Με Απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Π. Γερουλάνου εγκρίθηκε το κτηριολογικό πρόγραμμα του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων το οποίο θα εγκατασταθεί στο κτίριο του παλαιού ΣΙΛΟ καθώς και το μουσειολογικό πρόγραμμα του νέου Μουσείου.
Όπως είναι γνωστό, το Συμβούλιο Μουσείων του ΥΠΠΟ είχε εγκρίνει τον Ιούλιο 2011 με ομόφωνη Γνωμοδότηση τις προτάσεις της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και τις προτάσεις του Ο.Λ.Π. Α.Ε. για τη δημιουργία της «Πολιτιστικής Ακτής Πειραιά» στην περιοχή της Ηετιώνιας Ακτής.
Το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, το οποίο θα είναι και το μοναδικό στην Ελλάδα, θα συγκεντρώσει τον πλούτο των αρχαιολογικών ερευνών που έχουν γίνει στη θάλασσα. Θα αποτελέσει ένα ακόμα σημαντικό Μουσείο και πόλο έλξης για τον Πειραιά και την κρουαζιέρα, αφού στην απέναντι ακριβώς ακτή ελλιμενίζονται τα κρουαζιερόπλοια με 2.000.000 αφιξοναχωρήσεις ετησίως.
Σε σύσκεψη, η οποία έγινε στον Ο.Λ.Π. Α.Ε., τέθηκαν τα άμεσα βήματα εφαρμογής της Απόφασης του Υπουργού. Τέθηκαν επίσης, πέραν των απαιτούμενων διαγωνισμών και τα θέματα: (α) διάσωσης και ανάδειξης των ταινιόδρομων του SILO, τα οποία αποτελούν βιομηχανικό μνημείο, (β) διάνοιξης νέας ειδικής πύλης για την επίσκεψη του ελλιμενισμένου με χορηγία του Ο.Λ.Π. Α.Ε. πλοίου “HELLAS LIBERTY”, (γ) σύνταξης προμελέτης του β΄ περιβάλλοντος χώρου της Ακτής, (δ) έγκριση των κειμένων διακηρύξεων για τους διαγωνισμούς παραχώρησης των δύο μεγάλων παρακείμενων Αποθηκών και (ε) προσδιορισμό των βημάτων υλοποίησης της υποθαλάσσιας διάβασης πεζών, η οποία θα ενώνει την Ακτή Κρουαζιέρας (Λέοντος) με την Πολιτιστική Ακτή.
Όπως δήλωσε μετά τη σύσκεψη ο κ. Γ. Ανωμερίτης: «η Απόφαση του κ. Υπουργού ΥΠΠΟ υλοποιεί με ταχύτατους ρυθμούς τα εξαγγελθέντα από τη Διυπουργική Επιτροπή έργα για την Πολιτιστική Ακτή, η οποία θα αποτελέσει το σημαντικότερο πόλο Πολιτισμού και Τουρισμού στον Πειραιά».
Το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων, που θα δημιουργηθεί στον Πειραιά σε ένα παλιό βιομηχανικό κτίριο, τις πρώην διαμετακομιστικές αποθήκες σιτηρών, γνωστό ως «Σιλό», θα περιλαμβάνει μεταξύ πολλών άλλων, ολόκληρα ναυάγια, που θα προσφέρουν στον επισκέπτη την εμπειρία της «καταβύθισης» στο παρελθόν.
Ομοιώματα πλοίων, βιντεοπροβολές, χάρτες και διαγράμματα, η ψηφιακή εφαρμογή με το ταξίδι του Οδυσσέα στην Ιθάκη, φορτία εμπορικών πλοίων, τα σκαριά και ο εξοπλισμός τους, καταβυθισμένοι οικισμοί και λιμάνια και φυσικά τα σπουδαία ευρήματα που έχουν ανασυρθεί από τη θάλασσα: αγάλματα και άλλα έργα τέχνης, χρηστικά αντικείμενα, νομίσματα, εμπορικοί αμφορείς. Κι όλα αυτά από την απώτερη αρχαιότητα ως τη νεότερη εποχή. Με ιδιαίτερη έμφαση επιπλέον στις συμμετοχικές δραστηριότητες παιδιών και νέων και στα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Πρόκειται για ένα φιλόδοξο έργο, το μουσειολογικό πρόγραμμα του οποίου παρουσιάσθηκε στο Συμβούλιο Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού από όπου και έλαβε έγκριση. Να σημειωθεί ότι το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων εντάσσεται στην «Πολιτιστική Ακτή Πειραιά», το επενδυτικό πρόγραμμα του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς για την αναμόρφωση και ανάδειξη της πόλης σε πύλη τουρισμού και πολιτισμού.
Με ωφέλιμο χώρο μεγαλύτερο των 11.000 τ.μ., με ύψος 44 μέτρα, αλλά ανώτατο ύψος 52,20 μέτρα, χάρη στον «πύργο» του, που φιλοξενεί το ορατό και από τη θάλασσα ρολόι του λιμανιού, το «Σιλό» δεσπόζει στον προβλήτα της Ηετιώνειας Πύλης του Πειραιά (Πύλη 2). Κτίστηκε στη δεκαετία του 1930 και θα διατηρηθεί μερικώς τόσο ως προς το εξωτερικό του κέλυφος, όσο και σε τμήμα των «κυψελών» στο εσωτερικό του ενώ θα γίνουν οι απαραίτητες επεμβάσεις για την ενίσχυση του στατικού του φορέα.
Σύμφωνα με την πρόταση:
Οι εκθεσιακοί χώροι θα καταλαμβάνουν 5.000 τ.μ., οι χώροι εξυπηρέτησης των επισκεπτών (με χώρους υποδοχής, αναψυκτήριο και εστιατόριο, που θα έχουν και ανεξάρτητη είσοδο) 1.500 τ.μ., οι χώροι περιοδικών εκθέσεων 500 τ.μ., οι χώροι εκπαιδευτικών προγραμμάτων με βιβλιοθήκη αμφιθέατρο κ.λπ. 800 τ.μ.
Τα εργαστήρια 1.400 τ.μ., οι δεξαμενές αφαλάτωσης για τα ευρήματα που ανασύρονται από τη θάλασσα 400 τ.μ., οι αποθήκες 1.450 τ.μ., οι χώροι διοίκησης 500 τ.μ. και οι χώροι τεχνολογικών εγκαταστάσεων 1.000 τ.μ. Σημειώνεται όμως ότι θα αξιοποιηθούν αρχιτεκτονικά και μουσειολογικά και οι «κυψέλες» του Σιλό για την εκθεσιακή ανάδειξη ναυαγίων.
Περί τα 2.000 αρχαιολογικά και νεότερα ευρήματα υπολογίζεται να εκτεθούν στο μουσείο, αντικείμενα που προέρχονται από ναυάγια (φορτίο και τεχνικός εξοπλισμός), παράκτιους οικισμούς και λιμάνια αλλά και από κατασχέσεις και παραδόσεις ιδιωτών. Εμπορικοί αμφορείς, χρηστική και επιτραπέζια κεραμική, αγάλματα, τμήματα γλυπτών και αρχιτεκτονικά μέλη, μέσα συναλλαγών, σκαριά και εξοπλισμός πλοίων, προσωπικός οπλισμός και οπλικά εργαλεία, επιγραφές, είδη ρουχισμού και καλλωπισμού, εργαλεία κ.ά. περιλαμβάνονται στα εκθέματα. Ο στόχος είναι να αναδειχθεί η σχέση της χώρας με τη θάλασσα και να φωτισθούν σημαντικές πτυχές του ελληνικού πολιτισμού στη διαχρονία του (εμπόριο, επικοινωνία, οικονομία, αγώνας για την επιβίωση), καθώς και οι σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
