Οι βάσεις για την περαιτέρω συνεργασία και την σύσφιξη των σχέσεων της Ρόδου με τη Ρωσία σε αρκετούς τομείς, έχουν τεθεί, είπε χαρακτηριστικά ο αντιπεριφερειάρχης Φώτης Χατζηδιάκος.
Ο κ. Χατζηδιάκος, τόνισε ότι το συνέδριο είναι η απαρχή μιας νέας συνεργασίας με τη Ρωσία.
«Προσπαθήσαμε να ανοίξουμε δίαυλο επικοινωνίας με τη Ρωσία ενώ το εγχείρημα ήταν δύσκολο πήγαμε καλά και στις λεπτομέρειες. Δείξαμε ότι η Ρόδος είναι ασφαλής τουριστικός προορισμός. Πρέπει οι δύο κυβερνήσεις να έρθουν πιο κοντά στις διμερείς σχέσεις τους και στις επενδύσεις», είπε ο κ. Χατζηδιάκος
Στο συνέδριο συμμετείχαν τρεις κορυφαίοι τουρ οπερέιτορς της Ρωσίας που ζήτησαν σύμφωνα με την κ. Καραγιάννη του χρόνου να δημιουργηθεί ένα αμιγώς τουριστικό συνέδριο.
Όπως εκτιμάται το 2012 στη Ρόδο αναμένεται να έρθουν από τη Ρωσία 160.000 τουρίστες και αν επιτευχθεί ο στόχος «Ρόδος, τέσσερις εποχές» ο αριθμός τους μπορεί να φτάσει και τους 250.000 τουρίστες.
Ο κ. Ματσίγκος που είχε επαφές με τους τουρ οπερέιτορς της Ρωσίας που βρέθηκαν στη Ρόδο, έκανε γνωστό ότι ο μεγαλύτερος τουρ οπερέιτορ προτίθεται το 2012 να πραγματοποιήσει στο νησί μας το τετραήμερο τουριστικό του φόρουμ, στο οποίο θα συμμετάσχουν οι 300 μεγαλύτεροι τουριστικοί πράκτορες του και 150 δημοσιογράφοι που θα προβάλουν τις εργασίες του και την περιοχή μας. Αλλά και ο τρίτος τουρ οπερέιτορ της χώρας αυτής έδειξε ενδιαφέρον από το 2012 να ξεκινήσει πτήσεις προς τη Ρόδο κάτι που τώρα δεν γίνεται. Ο κ. Ματσίγκος έκλεισε ραντεβού με τους τουρ οπερέιτορς στην τουριστική έκθεση του Λονδίνου για να συζητήσουν για το θέμα της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και τον στόχο να γίνει η Ρόδος προορισμός τεσσάρων εποχών.
Επίσης τέσσερις συναντήσεις με επιχειρηματίες της Ρόδου έγιναν στο Επιμελητήριο Δωδεκανήσου με πρωτοβουλία των επιχειρηματιών της Ρωσίας για να ακούσουν τα γραφειοκρατικά και όχι μόνο προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν αν έρθουν να επενδύσουν στην χώρα μας. Όπως τόνισε ο κ. Χρυσοχοΐδης οι συζητήσεις εστιάστηκαν στους τομείς του τουρισμού, του ξενοδοχειακού κλάδου, και του real estate.
Αναλυτικά ανά θεματικό εργαστήρι αναφέρονται τα εξής:
1o ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
Οι εργασίες του πρώτου workshop επικεντρώθηκαν γύρω από το θεσμικό και νομικό πλαίσιο που διέπει τις ελληνο-ρωσικές σχέσεις, τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις που ευνοούν και διευκολύνουν την προσέλκυση επενδύσεων, τους τομείς που υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον και περιθώρια για περαιτέρω συνεργασία, καθώς και τα προβλήματα που εμποδίζουν την ευόδωση επενδυτικών συνεργασιών.
Οι τομείς που παρουσιάζουν έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον είναι:
• ο τουρισμός.
• ο πολιτισμός
• η ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
• τα ποιοτικά αγροτικά προϊόντα
• η έρευνα και η καινοτομία
• οι μεταφορές
• η αγορά ακινήτων και ο κατασκευαστικός τομέας
• ο τομέας διαχείρισης απορριμμάτων.
Ειδική αναφορά έγινε και στην εφαρμογή των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, οι οποίες μέσω της χρήσης συμπληρωματικών ιδιωτικών κεφαλαίων προς τα διαθέσιμα δημόσια και μέσω της μεταβίβασης των αντίστοιχων κινδύνων στον ιδιωτικό τομέα δημιουργούν κίνητρα για τη μεγαλύτερη επιμέλεια στην υλοποίηση των έργων και συμβάλουν στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος (Το διεθνές αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, η γέφυρα Ριο-Αντίρριο, είναι μερικά από τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια, που υλοποιήθηκαν μέσω ΣΔΙΤ).
2o ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
«Χρήση των νέων τεχνολογιών για την προώθηση μια έξυπνης πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης»
Στο WORK SHOP 2 συμμετείχαν 15 ομιλητές και παρουσιάστηκαν άκρως ενδιαφέροντα θέματα, μεταξύ των οποίων: Η αντιμετώπιση πετρελαϊκών ρυπάνσεων και καταλοίπων, τόσο σε δεξαμενόπλοια και δεξαμενές, όσο και στο έδαφος και στο περιβάλλον της δραστηριοποίησης, οι ενεργειακές δυνατότητες αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον ελληνικό χώρο και στα νησιά μας, ενώ επιπρόσθετα, έγινε αναφορά στην ανακύκλωση δομικών αποβλήτων και προϊόντων εκσκαφών, στοιχείο που μπορεί να δώσει λύση σε ένα μεγάλο πρόβλημα, που αντιμετωπίζουμε στα νησιά (με μόνιμα, αλλά και φορητά συστήματα ανακύκλωσης των εν λόγω προϊόντων).
3o ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
“ ΝΕΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ»
Θέματα που αφορούν ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, ΕΜΠΟΔΙΑ στη γρήγορη ανάπτυξη της Ρωσικής αγοράς και την καλή παρουσία του προορισμού
ΘΕΜΑ visa, οι Τ.Ο. να γίνουν visa centers και απλοποιηθούν ακόμη περισσότερο οι διαδικασίες.
Προτάθηκε στις charter πτήσεις να εκδίδεται η visa στο τέλος της πτήσης ακόμη και λήψη visa ηλεκτρονικά.
Βελτίωση του νομικού πλαισίου για τις διμερείς σχέσεις, απλοποίηση στις διαδικασίες επενδύσεων.
Να μειωθούν τα αρνητικά δημοσιεύματα, να ενισχυθεί η αντικειμενική παρουσίαση στα ΜΜΕ. Να δίνουμε σε τακτική βάση και αν χρειαστεί να επινοήσουμε τα καλά γεγονότα.
Να δώσει έμφαση το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Ελλάδας στα Ρωσικά ΜΜΕ και να αναπτύξει πιο στενή συνεργασία.
Πολύ μεγάλες ουρές στα αεροδρόμια. Δύο ώρες στέκονται στην ουρά οι τουρίστες για να περάσουν το αεροδρόμιο όταν έρχονται. Είναι οργανωτικό θέμα οργανωτικό που πρέπει να αντιμετωπιστεί σε κυβερνητικό και τοπικό επίπεδο.
Να θεσπιστεί η παροχή βοήθειας στις αεροπορικές εταιρείες που ανοίγουν νέες κατευθύνσεις πχ σε νέα μικρότερα νησιά. Τα τέλη στις μικρότερες πόλεις να μειωθούν για να ανοίξουν νέοι τουριστικοί προορισμοί για τη Ρωσική αγορά.
Να εγγυηθούμε την ασφάλεια για τους πελάτες γιατί οι εμπειρίες τους από την Τουρκία δεν είναι θετική
Μεγάλες ουρές κατά την άφιξη στο αεροδρόμιο Ρόδου και στις άλλες ελληνικές περιοχές,.
ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ
Δεν υπάρχει οργανωμένο μάρκετινγκ, απαιτείται συνεργασία σε επίπεδο υπουργείων τουρισμού των δύο χωρών για να αυξηθούν τα νούμερα (αφίξεις).
Στρατηγική συνεργασία υπουργείων τουρισμού Ελλάδας – Ρωσίας, να αλλάξει ο τρόπος προβολής και το μάρκετινγκ για να έχουμε τις αναμενόμενες αυξήσεις.
Να ενισχυθεί η παρουσία της Ρωσίας στην Ελλάδα για να στηριχθεί το τουριστικό ρεύμα και προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αυτό θα φέρει ακόμη πιο κοντά τους δύο λαούς και θα ενδυναμώσει τις σχέσεις και την τουριστική κίνηση προς τις δύο κατευθύνσεις.
Με τη χρήση της νέας τεχνολογίας και τα κοινωνικά δίκτυα, να πλησιάσουμε τον τελικο καταναλωτή, γιατί ο Ρώσος συμβουλεύεται τα κοινωνικά δίκτυα, B2C.
Για τη Β2Β αγορά, να δώσουμε έμφαση στις σχέσεις και τις προσωπικές επαφές. Παράλληλα με τις συμβατικές ενέργειες προβολής να ενισχυθούν και οι υπηρεσίες διαδικτύου.
Η Ελλάδα να προβληθεί ως προορισμός των 4 εποχών δημιουργώντας τις αντίστοιχες υποδομές.
Να ανεβάσουμε τις τιμές των ξεν/χείων γιατί οι υποδομές και τα προϊόντα που προσφέρουμε είναι υψηλού επιπέδου.
Περισσότερο ανθρώπινο και βιωματικό μάρκετινγκ, η πραγματική σχέση και φιλία μετράει στην ανάπτυξη της αγοράς.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:
Προτάθηκε από τον πρόεδρο ΟΤΕΚ, κ. Λοίζο Σορωνιάτη, η δημιουργία σχολής κρουαζιέρας, αναγνωρίζοντας την έμφαση που δίνει το Υπουργείο Πολιτισμού & Τουρισμού στην ενδυνάμωση και ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού.
Εκπαίδευση σπουδαστών από τη σχολή της Ρόδου στην Ακαδημία Τουρισμού της Μόσχας και το αντίθετο.
Προτάθηκε η Ρώσικη γλώσσα να διδάσκεται στην ΑΣΤΕΡ και τις άλλες σχολές ξεν/κής εκπαίδευσης, αντίστοιχα δε, η Ελληνική γλώσσα στους σπουδαστές της Ακαδημίας Τουρισμού της Μόσχας.
Επί πλέον προτάθηκε να αναπτυχθούν προγράμματα Ρωσοφωνίας σε όλες τις σχολές ξεναγών της χώρας.
Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΧΕΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Σήμερα ο τουρισμός από τη Ρωσία έχει περίοδο 190 περίπου διανυκτερεύσεων με τάση να επιμηκυνθεί. Η διάρκεια δε της παραμονής των Ρώσων είναι από τις μεγαλύτερες, πάνω από 12 διανυκτερεύσεις.
Στόχος, 250.000 αφίξεις για τη Ρόδο και το 1.000.000 για την Ελλάδα, το 2012
Ο προορισμός διαθέτει άρτιες ξεν/χειακές υποδομές, με υπηρεσίες υψηλού επιπέδου για τον Ρώσο τουρίστα και εκπαιδευμένο προσωπικό. Επί πλέον προσφέρει υποδομές για συνεδριακό τουρισμό και εγκαταστάσεις spa για τουρισμό ευεξίας.
Ο προορισμός είναι κατάλληλος για πολύ διαφορετικές ομάδες πελατών και έχει μπει δυναμικά στις οικογενειακές διακοπές που είναι η βάση, παρατηρείται δε η τάση για τις All Inclusive διακοπές.
Το 89% των Ρώσων, την ημέρα της αναχώρησής τους, δηλώνουν στα ερωτηματολόγια των tour operators ότι επιθυμούν να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Είναι ευχάριστο να πουλάς την Ελλάδα, οι διακοπές για τους περισσότερους Ρώσους είναι η θάλασσα. Οι θαλάσσιες διακοπές είναι ωραίες στην Ελλάδα, η φύση, η κουζίνα υπέροχη, το κρασί πολύ ξεχωριστό, είναι κατάλληλη για όλες τις κατηγορίες πελατών. Οι οικογένειες αποτελούν το 80%, ρομαντικά ζευγάρια, εξειδικευμένα πακέτα, επιχειρηματικός τουρισμός, τουρισμός υγείας, θαλασσοθεραπεία. Δεν εχουν αναπτυχθεί όλες οι μορφές και απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή σε κυβερνητικό και τοπικό επίπεδο.
Έμφαση δίνεται από τους Ρώσους τουρίστες επίσης στον εναλλακτικό τουρισμό, πολιτιστικό, αθλητικό.
Οι κλιματολογικές συνθήκες του τόπου μας είναι ιδανικές για τις μεγάλες ηλικές ιδιαίτερα τους χαμηλούς μήνες. Προσφέρουμε καλοκαίρι και μεγάλη κολυμβητική περίοδο, όταν στη χώρα τους έχουν ήδη βαρύ χειμώνα όπως πχ στην περιοχή της Σιβηρίας που έδειξε ενδιαφέρον για διακοπές στη χαμηλή περίοδο.
Για το λόγο αυτό, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου είναι στόχος εφικτός για τη Ρόδο και άλλα νησιά. Πρέπει όμως να δούμε ΤΙ ΕΜΕΙΣ προσφέρουμε στο Ρώσο τουρίστα πχ θερμαινόμενες πισίνες, θαλασσοθεραπεία, ποδήλατο κλπ.
4o ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
Στο 4ο Workshop του Ελληνορωσικού Συνεδρίου, με θέμα την ενίσχυση των δεσμών εξωτερικού εμπορίου, την ενθάρρυνση των αμοιβαία ωφέλιμων οικονομικών σχέσεων και την ενίσχυση των μεταφορικών υποδομών αντλήθηκαν τα παρακάτω συμπεράσματα.
Πρέπει να ασχοληθούμε με την ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα, πέραν της παραγωγής ασφαλών ποιοτικών αγροτικών προϊόντων, με την εφαρμογή καινοτόμων δράσεων για την αγροτική ανάπτυξη («Ανάπτυξη Συστήματος Εδαφολογικών και Αρδευτικών Γεωπληροφοριών για τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου, με σκοπό την Αειφορική Διαχείριση της Γεωργικής Γης») και η «Χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας στον πρωτογενή τομέα (ΤΠΕ).
Η εξωστρέφεια των προϊόντων μπορεί να επιτευχτεί με προώθηση και πώληση μέσω εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης (social media) και διαδικτυακών καταστημάτων (e-shops).
Οι πρωτοπόρες μέθοδοι προώθησης και πώλησης των προϊόντων (νέες συσκευασίες, λογότυπα, e-marketing, websites) θα συμβάλλουν στην παραγωγή ασφαλούς προϊόντος με στόχο τη στροφή της παραγωγικής διαδικασίας σε καθετοποιημένη καλλιέργεια εξαγωγικού χαρακτήρα.
Στόχος όλων των παραπάνω δράσεων είναι, η ανάπτυξη του Πρωτογενή τομέα και η σύνδεση με τον τουρισμό. Αυτό είναι εφικτό, μέσω συγκεκριμένης στρατηγικής.
Βασική προϋπόθεση για την ορθή ανάπτυξη είναι η καλύτερη οργάνωση των παραγωγών και ο σωστός προσανατολισμός του μάρκετινγκ.
Επιπλέον, προτείνεται η δημιουργία κεντρικού καταστήματος ποιοτικών αγροτικών προϊόντων στην Μόσχα, με δικτύωση σε όλη την Ρωσία. Από την Μόσχα περνάει το 40% του εμπορίου της Ρωσίας.
Δεν ενθαρρύνονται οι μεμονωμένες πρωτοβουλίες αλλά οι συλλογικές, με αξιοποίηση των οδηγιών από τα άμεσα εμπλεκόμενα επιμελητήρια. Τα επιμελητήρια, μπορούν να είναι εγγυητές για συμφωνίες εξαγωγικής δραστηριότητας που δύνανται να προκύψουν.
Υπάρχουν ευκαιρίες για ανάπτυξη του εμπορίου και των επενδύσεων, αλλά τα γραφειοκρατικά εμπόδια είναι μεγάλα και δημιουργούν προβληματισμό στους δυνητικούς επενδυτές. Τονίστηκε, ότι, τα επιμελητήρια σε συνεργασία με τους δημόσιους φορείς μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος αναμονής ενός επενδυτή για τις όποιες σχετικές εγκρίσεις.
Επιπρόσθετα, τονίστηκε ότι πρέπει να δοθεί ισχυρός ρόλος στις περιφερειακές δομές, ώστε να διασφαλισθεί η επωνυμία (branding) των τοπικών προϊόντων.
Στους υπόλοιπους τομείς, τονίσθηκε από τους σύνεδρους, η ανάγκη για επενδύσεις στην υγεία, στην κοινωνική αλληλεγγύη στις μεταφορές (χώροι στάθμευσης οχημάτων) και στις θαλάσσιες υποδομές (μαρίνες, υδατοδρόμια- υδροπλάνα).
Στις μεταφορές έγινε αναφορά στην δημιουργία σταθερού πλαισίου στις συνδέσεις της νησιωτικής με την ηπειρωτική Ελλάδα κατά την χειμερινή περίοδο. Οι ελλείψεις σε υποδομές, μπορούν να μετατραπούν σε επενδυτικές ευκαιρίες.
Το δίκτυο μεταφοράς μεταξύ των δύο χωρών, πρέπει να είναι σε δωδεκάμηνη βάση, αφού υπάρχουν οι υποδομές. Η Ελλάδα έχει υψηλή ανταγωνιστικότητα όσο αναφορά τον τουρισμό, αλλά πρέπει να δημιουργηθεί ζήτηση και για άλλους επιχειρηματικούς τομείς. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω επενδύσεων και δράσεων, σύμφωνα με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής και των επιχειρήσεων μας.
Επίσης έγιναν προτάσεις που αφορούν επενδύσεις σε θέματα ύδρευσης-αποχέτευσης, εγκαταστάσεις βιολογικών καθαρισμών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αναφορά έγινε και στο real estate, όπου οι τιμές αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα προσφέρονται για επενδύσεις τόσο σε αγορά δεύτερης κατοικίας, όσο και για επενδύσεις σε ακίνητα μέσα στα αστικά κέντρα.
Από την Ρωσική πλευρά τονίστηκε ότι η Ελλάδα παραμένει ένας σοβαρός συνομιλητής, αλλά πρέπει οι Ρώσοι να δουν τις επενδυτικές ευκαιρίες σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, όπως και οι Έλληνες βλέπουν στην Ρωσία τις επενδύσεις τους μακροπρόθεσμα. Για να συμβεί αυτό, σημαντικό ρόλο έχει η στρατηγική που θα χαραχθεί και η σοβαρότητα του πλάνου που θα υπάρξει ανάμεσα στις δύο χώρες.
Το ρωσικό επιμελητήριο, τόνισε ότι μπορεί να είναι εγγυητής για συμφωνίες εξαγωγικής δραστηριότητας που θα προκύψουν προς την Ελλάδα πχ σιτάρι, ρύζι, τεχνολογίες. Κάτι αντίστοιχο θα πρέπει να υπάρξει από την Ελληνική πλευρά.
Επιπρόσθετα, έγινε αναφορά στις δράσεις του υπουργείου εξωτερικών, σχετικά με την συνεργασία των δύο χωρών. Οι δράσεις περιλαμβάνουν μικτές διυπουργικές επιτροπές, επιχειρηματικές αποστολές αλλά και διάφορα συνέδρια-ημερίδες που σκοπό έχουν την δημιουργία μίας δυνατής και σταθερής συνεργασίας.
Σε workshop υπό την προεδρία του Αντιπεριφερειάρχη Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού, κ. Τζώρτζη Μακρυωνίτη, η διαχείριση των απορριμμάτων στο Νότιο Αιγαίο, η αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον ελληνικό χώρο, καθώς και η αξιοποίηση της “Πράσινης Τεχνολογίας”, είναι μερικά από τα θέματα τα οποία συζητήθηκαν στο πλαίσιο του Ελληνορωσικού Επενδυτικού Συνεδρίου,
Οι συμμετέχοντες ανέλυσαν πολύ σημαντικά θέματα, μεταξύ των οποίων:
-Η αντιμετώπιση πετρελαϊκών ρυπάνσεων και καταλοίπων, τόσο σε δεξαμενόπλοια και δεξαμενές, όσο και στο έδαφος και στο περιβάλλον της δραστηριοποίησης.
-Οι ενεργειακές δυνατότητες αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον ελληνικό χώρο και στα νησιά μας.
-Η ανακύκλωση δομικών αποβλήτων και προϊόντων εκσκαφών, στοιχείο που μπορεί να δώσει λύση σε ένα μεγάλο πρόβλημα, που αντιμετωπίζουμε στα νησιά (με μόνιμα, αλλά και φορητά συστήματα ανακύκλωσης των εν λόγω προϊόντων).
-Η διαχείριση των απορριμμάτων στο Νότιο Αιγαίο, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα σήμερα στα νησιά και η αναγκαιότητα αξιοποίησης στο έπακρον της ανακύκλωσης και της λιπασματοποίησης (κομποστοποίησης).
-Οι σύγχρονες και οικολογικές μέθοδοι εντοπισμού μετάλλων, υδρογονανθράκων, πετρελαίου και λοιπών πόρων σε μεγάλα βάθη με μικρότερο κόστος και πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια από την κλασσική μέθοδο (σεισμική ανίχνευση).
-Τα πρωτοπόρα βυθιζόμενα συστήματα ιχθυοκαλλιεργειών ανοικτής θάλασσας με την υποστήριξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
-Η προστασία οπλισμού κτιρίων από διάβρωση με επιφανειακή επέμβαση (σε πολλά νησιά αντιμετωπίζουμε μεγάλο πρόβλημα από αυτό το φαινόμενο).
Τέθηκαν ζητήματα για τη διαχείριση του ευαίσθητου περιβάλλοντος των νησιών μας, για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια, καθώς και για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, της λεγόμενης «Πράσινης Τεχνολογίας», όπου υπάρχει πρόσφορο πεδίο για επενδύσεις, ενώ έγινε παρουσίαση για σύγχρονες και πρωτοποριακές μεθόδους επεξεργασίας-καθαρισμού αστικών λυμάτων με τη χρήση βακτηρίων και ημιπερατών μεμβρανών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε και η παρουσίαση προγράμματος ενεργειακής αυτονομίας σε μη διασυνδεδεμένα νησιά.Αναφορά έγινε, ωστόσο, και στο μεγάλο πρόβλημα που προκαλούν οι διοικητικοί φραγμοί, που έχουν σχέση με τη συνεργασία Ελλάδας-Ρωσίας, όπως οι τελωνειακές διαδικασίες, οι φορολογικές επιβαρύνσεις κ.λπ. Χαρακτηριστικά ειπώθηκε από τους συνέδρους ότι “υπάρχει περιτοίχιση μεταξύ Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεπώς και με την Ελλάδα”. Συμπερασματικά όλοι συμφώνησαν πως υπάρχει πρόσφορο έδαφος και πρέπει να γίνει προσπάθεια έτσι ώστε να δημιουργηθούν ανάμεσα στους δυο λαούς δεσμοί μόνιμης συνεργασίας.
