Κυρίες και Κύριοι Υπουργοί,
Αγαπητά Μέλη,
Κυρίες και κύριοι,
Με ιδιαίτερη τιμή, χαρά και συγκίνηση σας καλωσορίζω και φέτος στη Συνεδρίαση της 31ης Τακτικής Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων. Σας καλωσορίζω για τελευταία φορά, σε αυτή την –επιτρέψτε μου– ιδιαίτερα φορτισμένη στιγμή, δίνοντας τη σκυτάλη στον νέο μας Πρόεδρο, στον φίλο Γιάννη Παράσχη.
Γιάννη και από αυτό το βήμα, σου εύχομαι μέσα από την καρδιά μου καλή επιτυχία. Να διαπρέψεις, να ξεχωρίσεις, να πρωταγωνιστήσεις, όπως κάνεις τόσα χρόνια στη σημαντική επαγγελματική σου σταδιοδρομία. Να κρατήσεις γερά το τιμόνι, προσφέροντας την πείρα σου, τις ξεχωριστές σου ικανότητες, για να οδηγήσεις τον ΣΕΤΕ και τον ελληνικό τουρισμό εκεί που του αξίζει. Σε μια νέα εποχή ανάπτυξης. Σε μια νέα φάση ωρίμανσης. Σε μια νέα περίοδο συμπερίληψης και σύνθεσης, όλων των μεγάλων και των μικρότερων δυνάμεων του τουρισμού. Γιατί ο ελληνικός τουρισμός είναι υπόθεση των πολλών. Είναι η συνέργεια όλων των ψηφίδων του τουριστικού οικοσυστήματος. Και ένας άνθρωπος με τα δικά σου ηγετικά χαρακτηριστικά μπορεί να φέρει εις πέρας αυτή τη νέα μεγάλη πρόκληση. Να φέρει εις πέρας τη μετάβαση στον αναγκαίο εκσυγχρονισμό.
Ένας κύκλος κλείνει λοιπόν, ένας καινούργιος ανοίγει. Νέες εποχές, νέες προκλήσεις. Με έναν ΣΕΤΕ, μεγαλύτερο και ισχυρότερο. Αυτός είναι ο στόχος της επόμενης περιόδου, και ο Γιάννης Παράσχης είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να τον υπηρετήσει. Όλο το δυναμικό του ΣΕΤΕ, του ΙΝΣΕΤΕ, της Marketing Greece, όλες οι δυνάμεις του ελληνικού τουρισμού θα βρίσκονται δίπλα σου φίλε Γιάννη. Ενωμένοι, δυνατοί, δημιουργικοί, όπως μας αρμόζει. Εγώ, σαν ένας απλός στρατιώτης πλέον. Για να υπηρετήσουμε μαζί, ο κάθε ένας και η κάθε μια από το πόστο που μας αναλογεί, τον κοινό μας στόχο: Έναν ελληνικό τουρισμό ισχυρό, ώριμο, βιώσιμο.
Αυτό ήταν το όραμα που είχα την τιμή να υπηρετήσω και εγώ σε ολόκληρη τη διαδρομή μου στα κοινά του ελληνικού τουρισμού, 24 ολόκληρα χρόνια. Γεμάτα χαρές, λύπες, αγωνίες, πικρίες, αλλά πάντα με τη συνείδηση καθαρή. Από την Τοπική Ένωση της Αθήνας και του Αργοσαρωνικού, μέχρι την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων και τα τελευταία έξι χρόνια, από τη θέση του Προέδρου του ΣΕΤΕ. Πάντα με γνώμονα το κοινό καλό. Πάντα, με το μυαλό στην ενότητα, στη διεκδίκηση, στη σύνθεση. Στο κοινό όφελος επιχειρηματιών, εργαζόμενων, ελληνικής κοινωνίας. Ποτέ δεν δίστασα να πω την αλήθεια, να υπερασπιστώ το κοινό καλό, να καταναλώσω προσωπικό κεφάλαιο, χρόνο, ενέργεια, για ένα συλλογικό επίτευγμα. Ακόμα και αν χρειάστηκε να στεναχωρήσω κάποιους ανθρώπους σε αυτή τη διαδρομή, ποτέ δεν δίστασα να πάω κόντρα στον άνεμο, όταν αυτό χρειάστηκε. Από την υπογραφή, ως Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, της κλαδικής σύμβασης εργαζομένων το 2012, μέχρι τα δύσκολα χρόνια της πανδημίας. Σε μια πορεία που κερδίζεις αληθινούς φίλους, που σε συνδέουν κοινοί αγώνες, κοινά ιδανικά. Αυτά τα ιδανικά που ενώνουν τους ανθρώπους για μια ζωή. Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, ο ελληνικός τουρισμός από το 2008 και μετά, πέρασε από πολλές και μεγάλες περιπέτειες. Χρονιές δύσκολες, με πολύ αγωνία και άγχος, κόπους και θυσίες. Παλέψαμε κάτω από αντίξοες συνθήκες. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε χρόνιες παθογένειες που μας κράταγαν καθηλωμένους. Καλά ριζωμένες προκαταλήψεις και στερεότυπα για τον ρόλο, την αξία, την προσφορά του ελληνικού τουρισμού. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε ιδιαίτερα συντηρητικές στρεβλώσεις σε όλα τα επίπεδα. Στους θεσμούς, στα κόμματα, ακόμα και σε κάποιους, λίγους ευτυχώς, ανθρώπους του τουρισμού, που έβλεπαν και σκέφτονταν με τα μάτια του 20ου αιώνα. Υπήρξαν όμως και άνθρωποι πρωτοπόροι, εμπνευσμένοι οραματιστές, που μπορούσαν να διαβάζουν το μέλλον. Λαμπρά μυαλά που δημιούργησαν, θεμελίωσαν, και σήκωσαν ψηλά τον ΣΕΤΕ. Γι’ αυτό και ο ελληνικός τουρισμός, παρά τις μεγάλες αντιξοότητες, κατάφερε να παραμείνει υγιής και ανταγωνιστικός, δημιουργικός και πρωτοπόρος. Σχεδίασε, διεκδίκησε, πίεσε, κατάφερε να συνεργαστεί και τελικά να πετύχει.
Πάντα η δύναμη μας πήγαζε από τη δυνατότητα μας να προσαρμοζόμαστε. Να μην συμβιβαζόμαστε, να ξέρουμε πως και πότε θα ρισκάρουμε. Δεν ήταν εύκολα ή ανέφελα χρόνια. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε σημαντικές προκλήσεις και πρωτοφανείς κρίσεις. Την οικονομική κρίση της δεκαετίας του ’10. Τότε που παλέψαμε δια πυρός και σιδήρου υπερασπιστήκαμε δικαιώματα, χτίσαμε κοινωνικές συμμαχίες, καταφέραμε την κοινωνική ειρήνη και κερδίσαμε. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε την πανδημία και το παγκόσμιο lockdown του τουρισμού. Μια τεράστια πρόκληση από την οποία όλες κα όλοι μάθαμε πολλά. Η πανδημία αποτελεί ένα μεγάλο case study για τον ΣΕΤΕ, τον ελληνικό τουρισμό, την ελληνική κοινωνία, για το πώς αντιμετωπίζονται τόσο μεγάλες κρίσεις.
Τι κάναμε; Σχεδιάσαμε τους τρόπους αντιμετώπισης της κρίσης, διεκδικήσαμε από την Πολιτεία τις άμεσες βοήθειες που χρειάστηκε το πρώτο διάστημα για να μπορέσουμε να σταθούμε στα πόδια μας. Λειτουργήσαμε συλλογικά, δουλέψαμε συμπληρωματικά. Κάναμε τη δουλειά μας με ήθος και αποφασιστικότητα. Πάντα σε συνεργασία και με την απόλυτη κατανόηση της τότε κυβέρνησης και του ίδιου του τότε Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, που έδειξε σοβαρότητα, υπευθυνότητα και αντίληψη της κατάστασης. Δουλέψαμε μαζί για να στηριχθούν οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι, ολόκληρη η ελληνική κοινωνία που άμεσα ή έμμεσα έχει σχέση με τον τουρισμό. Πάντα, βάζοντας στο περιθώριο τον λαϊκισμό, τις εύκολες και φυσικά ανεφάρμοστες λύσεις, το χάιδεμα των αυτιών, τη δημιουργία ψεύτικων εντυπώσεων. Βάζοντας στο περιθώριο την ιδιοτέλεια, όσων θα ήθελαν να κάνουν «την κρίση ευκαιρία».
Με αυτόν τον τρόπο, προστατεύσαμε το κύρος του ΣΕΤΕ, τη θεσμική του υπόσταση ως κοινωνικού εταίρου, αποφεύγοντας τον εύκολο συνδικαλισμό και τα μεγάλα λόγια. Αποδείξαμε ότι ο τουρισμός είναι υπόθεση των πολλών εκπροσωπώντας με δυναμισμό το σύνολο του τουριστικού κόσμου. Υπερασπιζόμενοι το καλό των πολλών και όχι το συμφέρον των λίγων. Αυτό, που θα πρέπει να κάνουμε διαρκώς, γιατί οι προκλήσεις δεν σταματούν και θα τις βρίσκουμε συνέχεια μπροστά μας: Γεωπολιτικές, όπως είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία, οικονομικές, όπως είναι ο πληθωρισμός ή οι αναταράξεις στην αγορά εργασίας, περιβαλλοντικές, όπως είναι η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που έχουν ισχυρό αντίκτυπο στην οικονομία, την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέσα σε αυτό το πολύπλοκο περιβάλλον ο παγκόσμιος αλλά και ο ελληνικός τουρισμός, καλούνται να αντέξουν, να προσαρμοστούν, να αναπτυχθούν, με νέους όρους και σε νέες συνθήκες. Ένα είναι το βέβαιο, για τον τουρισμό πλέον η διαχείριση των αλλεπάλληλων κρίσεων είναι η νέα κανονικότητα μέσα στην οποία καλούμαστε να λειτουργήσουμε. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον λοιπόν, ο ελληνικός τουρισμός τα προηγούμενα χρόνια σχεδίασε και έβαλε τις βάσεις για την επόμενη ημέρα. Γιατί όπως γνωρίζετε όλες και όλοι πολύ καλά, το δύσκολο είναι να μπορέσεις να σταθείς για καιρό στην κορυφή, και όχι απλά να την κατακτήσεις. Με αυτή τη λογική, το 2017, όταν ξεκινούσε η θητεία μου ως Πρόεδρος του ΣΕΤΕ, έθεσα από τότε 4 κεντρικούς αλλά και διαχρονικούς στόχους:
Την ωρίμανση και την κατάταξη μας στις μεγάλες αγορές,
Τη διαρκή, αρμονική και επωφελή για την ελληνική οικονομία και τη χώρα σχέση με τις εκάστοτε κυβερνήσεις,
Την ενότητα του κλάδου, την εργασιακή και κοινωνική ειρήνη,
Την ενδυνάμωση της κοινωνικής διάστασης του τουρισμού καθώς και την ενίσχυση του κοινωνικού μας αποτυπώματος.
Έγιναν πάρα πολλά αυτά τα έξι χρόνια, θα πρέπει όμως ποτέ να μην επαναπαυόμαστε, γιατί πάντα θα πρέπει να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά. Καταφέραμε η Ελλάδα, να συγκαταλέγεται στις ώριμες τουριστικά αγορές, που μπορούν να ανταπεξέρχονται στις σύγχρονες απαιτήσεις, που προσελκύουν μεγάλες επενδύσεις στη χώρα. Καταφέραμε να έχουμε μια διαρκή, αρμονική και επωφελή για την ελληνική οικονομία και τη χώρα σχέση του ΣΕΤΕ με τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Σχέση συνεργασίας, ειλικρίνειας, αμοιβαιότητας και κοινού βηματισμού, χωρίς φόβο και χωρίς ιδεοληπτικές εμμονές, για να μπορέσουμε να πάμε μαζί, ένα βήμα μπροστά. Καταφέραμε να διατηρήσουμε την εργασιακή και κοινωνική ειρήνη. Ένα κεκτημένο που με κόπο και θυσίες οικοδομήσαμε τα δύσκολα χρόνια της κρίσης. Χωρίς να βάλουμε ποτέ τον τουρισμό στο επίκεντρο μιας πολιτικής εκμετάλλευσης. Καταφέραμε να ενδυναμώσουμε την κοινωνική διάσταση του τουρισμού, την ενίσχυση του κοινωνικού μας αποτυπώματος. Όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται την τεράστια συμμετοχή του στην κοινωνική συνοχή. Το ξαναζωντάνεμα της περιφέρειας, τις θέσεις εργασίας, τα πολλαπλά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες. Όλα αυτά θα πρέπει να τα διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού. Με ένα πολύ σύγχρονο και καλά επεξεργασμένο μοντέλο βιώσιμου τουριστικού προϊόντος. Και βιώσιμος τουρισμός σημαίνει οικονομική, περιβαλλοντική, κοινωνική βιωσιμότητα.
Και ξέρω φίλε Γιάννη, πόσο μεγάλη σημασία δίνεις στο ζήτημα του βιώσιμου τουρισμού. Με βάση όλες τις παραπάνω ανάγκες, εκπονήσαμε ένα σχέδιο που δείχνει το δρόμο της επιτυχίας. Τη μελέτη «Ελληνικός Τουρισμός 2030 – Σχέδια Δράσης». Πρόκειται, για το πιο ολοκληρωμένο έργο που έχει γίνει ποτέ στον χώρο του τουρισμού. Μια πλήρης χαρτογράφησή του, τόσο από πλευράς προϊόντος, όσο και από πλευράς αγορών και συνόλου των υποδομών που επηρεάζουν την τουριστική δραστηριότητα. Η πορεία του ελληνικού τουρισμού προς το 2030, προϋποθέτει τη μετάβαση από την αυθόρμητη στη στοχευμένη ανάπτυξη. Προϋποθέτει ένα μεθοδικό, ουσιαστικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, σε ένα σαφές πλαίσιο βιωσιμότητας, λαμβάνοντας υπόψη διαθέσιμους πόρους, στόχους και αναδυόμενες τάσεις.
Κυρίες και Κύριοι Υπουργοί,
Αγαπητά Μέλη,
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα, κλείνει μια μεγάλη διαδρομή συμμετοχής και προσφοράς στα κοινά. Κλείνουν έξι δύσκολα αλλά δημιουργικά χρόνια στην Προεδρία του ΣΕΤΕ. Όλες οι δουλειές όμως για να πετύχουν χρειάζονται ομάδες. Συνεργάτες, ανθρώπους, φίλους και φίλες που στηρίζουν, εμπνέουν και πραγματώνουν τα σχέδια και τους στόχους. Ο ΣΕΤΕ διαθέτει σπουδαίο ανθρώπινο δυναμικό.
Το Ινστιτούτο του, το ΙΝΣΕΤΕ υπό την καθοδήγηση του Ηλία Κικίλια, παράγει δεδομένα, γνώση, τεκμηρίωση, στοιχεία απαραίτητα για να αντιλαμβάνεσαι που είσαι, που και πως θες να πας. Σας ευχαριστώ για την ασφάλεια που με κάνατε να νιώθω όλα αυτά τα χρόνια.
Τη Marketing Greece, το «παιδί» του Ανδρέα Ανδρεάδη, με το πάθος, το όραμα, το πείσμα της Ιωάννας Δρέττα, εξελίχθηκε σε μια μοναδική ιστορία επιτυχίας, που στήριξε με μοναδικό τρόπο και αποτελεσματικότητα το brand Ελλάδα. Η Marketing Greece μας κάνει περήφανους. Ιωάννα σε ευχαριστώ για όλα όσα έκανες όλα αυτά τα χρόνια δίπλα μου, ακούραστη συνεργάτης στη δουλειά, πολύτιμη σύζυγος στη ζωή.
Και τέλος ένα μεγάλο ευχαριστώ στην ομάδα μου στον ΣΕΤΕ, που όλα αυτά τα χρόνια εργάστηκε σκληρά, στήριξε τις πρωτοβουλίες μου και ανέχτηκε τις ιδιοτροπίες μου. Σε ένα συναρπαστικό ταξίδι, που είχε ξεκινήσει 24 χρόνια πριν, γεμάτο ιδέες, όνειρα, μάχες και ιδανικά. Είκοσι τέσσερα χρόνια, που εξετέλεσα με αφοσίωση το καθήκον μου, υπηρέτησα με όλες μου τις δυνάμεις το όραμά μου να πάμε τον τουρισμό ακόμα πιο ψηλά. Να αποδείξουμε την αξία του για την πατρίδα, για όλες τις Ελληνίδες, για όλους τους Έλληνες.
Σας ευχαριστώ πολύ !
Γιάννης Ρέτσος
