Την έκθεση «Μιχάλης Κατζουράκης-Αγνή Κατζουράκη: Incontri-Συναντήσεις», δύο δημιουργών με βαθύ αποτύπωμα στα εικαστικά, εγκαινίασε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στο Τελλόγλειο, ένα Ίδρυμα με ακατάβλητη ενεργητικότητά, στη Θεσσαλονίκη.
Ως συμβατική αφετηρία της κοινής πορείας των δύο καλλιτεχνών είναι το 1962, με την ίδρυση του γραφείου «Κ&Κ» σε συνεργασία με τον Φρέντυ Κάραμποτ, το οποίο είχε βαθιά επίδραση στη γραφιστική τέχνη. Το 1978, το ζεύγος Κατζουράκη δημιούργησε το δικό τους γραφείο, «ΑΜΚ Αρχιτέκτονες και Διακοσμητές». Το 2013 η Αγνή Κατζουράκη αποφάσισε να αφοσιωθεί αποκλειστικά στα εικαστικά.
Η υπουργός Πολιτισμού, στην ομιλία της, επεσήμανε το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο, που ευνόησε την ενασχόληση του Μιχάλη και της Αγνής Κατζουράκη με τη διαφημιστική αφίσα: «Τα εξέχοντα δείγματα της δουλειάς τους σ’ αυτόν τον τομέα συμπίπτουν με τη μεταπολεμική άνοδο της ελληνικής οικονομίας. Τα ερεθίσματα, που τους προσφέρονται, από έναν ολόκληρο νέο κόσμο που ανοίγεται μπροστά τους και η τριβή τους με τη γραφιστική, στη συνέχεια μεταβολίζονται γόνιμα από την τέχνη τους. Και επειδή, η τέχνη δεν είναι αποκομμένη ούτε από την κοινωνική, ούτε από την οικονομική ζωή του τόπου μας, πιστεύω απόλυτα ότι όταν η οικονομία είναι σε άνθιση, ένα πολύτιμο αποτέλεσμα είναι η δυναμική της καλλιτεχνικής δημιουργίας, που θέλει να φτάσει και να αγγίξει τα μεγαλύτερα κοινά».
Ο Μιχάλης Κατζουράκης εξηγώντας τη δουλειά τους είχε γράψει το 2008, «η προσπάθειά μας ήταν η αφίσα να ξεφύγει από τη λεπτομερή εικονογράφηση και να αποκτήσει καίρια εικαστική λειτουργία, με την άμεση σύνδεση ενός λιτού εικαστικού στοιχείου και του καθαρού μηνύματος».
«Ο τίτλος της έκθεσης, επεσήμανε η Λίνα Μενδώνη, δεν είναι μόνον απόλυτα εύστοχος, αλλά επισημαίνει και τις συναντήσεις του εικαστικού, του γραφίστα και της κοινής συμπόρευσής τους στην τέχνη και στη ζωή. Στα περισσότερα από τα 170 εκθέματα δεν απολαμβάνουμε μόνο τα ποικίλα δημιουργήματά τους, ζωγραφικά έργα, γλυπτά και αφίσες. Γινόμαστε και θεατές των κοινών συναντήσεων τους. Το ζεύγος Κατζουράκη μας καθιστά μάρτυρες στην εξόχως δημιουργική όσμωση της ζωγραφικής με τη γραφιστική, καθώς συμπορεύονται με επιτυχία και στο πεδίο της διαφήμισης. Είναι εμφανές ότι η τριβή και προσφορά τους ταυτόχρονα στα δύο πεδία δημιουργεί συνέργειες και γεννά ιδέες. Αυτή η αλληλοτροφοδότηση, αποβαίνει, εν τέλει, εξαιρετικά επωφελής και παραγωγική για την καλλιτεχνική δημιουργία τους αλλά και για μας, τους αποδέκτες της».
«Παρακολουθούμε, είπε η Υπουργός, τη διαρκή, γοητευτική και άκρως δημιουργική όσμωση ανάμεσα στην τέχνη και στην γραφιστική. Μέσα από τη ζωγραφική ματιά του Μιχάλη Κατζουράκη βλέπουμε αυτήν την όσμωση να μεταφέρεται, γόνιμα, στις αφίσες. Η εικαστική δημιουργία της Αγνής Κατζουράκη δανείζεται από αυτές, ακολουθώντας τη σοφή σύσταση του Θουκυδίδη: Ες κάλλιον απεργάζεσθαι. Ο Μιχάλης αναδεικνύεται αφαιρετικός στο εκφραστικό επίπεδο. Αντλεί τα ερεθίσματά του, απομονώνοντας από ένα σύνολο, ψηφίδες και θραύσματα. Με τις απλές γεωμετρικές δομές του και με ευδιάκριτο τον προσωπικό του μινιμαλισμό τις μετατρέπει σε αφηρημένο αισθητικό αποτέλεσμα. Ταυτόχρονα, επιστρέφει συχνά σε προηγούμενες θεματικές, τις οποίες εξακολουθεί να επεξεργάζεται, δίνοντας νέες παραλλαγές και σύγχρονες απεικονίσεις. Πειραματίζεται με νέα υλικά, από σπασμένα μπουκάλια έως τυπογραφικούς σφιγκτήρες, χωρίς, όμως, να εγκαταλείπει εκείνα που μεταχειρίστηκε και παλαιότερα, για να εκφραστεί: Οικοδομικά υλικά ή κονιάματα.
Ο τεχνοκριτικός Νίκος Παπαδάκις, στο περιοδικό Σήμα, το 1975, αποτυπώνοντας αριστοτεχνικά τη μεταπολιτευτική αναγέννηση στις δημιουργικές τέχνες, είχε γράψει ότι «τα υλικά που χρησιμοποιεί ο Κατζουράκης είναι αυτά που εντέλει καθορίζουν και το ύφος των έργων του». Τόσο εύστοχη η παρατήρηση του Νίκου Παπαδάκη που διατηρεί όλη την ισχύ της, αν και μιλάμε μετά από πέντε δεκαετίες”, σημείωσε η Λίνα Μενδώνη, “προσθέτοντας ότι η συνολική δημιουργία της Αγνής διαπνέεται από έναν διάχυτο σεβασμό για τον άνθρωπο και τον εσωτερικό του κόσμο. Ωστόσο, ταυτόχρονα, έρχεται η συστηματικότερη ενασχόλησή της με τη γραφιστική η οποία την διαφοροποιεί. Γονιμοποιώντας την εμπειρία της στη γλώσσα του μοτίβου, επιλέγει ως εκφραστικό μέσο την ψηφιακή εκτύπωση. Όπως η ίδια ομολογεί, αν και είναι αυτοδίδακτη στον τομέα αυτό, ασχολήθηκε επί δεκαετίες με την αφίσα και την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων, πριν αφιερωθεί αποκλειστικά στην τέχνη της».
Σε πρόσφατη συνέντευξή της η Αγνή Κατζουράκη είχε δηλώσει: «Με απασχολεί η έννοια της ύπαρξης, ότι θα ξαναμπούμε στο χώμα. Ότι μεγαλώνοντας, το σώμα έχει την τάση να παραιτείται. Αυτό το τράβηγμα προς τα πίσω. Ζωγραφίζω και εκφράζω τη διαμαρτυρία του ως προς αυτό. Όσο είναι να ζήσω, πρέπει να ζήσω».
«Αυτή η χοϊκή αγωνία της επιστροφής μας στη γη, ανέφερε η Λίνα Μενδώνη, διατρέχει τα έργα της Αγνής, που εκτίθενται, προκαλώντας μας να αναμετρηθούμε «με αυτό το τράβηγμα προς τα πίσω». Εντέλει, να στοιχηθούμε κι εμείς πίσω από τη διαμαρτυρία της Αγνής. Συναντιόμαστε όλοι, στις «Συναντήσεις», με τον Μιχάλη και την Αγνή Κατζουράκη, για να ξανασυναντηθούμε με τις πολύτιμες πτυχές της μακρόχρονης διαδρομής τους, στην τέχνη. Η συνύπαρξή τους στην Τέχνη, αναδεικνύει όχι μόνον τις συγκλίσεις τους αλλά και τις θεματικές και μορφολογικές διαφορές τους. Πρωτίστως, όμως φωτίζει την κινητήριο δύναμη της δημιουργίας τους: Μιλάμε για την αφαιρετική ποίηση και τον υπόρρητο συναισθηματισμό του Μιχάλη. Την ένταση και έντονη εσωτερική φόρτιση της Αγνής».
Η Λίνα Μενδώνη κατέληξε λέγοντας «είμαστε βαθύτατα ευγνώμονες στην Αγνή και στο Μιχάλη, για όσα μας έχουν χαρίσει, για όσα μας χαρίζουν και για εκείνα που θα μας χαρίσουν. Τους εύχομαι υγεία, δύναμη και έμπνευση για να μας δίνουν τη χαρά να απολαμβάνουμε την Τέχνη, που υπηρετούν με αφοσίωση, τελειότητα και πάθος», ενώ ευχαρίστησε τη γενική διευθύντρια του Τελλόγλειου καθ. Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτηρά και όλους τους συνεργάτες, για το θαυμάσιο αφιέρωμα στο ζεύγος Κατζουράκη.
Η έκθεση: «Συναντήσεις», θα είναι στη διάθεση των επισκεπτών μέχρι την 15η Ιανουαρίου.
