Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη μίλησε σήμερα το απόγευμα στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, σε μια συζήτηση με τον δημοσιογράφο Γιώργο Κουβαρά, με θέμα “Οικονομία των Εμπειριών: Η μεγάλη ευκαιρία για τον Πολιτισμό”.
Γιώργος Κουβαράς: Να ξεκινήσουμε με το άνοιγμα των μουσείων της χώρας και θέλω πρώτα απ΄ όλα να μας πείτε αν είμαστε έτοιμοι, τι προσδοκάτε από αυτό το άνοιγμα και ποια νέα μουσεία ανοίγουν τις πύλες τους τις επόμενες μέρες και μετά θα έρθουμε και στη σύνδεση της οικονομίας με τον πολιτισμό
Λίνα Μενδώνη: Καταρχήν είναι αδιανόητο να μιλάμε για το άνοιγμα του τουρισμού χωρίς άνοιγμα των μεγαλύτερων μουσείων της χώρας, αυτό είναι φανερό. Οι αρχαιολογικοί χώροι, όπως ξέρετε, έχουν ανοίξει από τις 22 Μαρτίου, επομένως την Παρασκευή μαζί με τον τουρισμό, ξεκινούν και τα μουσεία. Τα μουσεία μας είναι έτοιμα και αυτό αφορά και τα δημόσια, και τα εποπτευόμενα αλλά και ιδιωτικά μουσεία, όσα τουλάχιστον έχουμε επικοινωνήσει, είναι έτοιμα και είναι όλοι πάρα πολύ χαρούμενοι.
Γιατί μετά από σιωπή, σχεδόν 8 μηνών, είναι έτοιμα να υποδεχθούν τους επισκέπτες τους. Εννοείται πάντοτε με τα υγειονομικά μέτρα τα οποία έχουν υποδειχθεί, δηλαδή με μάσκα, θα είναι περιορισμένος ο αριθμός των επισκεπτών που θα βρίσκονται συγχρόνως στην ίδια αίθουσα, οι ξεναγήσεις πάλι θα γίνονται με περιορισμένο αριθμό συμμετεχόντων, αλλά είναι πράγματα τα οποία τα κάναμε και πέρυσι. Και φάνηκε ότι λειτουργούν πολύ καλά.
Γ. Κ.: Θέλω να μου πείτε, επειδή ξέρω ότι υπάρχουν και πολλά καινούρια πράγματα που θα δούμε.
Λ. Μ.: Ναι, υπάρχουν καινούρια πράγματα. Μαζί με όλα τα γνωστά μουσεία θα ανοίξει η Εθνική Πινακοθήκη. Την Εθνική Πινακοθήκη την είχαμε συνηθίσει σαν ένα εργοτάξιο στο κέντρο, στην καρδιά της πόλης. Στις 24 Μαρτίου έγινε το πρώτο άνοιγμα της Πινακοθήκης, για να τιμήσει την επέτειο των 200 ετών, μια συμβολική ημερομηνία την οποία συνδέσαμε με την επανεκκίνηση, με τη νέα Ελλάδα της ανάπτυξης και της κοινοτομίας. Η Πινακοθήκη, λοιπόν, είναι έτοιμη, και από 14 Μαΐου θα υποδέχεται κανονικά τους επισκέπτες. Συγχρόνως, εντός Μαΐου υπολογίζουμε ότι θα ανοίξει το Μέγαρο Λοβέρδου Τσίλερ. Ίσως δεν το έχετε δει καν, είμαι σίγουρη ότι δεν το έχουν δει και οι περισσότεροι Αθηναίοι. Είναι στην οδό Μαυρομιχάλη, και για περίπου 30, ίσως και για περισσότερα χρόνια, το βλέπει κανείς με λινάτσες και σκαλωσιές. Έχει αποκαλυφθεί πλέον, έχει μια εξαιρετική πρόσοψη, η οποία προσδίδει πραγματικά στο κέντρο της πόλης. Θα το δούμε ως παράρτημα του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου της Αθήνας, καθώς από την διαθήκη του ιδιοκτήτη του, του Λοβέρδου, του γνωστού τραπεζίτη, ήταν προορισμένο για να φιλοξενήσει τη συλλογή του. Επίσης, έχουμε ένα καινούριο μουσείο στη Χαλκίδα. Εντός του Μαΐου θα εγκαινιαστεί το βιομηχανικό κτήριο της Αρέθουσας, ένα παλιό κτήριο οινοποιίας το οποίο, με ένα υποδειγματικό τρόπο, έχει μετατραπεί σε Διαχρονικό μουσείο της Εύβοιας. Θα ανοίξει κι αυτό εντός του Μαΐου.
Όπως επίσης, τον Ιούνιο θα ξεκινήσει η λειτουργία του Μουσείου Νεώτερου Ελληνικού Πολιτισμού στην Πλάκα. Είναι ένα μουσείο το οποίο αποτελείται από 18 κτήρια, παλιές κατοικίες Αθηναϊκές, οι οποίες έχουν αποκατασταθεί έτσι όπως ήταν τον 19ο αιώνα. Βρίσκονται στην καρδιά του ιστορικού κέντρου, ανάμεσα στην Αρχαία και στη Ρωμαϊκή Αγορά. Ξεκινάμε, λοιπόν, δυναμικά θα έλεγα. Η πανδημία μας δημιούργησε πάρα πολλά προβλήματα, συγχρόνως όμως μας έδωσε και κάποιες δυνατότητες καθώς ήταν κλειστά για να μπορέσουν να γίνουν οι δουλειές με έναν τρόπο διαφορετικό και πιο γρήγορο. Παρά το γεγονός ότι είχαμε και προσωπικό μειωμένο αλλά και τη μεγάλη αγωνία υλικών που έρχονταν από το εξωτερικό και υπήρχαν ότα προβλήματα στις βιομηχανίες του εξωτερικού και με τους εκτελωνισμούς τους. Παρόλα αυτά το πετύχαμε.
Γ.Κ.: Αυτό που έχει φανεί από το άνοιγμα των μουσείων είναι ότι πέρα από την αξία τους την πολιτιστική, είναι και ένας πυρήνας ζωής για τις περιοχές στις οποίες ανήκουν στις μεγάλες πόλεις αλλάζουν το σύνολο της περιοχής και επειδή όταν μιλάμε για πολιτισμό, συνήθως εστιάζουμε στα μεγάλα μνημεία και στα μεγάλα κέντρα. Υπάρχει, όμως, ένα ισχυρό σημείο σύνδεσης του πολιτισμού με την κινητοποίηση της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, και αυτό αφορά σε μεγάλο βαθμό και την Περιφέρεια. Πώς συνδέεται ο πολιτισμός με τις τοπικές οικονομίες, θέλω να μου πείτε; Και ποια είναι τα εργαλεία που αξιοποιείτε, για να μπορέσετε να φέρετε αυτό το αποτέλεσμα;
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, σε κάθε περίπτωση ο πολιτισμός είναι συνδεδεμένος με πολλές εξωτερικές οικονομίες. Η σημαντικότερη και η πιο κατανοητή, αν θέλετε, είναι οι δημιουργικές βιομηχανίες από τη μία, και ο τουρισμός από την άλλη.
Τώρα, ειδικά για την πολιτιστική κληρονομιά, γιατί εκεί το παράδειγμα είναι πολύ πιο απτό, μνημεία υπάρχουν σε όλη την επικράτεια. Υπάρχουν σε παραθαλάσσιες περιοχές και σε ορεινές περιοχές. Σε αστικά κέντρα και σε αγροτικά. Από τη στιγμή, λοιπόν, που συζητάμε για την αποκατάσταση ενός μνημείου, που στις περισσότερες των περιπτώσεων γίνεται με αυτεπιστασία από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, αυτό τι σημαίνει; Ότι δημιουργούνται θέσεις εργασίας που κατά κύριο λόγο προέρχονται από την γύρω περιοχή. Προσλήψεις, λοιπόν, είτε προσωπικού εργατικού, ή προσωπικού επιστημονικού. Συνήθως, είναι από τη γύρω περιοχή, ή μεγάλος αριθμός είναι από την γύρω περιοχή.
Από την άλλη πλευρά, ειδικά τα έργα αυτεπιστασίας ο προϋπολογισμός τους διατίθεται τοπικά, διότι εάν η Εφορεία Αρχαιοτήτων που εκτελεί το έργο σε μία Περιφερειακή Ενότητα θέλει να αγοράσει τσιμέντο ή ξύλα, ή οποιαδήποτε άλλα υλικά, είναι λογικό να τα προμηθευτεί από την τοπική αγορά. Επομένως, αυτά τα έργα, τα έργα επί μνημείων, δημιουργούν μία κίνηση των τοπικών οικονομιών.
Αντίστοιχο, αλλά όχι ακριβώς με τον ίδιο τρόπο εφαρμόσιμο, είναι και οι αποκαταστάσεις των μνημείων, ή η ίδρυση μουσείων, που γίνονται μεν με εργολαβίες, αλλά και ο ανάδοχος χρησιμοποιεί προσωπικό. Επομένως, δημιουργεί θέσεις εργασίας και μάλιστα προσωπικό το οποίο ζει στις περιοχές αυτές.
Θα σας δώσω έναν αριθμό. Αυτή τη στιγμή στα έργα αυτεπιστασίας στα πλαίσια του τρέχοντος ΕΣΠΑ του 2014-2021 απασχολούντ%B