Από αριστερά: Πάνος Τσακλόγου, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης – Jennifer Clarke, Director of Programmes & Grants, Bodossaki Foundation – Lajla Brandt Jakhelln, Νορβηγίας στην Ελλάδα και την Κύπρο – Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής, Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνώv.
Το ζήτημα της αντιμετώπισης των ανισοτήτων και η ειρήνη που φέρνει η νέα γενιά τέθηκαν σε συζήτηση στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιείται στους Δελφούς 10- 13 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων κοστίζει – Η μη αντιμετώπιση τους κοστίζει περισσότερο
Οι ανισότητες, η περίπτωση της Ελλάδας και οι πολιτικές αντιμετώπισης τους βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης με συντονίστρια την Jennife Clarke, διευθύντρια προγραμμάτων και υποτροφιών του ιδρύματος Μποδοσάκη.
Σε ερώτηση που δέχθηκε ο υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου τόνισε πως η Ελλάδα μάλλον κινείται σε διαφορετικό trend σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση στο θέμα των ανισοτήτων. «Η Ελλάδα παραδοσιακά είχε μεγαλύτερες ανισότητες σε σχέση με τις περισσότερες χώρες. Όμως τις τελευταίες δεκαετίες ενώ οι ανισότητες στο εισόδημα στην Ε.Ε. εμφανίζουν αύξηση στην Ελλάδα η τάση αυτή είναι μάλλον αντίθετη. Οι ανισότητες στην Ελλάδα εμφανίζουν μείωση ή λιγότερο αυξητική τάση. Έτσι βρεθήκαμε από το τέλος της λίστας περίπου στον ευρωπαϊκό μέσο όρο».
Όσον αφορά τις πολιτικές που η χώρα εφαρμόζει για την καταπολέμηση τους ο κ. Τσακλόγλου ανέφερε πως η Ελλάδα ασκεί τις «ορθόδοξες οικονομικά» πολιτικές μέσω άμεσης και έμμεσης φορολογίας. «Σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε η Ελλάδα χρησιμοποιεί περισσότερο τις πολιτικές έμμεσης φορολογίας. Οι πολιτικές στήριξης και επιδομάτων στην Ελλάδα πριν τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής ήταν οριζόντιες. Τώρα υπάρχουν πάντα κάποιου είδους κριτήρια, αυτό σίγουρα βοηθά στην καλύτερη αντιμετώπιση τους. Υπάρχουν και άλλες πολιτικές που μπορούν να αντιμετωπίζουν τις ανισότητες όπως οι τοπικές/περιφερειακές πολιτικές και αυτές συνήθως έχουν σημαντικό θετικό αντίκτυπο.
Η πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα και την Κύπρο, Lajla Brandt Jakhelln αναφέρθηκε στα επιτεύγματα του νορβηγικού- σκανδιναβικού μοντέλου στην καταπολέμηση των ανισοτήτων. «Υπάρχει άμεση πρόσβαση για όλους σε υπηρεσίες πρόνοιας, υγείας, υπηρεσιών ανεξάρτητα από το κοινωνικό/ οικονομικό υπόβαθρο του καθενός. Και υπάρχει και πρόσβαση σε εκπαίδευση υψηλής ποιότητας. Όλο αυτό έρχεται με κόστος. Αλλά το κόστος του να μην τα κάνεις είναι υψηλότερο».
Η πρέσβης, ερωτώμενη για το αν μία χώρα που δεν έχει τα έσοδα από το πετρέλαιο, όπως η Νορβηγία, θα μπορούσε να εφαρμόσει τέτοιες πολιτικές, απάντησε πως το κοινωνικό κράτος και η στόχευση σε αυτό υπήρχε και πριν την ανακάλυψη των κοιτασμάτων. «Φυσικά μετά έγινε σε μεγαλύτερο βαθμό αλλά το κοινωνικό συμβόλαιο προϋπήρχε, όπως και η πίστη της κοινωνίας των πολιτών σε αυτό»., εξήγησε.
Ο Νίκος Βέττας , Γενικός Διευθυντής στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σχολίασε πως οι έρευνες σε παγκόσμια κλίμακα δείχνουν πως οι ανισότητες στην Δύση αυξάνονται. «Αυτό έχει να κάνει κυρίως με τη ραγδαία αύξηση του εισοδήματος των πάρα πολύ πλούσιων ανθρώπων, χάρη και σε τομείς όπως η υψηλή τεχνολογία. Αν φύγουμε όμως από την δυτική οπτική των πραγμάτων θα δούμε πως η Κίνα σε δύο δεκαετίες κατάφερε να βγάλει μισό δις ανθρώπους από τη φτώχεια, ενώ το ίδιο θα συμβεί και με την Αφρική.
Ερωτώμενος για την ελληνική περίπτωση ο κ. Βέττας σχολίασε «Ως οικονομολόγος με ανησυχεί το θέμα της κινητικότητας. Δεν πρέπει να βασίζεται το εισόδημα του καθενός στον πλούτο ή στο επάγγελμα των γονιών του. Ενώ αναφερόμενος στις ανισότητες φύλων τόνισε πως οι γυναίκες στην Ελλάδα «ενώ τα καταφέρνουν εξίσου καλά ή και καλύτερα από τους άντρες στην εκπαίδευση, δεν υπάρχουν οι ίσες ευκαιρίες στην καριέρα».
Κλείνοντας τη συζήτηση, η Jennifer Clarke συνόψισε λέγοντας πως «το κόστος μη καταπολέμησης των ανισοτήτων είναι μεγαλύτερο από το να τις αντιμετωπίσεις. Ειδικά σε τομείς όπως η εκπαίδευση η αντιμετώπιση των ανισοτήτων μόνο κέρδος είναι για την κοινωνία συνολικά».
United World of Colleges: H νεολαία που φέρνει την Ειρήνη
O ρόλος που μπορεί να παίξει η νέα γενιά και ειδικά οι μαθητές και οι φοιτητές ως παράγοντας ειρήνευσης συζητήθηκε επίσης στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Στη συζήτηση συμμετείχαν 4 μαθητές και φοιτητές από τα Ηνωμένα Κολλέγια του Κόσμου. Η Liana Liu Ioannides και ο Deren Sanivar από την Κύπρο και η Samra Hasic και ο Carlo Santic από τη Βοσνία Ερζεγοβίνη.
Τα Ηνωμένα Κολλέγια του, το κίνημα των UWC, σήμερα έχει 18 σχολεία και κολλέγια σε 15 χώρες και 4 ηπείρους. Φτιάχτηκαν μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να προωθήσουν τη συνεργασία και την ειρήνη και να καταπολεμήσουν τις διακρίσεις σε εθνικό, θρησκευτικό, κοινοτικό επίπεδο. Το 2023 ήταν υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης.
«Για μένα το πιο σημαντικό είναι ακριβώς αυτή “υποχρεωτική έκθεση” στην πολυπολιτισμικότητα», εξηγεί η Samra. «Μαθαίνουμε για τη χώρα μας και όσα έζησε τη δεκαετία του 1990 μέσα από προσωπικές ανθρώπινες ιστορίες και όχι μόνο από τα σχολικά εγχειρίδια».
«Παρόμοια είναι και η δική μου ιστορία. Έχουμε 3 εθνικότητες στη χώρα μας. Πριν τα Ηνωμένα Κολλέγια του Κόσμου έβλεπα την ιστορία μέσα από το πρίσμα της δικής μου εθνικότητας. Aυτό δεν συμβαίνει πιά. Έχουμε ένα κοινό όραμα για τη χώρα μας», είπε ο Carlo.
«Η εμπειρία του UWC έδωσε νέες διαστάσεις του πως βλέπω την κατάσταση στο Κυπριακό, λέει ο Deren Sanivar.
Απαντώντας σε ερώτηση του συντονιστή του πάνελ Ιωάννη Χατζηγιάννη, επικεφαλής της Μονάδας Οριζόντιων Πολιτικών της Γενικής Διεύθυνσης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη δική της εμπειρία η Liana είπε: «Εκπροσώπησα την Κύπρο στην αντιπροσωπεία νεολαίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξήρε τη διάθεση της νεολαίας για λύση του Κυπριακού. Θεωρώ πως μέσα από συνεργασίες όπως το UWC βρίσκεται ο καλύτερος δρόμος. Το βέβαιο είναι πως η νέα γενιά πρέπει να έχει τον πρώτο ρόλο».
