«Σε μια εποχή γενικευμένης κρίσης ταυτότητας, η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να υψώσει το ανάστημά της και να αγωνιστεί για όλα όσα αποτελούν τα θεμέλια της ΕΕ και ενισχύουν περαιτέρω την ταυτότητά της. Η ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά είναι ο ισχυρότερος παράγοντας που ενώνει τους πολίτες της», τόνισε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, κατά τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου των Υπουργών Πολιτισμού, Οπτικοακουστικών Μέσων και Μέσων Ενημέρωσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην Angers της Γαλλίας. Βασικά θέματα της Συνόδου ήταν η έμφαση στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, με την ενίσχυση των εργαλείων, της τεχνολογίας και των συνεργασιών, καθώς και η ψηφιακή ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Αναφερόμενη στις προτεραιότητες για το κοινό ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, καθώς και στην ενίσχυση του ευρωπαϊκού ποινικού δικαίου για την καταπολέμηση αυτής της μορφής του οργανωμένου εγκλήματος, η Λίνα Μενδώνη σημείωσε ότι «η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο αυστηρά και ολοκληρωμένα νομικά πλαίσια, με ένα ευρύ φάσμα ποινικών διατάξεων. Μεταξύ αυτών είναι η απαγόρευση της αποδοχής πολιτιστικών αγαθών που διακινούνται παράνομα, η οποία μπορεί να είναι ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο πρόληψης αυτής της πρακτικής, ειδικά εάν αυτό ερμηνεύεται ως συνεχές έγκλημα».
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού ανέφερε ότι οι ποινικές διατάξεις έχουν ενισχυθεί περαιτέρω τα τελευταία χρόνια, μέσω της επικύρωσης της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα αδικήματα που σχετίζονται με την Πολιτιστική Περιουσία («Σύμβαση Λευκωσίας»). Δήλωσε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει την εισαγωγή ενός διαφανούς ενοποιημένου συστήματος παρακολούθησης των εμπόρων έργων τέχνης σε ολόκληρη την ΕΕ, το οποίο θα απαιτεί να καταχωρούν το συνολικό απόθεμά τους και να αναφέρουν όλες τις συναλλαγές τους. Επισήμανε ότι το σύστημα θα πρέπει να λειτουργεί παράλληλα με τις εγχώριες βάσεις δεδομένων κλεμμένων έργων τέχνης και με τις αντίστοιχες της INTERPOL, όπως και με τις τράπεζες πληροφοριών για ξέπλυμα χρήματος.
Σε ό,τι αφορά την περαιτέρω ανάδειξη του Σήματος Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η Λίνα Μενδώνη σημείωσε ότι «καθώς οι προκλήσεις για την κοινή μας ταυτότητα και τρόπο ζωής αυξάνονται, πρέπει οπωσδήποτε να προωθήσουμε πρωτοβουλίες και δράσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση και την ανάδειξη των δεσμών μεταξύ των εθνών μας. Το Σήμα Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς για τοπόσημα που τιμούν και συμβολίζουν πανευρωπαϊκά ιδανικά και αξίες, που έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ευρώπης, καθώς και στην ίδρυση και την ολοκλήρωση της Ένωσης, είναι ένα από αυτά. Ο εμπλουτισμός του καταλόγου του Σήματος με νέες εγγραφές, ιδιαίτερα διακρατικών θέσεων, που αντιπροσωπεύουν την πλούσια ευρωπαϊκή μας κληρονομιά, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα». Η Υπουργός αναφέρθηκε, επίσης, στις νέες ολοκληρωμένες πλατφόρμες που έχουν τεθεί σε λειτουργία στην Ελλάδα για την ψηφιακή καταγραφή, τεκμηρίωση και διαχείριση όλων των κατηγοριών και τύπων κινητών και ακίνητων μνημείων και χώρων στο πλαίσιο ενός πανελλαδικού ενιαίου μητρώου, οι οποίες επιτρέπουν τη συνεχή παρακολούθηση της κατάστασης των μνημείων, ενώ υποστηρίζουν καθοριστικά την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών, καθώς και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής επί της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στο περιθώριο των εργασιών του Συμβουλίου Υπουργών, η Λίνα Μενδώνη είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον Υπουργό Πολιτισμού της Ιταλίας Dario Francheschini, της Σουηδίας Jeanette Gustafsdotter, της Κροατίας Nina Obuljen Korzinek και της Κύπρου Πρόδρομο Προδρόμου, για θέματα που αφορούν στην προώθηση των πολιτιστικών συνεργασιών των χωρών, στους επαναπατρισμούς πολιτιστικών αγαθών και στην ενίσχυση των συνεργασιών στο πλαίσιο των διεθνών οργανισμών.
