Σήμερα, Τρίτη 18 Μαϊου, γιορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Μουσείων, όπως ορίζεται από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM), στην προσπάθειά του να αναδείξει τον ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία.
Η Διεθνής Ημέρα καθιερώθηκε το 1977, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό στα μουσεία όλης της χώρας. Κάθε χρόνο, παράλληλα με το γενικότερο μήνυμα του εορτασμού, διερευνάται σ’ όλες τις χώρες-μέλη του ICOM, με ομιλίες, εκθέσεις, συναντήσεις και άλλες εκδηλώσεις, ένα ειδικό θέμα που συνδέεται με τα μουσεία και το ρόλο τους στη σύγχρονη κοινωνία. Με την ευκαιρία του εορτασμού, το Ελληνικό Τμήμα του ICOM διοργανώνει, μήνα Μάιο, ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, σ’ ολη την Ελλάδα. Επίσης, τιμά κάθε χρόνο ένα ή περισσότερα ελληνικά μουσεία, όπου πραγματοποιείται η κεντρική εκδήλωση του εορτασμού.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «ο φετινός εορτασμός της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων συμπίπτει με τη χρονική περίοδο της επαναλειτουργίας του Πολιτισμού και της έναρξης λειτουργίας των μουσείων σε όλη τη χώρα από τις 14 Μαϊου. Την περασμένη χρονιά αναγκαστήκαμε να γιορτάσουμε τη Διεθνή Ημέρα μόνο ψηφιακά. Φέτος, η μεγάλη γιορτή των μουσείων έχει ξεχωριστή σημασία. Αποτελεί μία ευκαιρία να γνωρίσουμε ξανά από κοντά τους θησαυρούς των ελληνικών μουσείων, αλλά και για τα ίδια τα μουσεία, να υποδεχτούν τους επισκέπτες, που έλειψαν, από τον περασμένο Νοέμβριο, εξαιτίας της πανδημίας. Οι χώροι των μουσείων είναι χώροι αλληλεπίδρασης. Χρειάζονται τη φυσική επαφή, την επικοινωνία θεατή και εκθέματος. Τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας και με ασφάλεια για επισκέπτες και εργαζόμενους, αυτή η επικοινωνία πλέον αποκαθίσταται».
Η ανακοίνωση του ICOM για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων
«Το Mέλλον των Μουσείων: Αναστοχασμός και Επανεκκίνηση» είναι το θέμα που επέλεξε φέτος το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) για τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων (18 Μαΐου).Με την επιλογή του θέματος αυτού το ICOM μας καλεί να διερευνήσουμε τις προοπτικές, τις ανάγκες, αλλά και τον ρόλο των μουσείων στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί. Είναι γεγονός ότι η πανδημία αιφνιδίασε και έπληξε με πρωτοφανή και βίαιο τρόπο ολόκληρο τον πλανήτη, επηρεάζοντας κάθε πτυχή της ζωής και θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη δομή των κοινωνιών μας.
Ειδικότερα η παρατεταμένη κρίση είχε σοβαρό αντίκτυπο στη λειτουργία των μουσείων και στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους. Από την άλλη πλευρά, η παγκόσμια κρίση λειτούργησε και ως καταλύτης για την προώθηση σημαντικών αλλαγών που είχαν ήδη δρομολογηθεί και αφορούν ιδιαίτερα την ψηφιοποίηση των μουσειακών συλλογών και την αναζήτηση νέων τρόπων ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και της σύγχρονης δημιουργίας, ώστε να κρατηθεί ζωντανό το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού. Έτσι, ακόμη και αυτή τη δύσκολη περίοδο, τα μουσεία συνεχίζουν το έργο τους μέσα από ψηφιακές εφαρμογές και δράσεις. Αποδεικνύουν έτσι ότι είναι ζωντανοί οργανισμοί που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου.
Σε μια ιδιαίτερα σημαντική καμπή για την κοινωνία μας, τα μουσεία καλούνται να γίνουν πρωτοπόροι στη νέα εποχή, να ενδυναμώσουν τον ουσιαστικό πολιτιστικό και κοινωνικό τους ρόλο και να επιβεβαιώσουν με αποφασιστικό τρόπο την καθοριστική συμβολή τους στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος. Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, η δημιουργική δύναμη των μουσείων μπορεί να αποτελέσει μοχλό επανεκκίνησης και αλλαγής στην μετά-Covid εποχή.
Το Ελληνικό Τμήμα του ICOM αποτελεί για δεύτερη συνεχή χρονιά τον κόμβο προβολής των δράσεων των ελληνικών μουσείων που πραγματοποιούνται στοπλαίσιο του φετινού εορτασμού. Ενενήντα και πλέον φορείς από όλη την Ελλάδα διοργανώνουν πλήθος εκδηλώσεων, τόσο στις ιστοσελίδες τους και όσο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα μας.
Με την ευκαιρία του εορτασμού της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, το Δ.Σ. του Ελληνικού Τμήματος του ICOM επέλεξε το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο ως τιμώμενο μουσείο για το 2021. Οι συλλογές του Μουσείου, αλλά και οι επετειακές του δράσεις, αποτελούν αφορμή για αναστοχασμό της Ιστορίας της χώρας με το βλέμμα στο μέλλον. Στις 18 Μαΐου η Α.Ε. η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα εγκαινιάσει την κεντρική επετειακή έκθεση του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου ΕΠΑΝΑCΥΣΤΑΣΗ ’21.
Ψηφιακή έκθεση
H ψηφιακή ξενάγηση της επετειακής έκθεσης «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ‘21», φωτίζει, μέσα από ιστορίες 80 τεκμηρίων, αθέατες πλευρές της Επανάστασης. Επιπλέον, η 360ο περιήγηση δίνει στον χρήστη την αίσθηση του φυσικού χώρου της έκθεσης. Η ψηφιακή ξενάγηση είναι προσβάσιμη από αύριο μέσω της νέας ιστοσελίδας του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (https://www.nhmuseum.gr/epanacystasi-21/kentriki-ekthesi). Το ΕΙΜ, στο πλαίσιο των εορτασμών της επετείου των 200 χρόνων, με αφορμή τις αυξανόμενες ανάγκες εξ αποστάσεως επικοινωνίας και με στόχο την προσέγγιση ενός διευρυμένου κοινού, έχει επενδύσει στη βελτίωση της ψηφιακής του εικόνας.
Η αφήγηση της κεντρικής έκθεσης του επετειακού προγράμματος ΕΠΑΝΑCΥΣΤΑΣΗ ‘21, πλαισιώνεται από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό και διαδραστικά ψηφιακά εκθέματα. Μέσω της αλληλεπίδρασής του με αυτά ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να προσεγγίσει τον τρόπο ζωής, τα γεγονότα, τον οπλισμό του Αγώνα και τον επαναστατικό Τύπο, επιλέγοντας ο ίδιος, ανάμεσα σε πλήθος πληροφοριών, το αντικείμενο του ενδιαφέροντος του. Το διαδραστικό έκθεμα της «Χάρτας του Ρήγα» προσφέρει μια τεκμηριωμένη και εύληπτη προσέγγιση της περιόδου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 1821-2021», με τη στήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Λάτση και με την τεχνολογική υποστήριξη του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), ενώ το διαδραστικό της Χάρτας του Ρήγα υλοποιήθηκε με τη στήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου. Τα διαδραστικά εκθέματα θα ταξιδέψουν και στην περιφέρεια μέσω των περιφερειακών εκθέσεων του προγράμματος ΕΠΑΝΑCΥΣΤΑΣΗ ‘21 (www.nhmuseum.gr/epanacystasi-21).
Την περίοδο της πανδημίας το ΕΙΜ επιχείρησε να διευρύνει την επικοινωνία του με το κοινό αξιοποιώντας τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας. Προχώρησε σε σχεδιασμό νέας σύγχρονης ιστοσελίδας, που λειτούργησε στις 25 Μαρτίου 2021. Επιπλέον, ενίσχυσε την παρουσία του στα social media (Facebook, Instagram, Twitter), με τακτικές, θεματικά οργανωμένες και ιστορικές τεκμηριωμένες, αναρτήσεις (#Σαν_σημερα, #Ήξερες_Ότι) που έχουν ως στόχο να παρουσιάσουν αδημοσίευτα τεκμήρια των συλλογών του και να φέρουν το κοινό σε επαφή με τις πρωτότυπες πηγές της νεότερης ελληνικής ιστορίας.
