Ο Ουκρανός Υπουργός Πολιτισμού Oλεξάντερ Τκατσένκο μίλησε από το Κίεβο στη Σύνοδο των Υπουργών Πολιτισμού, Οπτικοακουστικών Μέσων και Μέσων Ενημέρωσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που πραγματοποιείται στην Angers της Γαλλίας, κατά την οποία οι Υπουργοί εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία και τον λαό της, καθώς και στον αγώνα τους για ελευθερία, κυριαρχία και ανεξαρτησία. Στο Συμβούλιο την Ελλάδα εκπροσώπησαν η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και ο Γενικός Γραμματέας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρης Γαλαμάτης.
Ο Ολεξάντερ Τκατσένκο δείχνοντας αποτρόπαιες σκηνές του πολέμου, μίλησε για την καταστροφή πολιτιστικών οργανισμών, μουσείων και διατηρητέων κτηρίων στην χώρα του. Δήλωσε ότι η πολιτιστική κληρονομιά βρίσκεται σε κίνδυνο, και ζήτησε από τις κυβερνήσεις της ΕΕ να αποκόψουν τη Ρωσία, η οποία κάνει προπαγάνδα με τους κρατικούς οργανισμούς της και με τα ΜΜΕ, που ελέγχει στις ευρωπαϊκές χώρες. Τόνισε ότι πρέπει να ενθαρρυνθούν ξένες πλατφόρμες να δείξουν στο ρωσικό λαό τί ακριβώς συμβαίνει στην Ουκρανία, γιατί είναι αποκομμένοι από την πραγματικότητα. Ο Ουκρανός Υπουργός υπογράμμισε ότι η τέχνη είναι όπλο για τη Ρωσία, της οποίας την αποβολή ζήτησε από διεθνείς οργανισμούς, όπως η UNESCO και το ΙCOMOS.
Στην εισήγησή της η Λίνα Μενδώνη ανέφερε ότι «η Ελλάδα καταδικάζει απερίφραστα την απρόκλητη και αδικαιολόγητη επιθετικότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, εναντίον της Ουκρανίας. Εκφράζουμε την στήριξη μας προς την Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας την αδιαμφισβήτητη αλληλεγγύη μας στον ουκρανικό λαό, ενάντια στην επιθετικότητα της Ρωσίας. Η ελευθερία, η αυτοδιάθεση και η δημοκρατία αποτελούν αρχές, στις οποίες στηρίζονται τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και σταθερές της κοινής ευρωπαϊκής μας ταυτότητας και του πολιτισμού μας. Εκφράζω τη βαθύτατη ανησυχία μας για τους καλλιτέχνες και τους επαγγελματίες του πολιτισμού, καθώς και για τους δημοσιογράφους στο πεδίο της μάχης. Η Ελλάδα επιθυμεί και στηρίζει τη συνεργασία των κρατών-μελών της ΕΕ για την προστασία των επαγγελματιών του πολιτισμού και για την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας. Θα είμαστε παρόντες. Στο πλαίσιο αυτό και υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων, η Ελλάδα χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Γαλλικής Προεδρίας να διεξαχθεί το Συμβούλιο, όπως είχε προγραμματιστεί, καθώς η δημιουργική έκφραση, η ελευθερία του Τύπου και ο πλουραλισμός, η πολιτιστική ποικιλομορφία, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελούν αναγκαιότητα σε τέτοιες στιγμές, κατά τις οποίες, η ΕΕ πρέπει να είναι ενωμένη, ισχυρή και αποφασισμένη».
Στη Διακήρυξή τους οι Υπουργοί Πολιτισμού, Οπτικοακουστικών Μέσων και Μέσων Ενημέρωσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης τόνισαν ότι πρέπει να διακοπούν οι σχέσεις της ΕΕ με πολιτιστικούς οργανισμούς της Ρωσίας, καθώς η τέχνη χρησιμοποιείται ως όργανο προπαγάνδας. Επίσης, πρέπει να κλείσουν στις ευρωπαϊκές χώρες τα ΜΜΕ, τα οποία ελέγχονται από τη Ρωσία.
Συγκεκριμένα οι Υπουργοί τόνισαν:
- Την υποστήριξή τους προς τους Ουκρανούς καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και επαγγελματίες του πολιτισμού και των μέσων ενημέρωσης και εξέφρασαν την ετοιμότητα της Ενωσης να παράσχει βοήθεια, από κοινού με τους διεθνείς εταίρους της.
- Δεσμεύτηκαν να σταθούν αλληλέγγυοι και να υποδεχθούν Ουκρανούς καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και επαγγελματίες του πολιτισμού και των μέσων ενημέρωσης, καθώς και να υποστηρίξουν ιδρύματα που είναι πρόθυμα να τους φιλοξενήσουν προκειμένου να διατηρήσουν την ελευθερία της δημιουργίας και της έκφρασής τους.
- Εξέφρασαν την υποστήριξή τους σε όλα τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους που καλύπτουν τη συνεχιζόμενη στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας με ανεξάρτητο και αμερόληπτο τρόπο, τονίζοντας την ανάγκη διασφάλισης της σωματικής τους ακεραιότητας.
- Κατήγγειλαν τις συνεχιζόμενες εκστρατείες χειραγώγησης πληροφοριών και παραπληροφόρησης.
- Εξέφρασαν τις έντονες ανησυχίες τους σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η πολιτιστική κληρονομιά της Ουκρανίας και επιβεβαίωσαν την προθυμία τους να ενισχύσουν τη διατήρησή της.
- Επαναβεβαίωσαν την υποστήριξή τους ως προς τη χρήση οποιουδήποτε διαθέσιμου ευρωπαϊκού προγράμματος, για καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και επαγγελματίες του πολιτισμού και των μέσων ενημέρωσης, που πλήττονται από τη στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας και τις συνέπειές της.
Η σημερινή Διακήρυξη έρχεται ως συνέχεια των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης Φεβρουαρίου 2022, το οποίο «καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας», «απαιτεί από τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις στρατιωτικές της ενέργειες» και «επαναλαμβάνει την ακλόνητη υποστήριξή της στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της».
