Στο συνέδριο συμμετείχαν Περιφερειάρχες, εκπρόσωποι αρμόδιων φορέων, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, ενώ κεντρικές εισηγήσεις πραγματοποίησαν η Υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης και ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος.
Κεντρική ομιλία πραγματοποίησε στην πρώτη μέρα του συνεδρίου ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, συντόνισε την πρώτη θεματική ενότητα για τη Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών, παρουσιάζοντας ως Πρόεδρος του συνεδρίου και Πρόεδρος της Επιτροπής και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ τις θέσεις της Επιτροπής για το θέμα και ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης συντόνισε την ενότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη, παρουσιάζοντας τις θέσεις της Επιτροπής Αγροτικής Οικονομίας της ΕΝΠΕ.
Σε κάθε ενότητα έγιναν παρεμβάσεις συνέδρων, κατατέθηκαν προτάσεις και ερωτήσεις και πραγματοποιήθηκε διάλογος, ενώ τοποθετήσεις πραγματοποίησαν όλοι οι Περιφερειάρχες.
Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών
Ο κ. Φαρμάκης στην παρουσίαση της εισήγησης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ, που επί της ουσίας αποτελεί έναν οδικό χάρτη για τη μετάβαση από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην περιφερειακή διακυβέρνηση, παρουσία του κ. Λιβάνιου, αναφέρθηκε στους πέντε πυλώνες για να επιτευχθεί η μετάβαση. Αυτοί αφορούν:
-Τις αρμοδιότητες των Περιφερειών.
-Τη διαφάνεια και τον έλεγχο νομιμότητας.
-Τη χρηματοδότηση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
-Τη σχέση των Περιφερειών με το Κεντρικό Κράτος.
-Την καταστατική θέση των Περιφερειών.
Για τις αρμοδιότητες ο κ. Φαρμάκης επισήμανε ότι είναι αναγκαίος ένας μηχανισμός, υπό το ΑΣΕΠ, για την καταγραφή, τον επανακαθορισμό, αλλά και τη διαρκή παρακολούθηση – αξιολόγηση – επικαιροποίηση των αρμοδιοτήτων στα διάφορα επίπεδα διοίκησης της χώρας.
Για τον έλεγχο νομιμότητας η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός ενιαίου – και τοπικά αποκεντρωμένου – συστήματος ελέγχου για τις δημόσιες συμβάσεις των Δήμων και κυρίως των Περιφερειών, που θα στηρίζεται στην λογική του Επόπτη ΟΤΑ (πρώην Ελεγκτή Νομιμότητας) ως μια υπηρεσία “μιας στάσης”.
Ως προς τους χρηματοδοτικούς πόρους, η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ υποστηρίζει, είτε τη μεταφορά πόρων από την Κεντρική Κυβέρνηση, είτε την ανάθεση της διαχείρισης ευρωπαϊκών πόρων και πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπλέον, προκρίνεται η πλήρης απόδοση των ΚΑΠ στις Περιφέρειες και η εξομάλυνση του ρυθμού καταβολής, η ενίσχυση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και η θέσπιση απόδοσης πόρων στις Περιφέρειες από μισθώματα ή τέλη. Ακόμα σε σχέση με το ΕΠΑ, ζητείται η θέσπιση ετήσιου ορίου πληρωμών τουλάχιστον στο 20% του συνολικού προγράμματος κάθε Περιφέρειας.
Επίσης, η ΕΝΠΕ προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός συντονιστικού οργάνου, εντός της Προεδρίας της Κυβέρνησης, με οριζόντια αρμοδιότητα σε θέματα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και τη διασύνδεση αυτής με τα κατά περίπτωση αρμόδια Υπουργεία.
Ο κ. Λιβάνιος ανακοίνωσε ότι το αμέσως επόμενο διάστημα μετά τις ευρωεκλογές θα αρχίσει η διαβούλευση για την αλλαγή του Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι τόσο της ΕΝΠΕ, όσο και της ΚΕΔΕ, προκειμένου εντός του έτους να προκύψει το νέο θεσμικό πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης.
Αγροτική Ανάπτυξη
Στη θεματική ενότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη, ο κ. Καχριμάνης παρουσίασε τις θέσεις της ΕΝΠΕ για την αγροτική οικονομία και τον πρωτογενή τομέα, ενώ αναλύθηκαν διεξοδικά όλα τα ζητήματα που αφορούν στα σύγχρονα και διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας παραγωγής, αλλά και στρεβλώσεις που προκύπτουν από οργανωτικές δυσλειτουργίες.
Έγινε εκτενής αναφορά στην πράσινη μετάβαση και επισημάνθηκε η ανάγκη να γίνει σε σταδιακά και σε συνεργασία με τους αγρότες, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν. Επίσης, αναλύθηκαν οι δυνατότητες στήριξης των γεωργών και των κτηνοτρόφων με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, αλλά και τα ζητήματα αναδιάρθρωσης της παραγωγικής διαδικασίας και του εκσυγχρονισμού του επαγγέλματος του αγρότη.
Τονίστηκε η ανάγκη μεγαλύτερης προσοχής, προώθησης και προβολής των τοπικών προϊόντων και ετέθη ως πρωταρχικός στόχος όλων η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Ο κ. Καχριμάνης επισήμανε μεταξύ άλλων: “Η ανάπτυξη του Πρωτογενούς Τομέα είναι εθνική υπόθεση. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από πλευράς όλων των Περιφερειών, γιατί έχουμε καταλάβει πως είναι ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας κι αυτό απαιτεί πρωτοβουλίες κι αποφάσεις. Ήταν ιδιαίτερα θετική η παρουσία και το ουσιαστικό ενδιαφέρον του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου. Εμείς, ως Περιφέρειες, θα είμαστε συμπαραστάτες όπου χρειαστεί, για να αλλάξουν τα πράγματα και να λυθούν χρόνια προβλήματα στον πρωτογενή τομέα”.
Ο κ. Αυγενάκης παρουσίασε τις θέσεις της Κυβέρνησης και ενημέρωσε για την εθνική στρατηγική της Κυβέρνησης για τον πρωτογενή τομέα, με επίκεντρο την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, ενώ απάντησε σε όλα τα ερωτήματα που ετέθησαν από τους εκπροσώπους των φορέων.
Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός, αύριο ολοκληρώνεται η διαδικασία για τις προδιαγραφές των Σχεδίων Βόσκησης, την επόμενη εβδομάδα θα υπογραφεί η ΚΥΑ από τα αρμόδια Υπουργεία και τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί συνάντηση με τον αρμόδιο Επίτροπο για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Θα διορθώσουμε βήμα προς βήμα τα σημεία που σωστά εντόπισαν τα στελέχη της ΕΕ», επισήμανε ο κ. Αυγενάκης.
Ο Υπουργός υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι «είναι κρίσιμο να συνεργαστούμε στενά και αποτελεσματικά ώστε να θεσπιστούν Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης έως το τέλος του 2024 σε κάθε Περιφέρεια. Είναι απαραίτητη η στήριξη εκ μέρους των Περιφερειαρχών, της προσπάθειας για λειτουργία Κτηνοτροφικών Πάρκων. Έτσι θα διασφαλιστεί ο σεβασμός στο περιβάλλον, αλλά και η δημιουργία οικονομιών κλίμακας. Οι Περιφέρειες μπορούν να διατελέσουν κρίσιμο θετικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων μας για τον πρωτογενή τομέα. Μπορούν να είναι ένας πραγματικός σύμμαχος για την ανάπτυξη. Ένας πραγματικός σύμμαχος για τους αγρότες, κτηνοτρόφους και αλιείς μας, αλλά ως πρώτο βήμα για να συμβεί αυτό είναι η υλοποίηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης. Είναι κρίσιμο να συνεργαστούμε στενά και αποτελεσματικά, ώστε να θεσπιστούν Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης έως το τέλος του 2024 σε κάθε Περιφέρεια. Αλλιώς δεν θα αποφύγουμε το πρόστιμο των 450 εκ. ευρώ που έχει επιβληθεί στη χώρα μας. Ας δουλέψουμε μαζί για να προστατεύσουμε τους κτηνοτρόφους μας».