«Ποιότητα αντί για όγκο: Το στοίχημα του ελληνικού τουρισμού»
Ο ελληνικός τουρισμός ζει ίσως τη μεγαλύτερη μετάβασή του των τελευταίων δεκαετιών. Από ένα μοντέλο που στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στον όγκο αφίξεων, μεταβαίνουμε σε μια φιλοσοφία όπου η ποιότητα, η ισορροπία και η βιωσιμότητα παίρνουν τα ηνία. Το ζητούμενο δεν είναι πια πόσοι έρχονται, αλλά πόσο αφήνουν πίσω τους και πώς κατανέμεται αυτή η δραστηριότητα στον χώρο και τον χρόνο.
Η ανατροπή της λογικής των αριθμών
Για χρόνια, η δημόσια συζήτηση γύρω από τον τουρισμό επικεντρωνόταν στον αριθμό των αφίξεων: πόσα εκατομμύρια επισκεπτών υποδέχθηκε η χώρα, ποιο ρεκόρ καταρρίφθηκε. Όμως αυτή η λογική, αν και εντυπωσιακή σε τίτλους, αποδείχθηκε επισφαλής. Ένας τουρισμός που μετράται μόνο σε κεφάλια καταλήγει να πιέζει τις υποδομές, να επιβαρύνει τα οικοσυστήματα και να αφήνει πίσω του λιγότερη αξία από όση θα περίμενε κανείς.
Η στροφή του Υπουργείου Τουρισμού προς το τρίπτυχο «κανόνες, μέτρο, ισορροπία» είναι ουσιαστική. Και τα πρώτα αποτελέσματα φαίνεται να την επιβεβαιώνουν.
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος (19/9/2025) δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας:
- Τον Ιούλιο του 2025, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών υπερδιπλασιάστηκε, φτάνοντας τα 938,4 εκατ. ευρώ.
- Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ξεπέρασαν τα 4,5 δισ. ευρώ, ένα ιστορικό ρεκόρ, αυξημένες κατά 15% σε σχέση με πέρσι.
- Οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά μόλις 6,4%, γεγονός που δείχνει ότι η ουσία βρίσκεται αλλού: ο κάθε επισκέπτης δαπανά πλέον περισσότερα.
- Στο επτάμηνο Ιανουαρίου–Ιουλίου, τα έσοδα άγγιξαν τα 12,2 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 12,5%, με τις αφίξεις να αυξάνονται μόλις κατά 2,6%.
Η αναλογία είναι ξεκάθαρη: λιγότερη εξάρτηση από την ποσότητα, μεγαλύτερη αξία στην ποιότητα.
Ανθεκτικότητα σε έναν ασταθή κόσμο
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα διεθνές περιβάλλον γεμάτο αβεβαιότητες: γεωπολιτικές εντάσεις, αυξήσεις τιμών, μεταβλητότητα στις αγορές. Το ότι ο ελληνικός τουρισμός καταφέρνει να σταθεί όρθιος –και μάλιστα να καταγράφει ιστορικά ρεκόρ– δεν είναι απλή επιτυχία, είναι απόδειξη ανθεκτικότητας.
Η πρόκληση της ισορροπίας
Όμως, κάθε στρατηγική έχει και τις προκλήσεις της. Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η διάχυση της επισκεψιμότητας σε λιγότερο προβεβλημένες περιοχές δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται υποδομή, σχεδιασμός και κυρίως τοπική συναίνεση. Η ποιότητα του τουρισμού δεν θα μετρηθεί μόνο στα νούμερα των εισπράξεων αλλά και στο κατά πόσο οι τοπικές κοινωνίες αισθάνονται ότι ωφελούνται χωρίς να συνθλίβονται.
Το στοίχημα της επόμενης μέρας
Η Ελλάδα έχει μπροστά της την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Όχι μόνο ως χώρα που συγκεντρώνει πλήθη τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αλλά ως προορισμός που προσφέρει εμπειρίες υψηλής αξίας όλο τον χρόνο και σε κάθε γωνιά της επικράτειας.
Ο δρόμος είναι μακρύς, αλλά η κατεύθυνση φαίνεται σωστή: λιγότερη έμφαση στο πλήθος, περισσότερη έμφαση στο αποτύπωμα. Αυτό, άλλωστε, είναι και η ουσία της έννοιας «κανόνες, μέτρο και ισορροπία».
