Πρόσφατες παρατηρήσεις στο φοινικόδασος, ενός από τα πολυτιμότερα και σπανιότερα οικοσυστήματα της πατρίδας μας, ανέδειξαν την πλήρη αναγέννηση του οικοσυστήματος και το πρασίνισμα της περιοχής, που είχε πληγεί από πυρκαγιά την 22η Αυγούστου 2010.
Όλοι οι φοίνικες (με χαρακτηριστικό είδος τον Phoenix theophrastii) αναβλάστησαν, σπόροι που είχαν πέσει στη γη φύτρωσαν και μικροί φοίνικες αναπτύσσονται κανονικά. Κατά τον ίδιο τρόπο αναγεννήθηκαν και τα υπόλοιπα είδη που συμπληρώνουν το οικοσύστημα, χαρουπιές, σχίνοι, πλατάνια και αλμυρίκια.
Εν τω μεταξύ οι πρωτοβουλίες των υπηρεσιών του ΥΠΕΚΑ και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, που στόχευαν στην προστασία και αποκατάσταση του φυσικού οικοσυστήματος, ήταν:
- Κήρυξη ως αναδασωτέων των καμένων δασικών εκτάσεων (ΦΕΚ Δ: 495/22-9-10 & 737/31-12-2010)
- Έκδοση δασικής απαγορευτικής διάταξης (απαγόρευση βοσκής στην περιοχή, κ.λπ.)
- Καθημερινή φύλαξη – ενημέρωση από το προσωπικό της Διεύθυνσης Δασών Ρεθύμνου που επόπτευε στην περιοχή (ιδιαίτερα κατά την περίοδο Αυγούστου- Νοέμβρη).
- Περιμετρική περίφραξη του κεντρικού τμήματος του βιοτόπου. Το έργο αυτό χρηματοδοτήθηκε από το ΥΠΕΚΑ.
Η σπουδαιότητα των διεργασιών της φυσικής αναγέννησης στην περιοχή αναδείχτηκε μέσα από τις ανωτέρω δράσεις που εκτέλεσε η Διεύθυνση Δασών Ρεθύμνου και επικεντρώθηκαν στην προστασία της φυσικής αναβλάστησης με την απομάκρυνση της πίεσης που ασκούν η βόσκηση και το ποδοπάτημα. Οι υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ σε συνεργασία με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης θα συνεχίσουν να διαχειρίζονται την περιοχή στοχεύοντας πάντα στην προστασία της πλούσιας βιοποικιλότητάς της.
Το Κουρταλιώτικο Φαράγγι και η περιοχή του Πρέβελη, στο νομό Ρεθύμνου, περιλαμβάνονται στο δίκτυο Natura 2000 (GR-4330003) και έχουν χαρακτηρισθεί ως αρχαιολογικός και ιστορικός χώρος και τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους.