Από τις 15 Ιουλίου έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2022, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού παρουσιάζει ένα μεγάλο αφιέρωμα στην Μικρασιατική Καταστροφή με
- 140 εκδηλώσεις θεάτρου, μουσικής, χορού, εικαστικών τεχνών – περφόρμανς, παραστάσεων / δράσεων για παιδιά και εφήβους και μουσικού θεάτρου,
- 70 παραγωγές θεάτρου, μουσικής, χορού και εικαστικών εγκαταστάσεων, σε
- 66 αρχαιολογικούς χώρους και Μουσεία σε
- 12 Περιφέρειες σε όλη την Ελλάδα.
Για τρίτη χρονιά, ο θεσμός του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» παρουσιάζει ένα σύνολο πολιτιστικών εκδηλώσεων στο κοινό όλης της Χώρας, με θέμα την επέτειο μνήμης και τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, σε μοναδικά μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Τα δύο προηγούμενα χρόνια, παρά τις επικρατούσες δύσκολες συνθήκες, όλες οι εκδηλώσεις του προγράμματος σημείωσαν ιδιαίτερη επιτυχία και απέσπασαν τη θερμή αποδοχή τόσο του τοπικού πληθυσμού όσο και των επισκεπτών της καλοκαιρινής περιόδου.
Το φετινό πρόγραμμα, με 140 εκδηλώσεις σε 66 αρχαιολογικούς χώρους, καλύπτει όλο το πολιτιστικό φάσμα έκφρασης του θεσμού μέσα από διαφορετικές μορφές τέχνης: το θέατρο, τη μουσική, τον χορό, τις εικαστικές τέχνες – περφόρμανς, τις παραστάσεις / δράσεις για παιδιά και εφήβους και το μουσικό θέατρο.
Η καλλιτεχνική προσέγγιση του θέματος διατρέχει τα ιστορικά στοιχεία, τον τρόπο ζωής, τα ήθη, τα έθιμα, τις συνθήκες ξεριζωμού, την προσφυγιά, τις δύσκολες συνθήκες επαναπατρισμού, τις προκαταλήψεις και τον φόβο του γηγενούς πληθυσμού, τα νοσταλγικά τοπωνύμια, αλλά και την αντοχή, την ελπίδα και τη χαρά έκφρασης, μέσα από τη μουσική και τα τραγούδια της γης της Ιωνίας, που τραγουδάμε όλοι μέχρι σήμερα.
Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες, υπερήφανο προσωνύμιο που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για να δηλώσει την καταγωγή, φτάνοντας στον τελικό προορισμό της διαδρομής τους, διαμόρφωσαν και εξέλιξαν τις συνθήκες ζωής των τοπικών κοινοτήτων και οδήγησαν σε μια πολιτισμική ώσμωση που άλλαξε τη ζωή και την ιστορία των κατοίκων της Χώρας.
Με αφετηρία τις αφηγήσεις που έχουν διασωθεί και σε συνδυασμό με τον πλούτο που συναντάται ακόμα και σήμερα στα ήθη, στα έθιμα, στις μουσικές παραδόσεις, στη διατροφή, η καλλιτεχνική έκφραση αποκαλύπτει μια προσπάθεια να φωτιστούν η χρησιμότητα των άυλων και των υλικών αγαθών που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Οι προτάσεις του προγράμματος επιλέχθηκαν από την ειδική επιτροπή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, μετά από ανοιχτή πρόσκληση, μέσω της ηλεκτρονικής πύλης του ΥΠΠΟΑ drasis.culture.gr. Όλες οι παραγωγές αναπτύχθηκαν από προτάσεις πρωτότυπης δημιουργίας των ΑΜΚΕ.
Στο Θέατρο βρίσκουμε ιστορίες που παρουσιάζουν…
Το Αϊβαλί της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα. Τη Σμύρνη, το διαμάντι της Ανατολής, με τα θραύσματα της ιστορίας, ως πολύτιμους λίθους στον λαιμό της. Το μαύρο ταξίδι ενός νεαρού Έλληνα που στρατολογήθηκε για να συμμετάσχει στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου του ’22, στην παραλία της Σμύρνης και μια σκέψη που σε κυνηγά. «Τι καταφέρνει να σώσει κάποιος από μια πόλη που καίγεται;» Τη σχέση των τόπων που συνδέθηκαν άμεσα με τους πρόσφυγες του 1922, τη Νίκαια, και το νησί της Χίου, από τους βασικότερους πρώτους σταθμούς των εκδιωγμένων. Το ναυάγιο ανάμεσα σε Χίο και Τσεσμέ. Τα ταχυδρομικά περιστέρια που ως φορείς μνήμης, μαθημένα να επιστρέφουν πάντα στην «πατρίδα» τους, αψηφούν τα σύνορα και γίνονται συνδετικοί κρίκοι του παρελθόντος και του παρόντος. Το ταξίδι του πλοίου Mimosa και τη ναύλωση ενός Αμερικανού πολίτη, που μεταφέρει 2.000 Έλληνες της Μικράς Ασίας στον Πειραιά. Την υποδοχή 7.000 προσφύγων και την ενσωμάτωση όσων παρέμειναν στα νησιά της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Τη δημιουργία του προσφυγικού συνοικισμού για τη στέγαση των προσφύγων στον Βόλο του 1923 και την ίδρυση ενός αθλητικού συλλόγου που θυμίζει την πατρίδα, της Νίκης Βόλου. Τις αντιδράσεις που βίωσαν οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας ερχόμενοι στην Ελλάδα και πώς αντεπεξήλθαν σε αυτές. Πώς τους υποδέχτηκαν οι γηγενείς; Πώς τους αντιμετώπισε το τότε ελληνικό κράτος; Και τι συμβαίνει σήμερα; Πού και πώς η Ιστορία επαναλαμβάνεται! Τη μετεγκατάσταση των νεαρών γυναικών που αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του προσφυγικού πληθυσμού. Τις νεαρές χήρες, ανύπαντρες και ορφανές Μικρασιάτισσες, στην προσπάθειά τους να διεκδικήσουν επαγγελματική και προσωπική «αποκατάσταση» στην πατριαρχική Ελλάδα του ’22. Διαλογικά «επεισόδια» που δραματοποιούν τη φρίκη του πολέμου, την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας. Μονολόγους που διηγούνται αθροιστικά, με επική κανονικότητα, την ίδια σχεδόν επαναληπτική ιστορία. Τις πληθυσμιακές ανταλλαγές που άλλαξαν τη ζωή και την ιστορία των κατοίκων της Κρήτης, Μια συρραφή από τα πρωτοσέλιδα του ελληνικού, τουρκικού και κυπριακού τύπου από το 1922 μέχρι σήμερα. Τη δίκη των έξι, την καταδίκη σε θάνατο και την εκτέλεσή τους στο Γουδί, ως κύριους υπαίτιους της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Στη Μουσική υπάρχουν ήχοι, νότες και τραγούδια που ανακαλύπτουμε από την αρχή…
Στον Χορό υπάρχουν μνήμες που μόνο ένα σώμα μπορεί να ανακαλέσει…
Στο Μουσικό Θέατρο υπάρχουν τα στοιχεία εκείνα που ενώνουν τα είδη μόνο και μόνο για να δημιουργήσουν κάτι καινούριο…
Στις Παραστάσεις / Δράσεις για Παιδιά και Εφήβους υπάρχουν προτάσεις που οδηγούν τις ιστορικές μνήμες στις νεότερες γενιές…
Στις Εικαστικές Τέχνες – Performance, οι κατασκευές και οι εγκαταστάσεις αναδεικνύουν αφηγήσεις και μνήμες και κόσμους ολόκληρους…
Αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και μουσεία στο πρόγραμμα
«Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2022»
- Αρχαία Άβδηρα – Ξάνθη
- Αρχαία Ευρωπός – Κιλκίς
- Αρχαία Ζώνη – Αλεξανδρούπολη
- Αρχαία Μεσσήνη, Δήμος Μεσσήνης – Πελοπόννησος
- Αρχαία Ολυμπία, Γυμνάσιο – Δήμος Αρχαίας Ολυμπίας
- Αρχαία Πλευρώνα – Μεσολόγγι
- Αρχαίο Θέατρο Αίγειρας, Δήμος Αιγιαλείας – Αχαΐα
- Αρχαίο Θέατρο Απτέρας, Δήμος Σούδας, Χανιά – Κρήτη
- Αρχαίο Θέατρο Γιτάνων, Ηγουμενίτσα – Θεσπρωτία
- Αρχαίο Θέατρο Γυθείου, Νομός Λακωνίας – Πελοπόννησος
- Αρχαίο Θέατρο Δημητριάδος – Βόλος
- Αρχαίο Θέατρο Δίου – Πιερία
- Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης, Ιωάννινα – Ήπειρος
- Αρχαίο Θέατρο Λάρισας Β΄
- Αρχαίο Θέατρο Μαντινείας – Αρκαδία
- Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας – Ροδόπη
- Αρχαίο Θέατρο Μήλου
- Αρχαίο Θέατρο Πυθαγορείου Σάμου (Ξύλινο)
- Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων – Καβάλα
- Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής Κοζάνης
- Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Ολυμπίας
- Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας
- Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
- Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
- Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών
- Αρχαιολογικό Μουσείο Ισθμίας – Κόρινθος
- Αρχαιολογικό Μουσείο Λέρου
- Αρχαιολογικό Μουσείο Νεάπολης Βοιών, Νεάπολη – Λακωνία
- Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας, Αρέθουσα
- Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου
- Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας
- Αρχαιολογικός χώρος Ανακτορούπολης, Νέα Πέραμος – Καβάλα
- Αρχαιολογικός χώρος Αρχαίας Πέλλας
- Αρχαιολογικός χώρος Γόρτυνας, Νομός Ηρακλείου – Κρήτη
- Αρχαιολογικός χώρος Κορίνθου
- Αρχαιολογικός χώρος Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Δεσκάτης – Γρεβενά
- Αρχαιολογικός χώρος Ιερού Καβείρων – Λήμνος
- Αρχαιολογικός χώρος Μυκηναϊκής Ακρόπολης Τίρυνθας – Αργολίδα
- Αρχοντικό Τσιατσιαπά – Καστοριά
- Αύλειος χώρος Βασιλικών Τάφων Αιγών – Βεργίνα Ημαθίας
- Αύλειος χώρος Βυζαντινού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου – Καλαμπάκα
- Βυζαντινά Τείχη Δράμας
- Βυζαντινό Μουσείο Αργολίδας – Άργος
- Γεφύρι Άρτας
- Επταπύργιο Θεσσαλονίκης
- Ζιντζιρλί Τζαμί – Σέρρες
- Θαλάσσιο Φρούριο Ενετικού Λιμένος Ηρακλείου (Κούλες)
- Κάστρο Αγίου Γεωργίου, Αργοστόλι – Κεφαλονιά
- Κάστρο Ζακύνθου
- Κάστρο Λαμίας
- Κάστρο Μυτιλήνης
- Κάστρο Τρικάλων
- Κάστρο Χίου
- Μετοχιακό Συγκρότημα Νέων Φλογητών – Χαλκιδική
- Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης
- Ναός Απόλλωνα – Καρδίτσα
- Παλαιό Φρούριο Κέρκυρας
- Πολυχώρος Πολιτισμού «Ισλαχανέ» – Θεσσαλονίκη
- Προμαχώνας Αγίου Γεωργίου Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου
- Ρωμαϊκή Αγορά Δελφών
- Ρωμαϊκό Ωδείο Κω
- Ρωμαϊκό Ωδείο Νικόπολης, Πρέβεζα
- Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσολογγίου
- Σπιναλόγκα, Άγιος Νικόλαος – Κρήτη
- Φορτέτζα, Ρέθυμνο – Κρήτη
- Φρούριο Παλαμηδίου – Ναύπλιο
* συν η Οικία Βλαχοθανάση στα Καμάρια, Ιστιαία, Β. Εύβοια
