Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διά της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, με τη συνέργεια του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ) και των αρχιτεκτονικών σχολών της χώρας, προχωρά, στον αναπροσανατολισμό των μελετών που προκηρύχθηκαν το 2011 για τη θέσπιση “μορφολογικών κανόνων δόμησης” στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων
Οι 48 μελέτες εντάχθηκαν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ), με προϋπολογισμό 10,7 εκατ. ευρώ το 2011, οπότε ξεκίνησε δημοπράτησή τους. Στο τελικό στάδιο (σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος βάσει των αρχικών προδιαγραφών) βρίσκονται οι 23 από τις 24 μελέτες που συμβασιοποιήθηκαν.
Όπως υπογράμμισε η γενική γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Ρ. Κλαμπατσέα, σε συνέντευξη Τύπου, με αφορμή την έναρξη της διαβούλευσης των 23 μελετών, που θα ολοκληρωθεί σε δύο μήνες, μέσα από τον διάλογο και “με τη συμμετοχή των πολλών” επιδιώκουμε να πάμε ένα βήμα παραπέρα. “Να τροφοδοτήσουμε την ολοκλήρωση των μελετών, αλλά και τη σύνταξη των νέων προδιαγραφών για την ολοκλήρωση του προγράμματος, με τέτοιο τρόπο που θα θεσμοθετεί την αναζωογόνηση των οικισμών και την προώθηση άλλου μοντέλου διαβίωσης” συμπλήρωσε. Η χρηματοδότηση των υπόλοιπων μελετών έχει ενταχθεί στη νέα προγραμματική περίοδο.
Επεσήμανε ακόμη ότι το υλικό τεκμηρίωσης για τις 23 περιφερειακές ενότητες που έχει στα χέρια του το υπουργείο (καταγραφή της πληροφορίας και ανάλυση ανά οικισμό, καταγραφή των ορίων των οικισμών, των τόπων προστασίας, των ασύμβατων χρήσεων και κατασκευών κ.ά.) , προσβάσιμο σε όλους, ώστε να μην καταχωνιάζονται σε ένα συρτάρι οι μελέτες και κάθε φορά να ξεκινάμε από το μηδέν.
Η πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ Τ. Κατερίνη παρατήρησε ότι η θέσπιση μορφολογικών κανόνων έθετε σε κίνδυνο την ουσία και το περιεχόμενο της αρχιτεκτονικής. Οι εν εξελίξει μελέτες και αυτές που θα προκηρυχθούν θα εμπλουτισθούν από το υλικό του “πορίσματος της Ναυπάκτου” του 2014 (συνεργασία ΣΑΔΑΣ και αρχιτεκτονικών Σχολών), το οποίο θεωρεί καταστροφική την επιβολή μορφολογικών κανόνων στους οικισμούς γιατί τους μετατρέπει σε τουριστικό σκηνικό.
Ο καθηγητής του ΕΜΠ Β. Γκανιάτσας, συντονιστής της Επιστημονικής Επιτροπής που συνέταξε το πόρισμα, σημείωσε ότι για τη διαμόρφωση νέου θεσμικού πλαισίου προστασίας, ανάδειξης και ανάπτυξης των μικρών οικισμών απαιτείται αξιολόγηση, ομαδοποίηση και κατάταξη των οικισμών, θεσμοθέτηση γενικού πλαισίου δόμησης και εξειδίκευσή του ανά οικισμό.
