάσιμος Τουρισμός. Βασικές έννοιες και διεθνείς πρακτικές
-Δυνατότητες και εμπόδια στη σχέση των ανθρώπων με νοητική ανεπάρκεια με τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς
-Καλές πρακτικές στην Ελλάδα, στους προσβάσιμους χώρους πολιτισμού
-Μια αξιολόγηση των υποδομών της Θεσσαλονίκης για την ανάπτυξη προσβάσιμου Τουρισμού
-Εμπειρίες από ξενάγηση τουριστών με αναπηρίες στη Θεσσαλονίκη
-Ο τουρίστας με κινητικές αναπηρίες. Ανάγκες και βιωματικές εμπειρίες
-Ο τουρίστας με προβλήματα όρασης. Ανάγκες και βιωματικές εμπειρίες
-Ο τουρίστας με προβλήματα ακοής. Ανάγκες και βιωματικές εμπειρίες
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους διοργανωτές, στις Η.Π.Α. οι άνθρωποι με αναπηρίες δαπανούν περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια το έτος σε ταξίδια. Λαμβάνοντας υπόψη τους ανθρώπους που ταξιδεύουν μαζί τους, όπως επίσης το γεγονός ότι, συνήθως, δεν ταξιδεύουν στις περιόδους αιχμής, οι άνθρωποι με αναπηρίες αποτελούν μια σημαντική πηγή για την τουριστική βιομηχανία.
Το έργο θα υλοποιηθεί από την Ερευνητική Ομάδα Συστημάτων Μεταφοράς του Α.Π.Θ. σε συνεργασία με την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας Συστημάτων Μεταφοράς, Καθηγητή Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ., Αριστοτέλη Νανιόπουλο, η προσπελασιμότητα των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων από τα «Εμποδιζόμενα Άτομα» (Άτομα με Αναπηρίες, ηλικιωμένοι, εγκυμονούσες γυναίκες κλπ) που υπολογίζεται ότι αποτελούν περισσότερο από 50% του πληθυσμού, αποτελεί κοινωνική υποχρέωση, οικονομική και πολιτική ανάγκη. Η αντιμετώπιση του ζητήματος της προσπελασιμότητας μνημειακών χώρων ήταν μέχρι τώρα καθαρά αποσπασματική, παρότι η ανάδειξη της ιστορικής κληρονομιάς της χώρας μας είναι ιδιαίτερα σημαντική και από οικονομική πλευρά, δεδομένου ότι η αγορά του «προσβάσιμου» τουρισμού είναι συνεχώς αναπτυσσόμενη.
Το έργο «ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΣ» χρηματοδοτείται κατά 50% από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και κατά 50% από πόρους του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Ασχολείται με την ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας «πρότυπης μεθοδολογίας» βελτίωσης της προσπελασιμότητας αρχαιολογικών και μνημειακών χώρων. Απώτερος στόχος είναι η αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης, η διατύπωση λύσεων με τη συμμετοχή στην ομάδα σχεδιασμού μεγάλων καλλιτεχνών που το έργο τους είναι κατάλληλο για το «ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΣ», η εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων καθώς και η προώθηση πιλοτικών παρεμβάσεων σε ένα περιορισμένο αριθμό μνημείων.
Οι εργασίες του έργου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Έχει διατυπωθεί η μεθοδολογία προσέγγισης του ζητήματος της προσπελασιμότητας των μνημείων, έχουν διαμορφωθεί έξι λίστες ελέγχου, έχουν ψηφιοποιηθεί σχέδια για είκοσι βυζαντινά Μνημεία, παρήχθησαν αντίστοιχες εκθέσεις και διατυπώθηκαν προτάσεις σε επίπεδο προμελέτης. Έχουν, επίσης, επιλεγεί πέντε μνημεία και συγκεκριμένα η Αγία Σοφία, η Αχειροποίητος, η Ροτόντα, ο Άγιος Δημήτριος, το Επταπύργιο, όπου θα υλοποιηθούν παρεμβάσεις και εκπονούνται οι σχετικές μελέτες.
Στο πλαίσιο του ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΣ τη Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010 και ώρα 9.00, στο αμφιθέατρο «Μελίνα Μερκούρη» του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης, θα πραγματοποιηθεί το τρίτο εξειδικευμένο Σεμινάριο του Προγράμματος, με θέμα: «Ζητήματα προσβάσιμου τουρισμού».
Θα γίνουν συνολικά εννέα παρουσιάσεις από έγκριτους ομιλητές και στο τέλος θα γίνει συζήτηση στρογγυλής τράπεζας.
Τα θέματα που θα παρουσιασθούν στο Σεμινάριο είναι:
-Το έργο PROSPELASIS και ο Προσβάσιμος Τουρισμός. Βασικές έννοιες και διεθνείς πρακτικές
-Δυνατότητες και εμπόδια στη σχέση των ανθρώπων με νοητική ανεπάρκεια με τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς
-Καλές πρακτικές στην Ελλάδα, στους προσβάσιμους χώρους πολιτισμού
-Μια αξιολόγηση των υποδομών της Θεσσαλονίκης για την ανάπτυξη προσβάσιμου Τουρισμού
-Εμπειρίες από ξενάγηση τουριστών με αναπηρίες στη Θεσσαλονίκη
-Ο τουρίστας με κινητικές αναπηρίες. Ανάγκες και βιωματικές εμπειρίες
-Ο τουρίστας με προβλήματα όρασης. Ανάγκες και βιωματικές εμπειρίες
-Ο τουρίστας με προβλήματα ακοής. Ανάγκες και βιωματικές εμπειρίες
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους διοργανωτές, στις Η.Π.Α. οι άνθρωποι με αναπηρίες δαπανούν περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια το έτος σε ταξίδια. Λαμβάνοντας υπόψη τους ανθρώπους που ταξιδεύουν μαζί τους, όπως επίσης το γεγονός ότι, συνήθως, δεν ταξιδεύουν στις περιόδους αιχμής, οι άνθρωποι με αναπηρίες αποτελούν μια σημαντική πηγή για την τουριστική βιομηχανία.
