Του Κων/νου Κουσκούκη
Ο Τουρισμός Ευεξίας είναι μια μορφή τουρισμού όπου οι επισκέπτες-τουρίστες απολαμβάνουν σε τουριστικές εγκαταστάσεις υψηλού επιπέδου, υπηρεσίες που περιλαμβάνουν φροντίδα της φυσικής κατάστασης, αισθητική περιποίηση, αντιγήρανση, θαλασσοθεραπεία, υγιεινή διατροφή, χαλάρωση, διαλογισμό, περιποίηση σώματος και πνευματική και σωματική αναζωογόνηση, ατομικά ή ομαδικά.
Κέντρα Αναζωογόνησης (spa) είναι ειδικές εγκαταστάσεις με κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό στις οποίες γίνεται χρήσης ιαματικών φυσικών πόρων, θερμαινόμενου θαλάσσιου νερού, θερμού φυσικού νερού με προσθήκες πηλών, βοτάνων, φυτών, αρωμάτων, ηφαιστειακής ή χαλαζιακής άμμου, φωτός, ατμών με σκοπό την παροχή υπηρεσιών αναζωογόνησης, ευεξίας και αισθητικής.
Ο Τουρισμός Ιατρικής Ευεξίας (Wellness) είναι μια μεγάλη διεθνής καταναλωτική τάση που αναπτύσσεται ταχύτερα (9,1%) από ολόκληρο τον κλάδο του τουρισμού (6,2%). Η αγορά πολυτελούς απόδρασης αυξήθηκε κατά 4% αγγίζοντας τα 1,3 τρις ευρώ παγκοσμίως το 2019, προερχόμενη κυρίως από την Ασία και τις νεότερες γενιές, εκφράζοντας ένα νέο κοινωνικό trend. Οι millennials αντιπροσώπευαν το 35% της αγοράς πολυτελείας το 2019, ενώ το 2025 το ποσοστό θα αυξηθεί στο 45%. Επίσης, το 2035 οι Gen Zers θα μπορούσαν να αποτελούν έως και το 40% των καταναλωτών ταξιδιών πολυτελείας, ενώ αυξάνουν ραγδαία και οι τουρίστες τρίτης ηλικίας (silver economy).
Η βιωματική πολυτέλεια συνδυαζόμενη με την βιο-αρχιτεκτονική θα ξεπεράσει όλες τις άλλες κατηγορίες πολυτελών δαπανών καθώς οι καταναλωτές συνεχίζουν να αναζητούν πραγματικές αυθεντικές και μεταμορφωτικές εμπειρίες πνευματικής και σωματικής ισορροπίας για τη διαχείρηση του άγχους τους. Το μετασχηματιστικό αυτό ταξίδι φαίνεται να είναι ο κορυφαίος ταξιδιωτικός στόχος της επόμενης δεκαετίας, καθόσο συνδέεται με την ευεξία καλύτερου ύπνου, τη πνευματική χαλάρωση, το διαλογισμό και την ψηφιακή αποτοξίνωση για να έχουν οι πελάτες edu-tainment και όχι info-tainment.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Spa (ISPA), λειτουργούν διάφοροι τύποι Spa: 1) Medical Spa με εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό, 2) Resort/Hotel Spa σε ξενοδοχεία και θέρετρα, 3) Mineral Spring Spa σε λουτροπόλεις, 4) Club Spa όπου κυριαρχεί το fitness, 5) Day Spa στο κέντρο της πόλης, 6) Cruise Ship Spa σε κρουαζιερόπλοια, 7) Destination Spa προσφέροντας εξειδικευμένα προγράμματα, 8) Holistic Spa με εναλλακτικές θεραπείες διαλογισμού και ολιστικής προσέγγισης, 9) Structured Spa με εξειδικευμένα πρωτόκολλα διακοπής καπνίσματος, αδυνατίσματος και ψηφιακής αποτοξίνωσης, 10) Adventure Spa με αθλητικές δραστηριοτητες και spa, 11) Spa 3ης ηλικίας και 12) Exclusive Spa / Vip-Spa για επισκέπτες με ιδιωτικό σκάφος ή ελικόπτερο (και το μελλοντικό υποβρύχιο Spa).
Τα Κέντρα Αναζωογόνησης και τα Medi-spa, τα οποία λειτουργούν είτε μέσα σε ξενοδοχεία είτε αυτόνομα και προσφέρουν υπηρεσίες ιατρικής ευεξίας υπό ιατρική επίβλεψη, πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές λειτουργίας συμβατές με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ αλλά και τα πρωτόκολλα ασφαλείας υγείας, πιστοποιημένα με τα προγράμματα Blue and White Cert της Swiss Approval, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Περιφερειάρχη Αττικής και Προέδρου της ΕΛΙΤΟΥΡ κ.Γ.Πατούλη και του Προέδρου της Πιστοποιούσας Αρχής κ.Μ.Τζαφέρη, ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Spa (Espa) παρέχει τα σήματα πιστοποίησης: EuropeSpa Med, EuropeSpa Wellness και Hotel Spa.
Η παγκόσμια βιομηχανία ευεξίας αυξήθηκε κατά 12,8% τα τελευταία δύο χρόνια, από 3,7 τρις $ το 2015 σε 4,2 τρις $ το 2017 (Global Wellness Institute ), αντιπροσωπεύουσα το 5,3% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής και με δαπάνες αναλογούσες στο ήμισυ της συνολικής δαπάνης για την υγεία (7,3 τρις $) με ετήσια έσοδα από την βιομηχανία Spa (9,8%) και τον Τουρισμός Ευεξίας (6,5%). Αντιπαραθετικά, ο αριθμός αφίξεων τουριστών ευεξίας στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 52% και τα έσοδα κατά 20% (2013-2017), καθόσο ο τουρίστας ευεξίας ξοδεύει 61% – 164% παραπάνω από το μέσο επισκέπτη. .
Η Ελλάδα δύναται και επιβάλλεται να διεκδικήσει μεγάλο μερίδιο της αγοράς λόγω του βιοκλίματος και της ποικιλότητας της φύσης, συνδυάζοντας υπό μορφή πακέτων όλες τις ειδικές μορφές τουρισμού για να ισοσκελίσει με τον ποιοτικό τουρισμό τις απώλειες λόγω της πανδημίας. Για την επιτυχή έκβαση απαιτούνται περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας, βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου και ενίσχυση των εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων για τη δημιουργία ενός νέου παραγωγικού μοντέλου με αναπτυξιακό πρόσημο σε κλίμα εμπιστοσύνης και σταθερότητας για τους δυνητικούς επενδυτές, που εξασφαλίζει η Νέα Διακυβέρνηση, εφαρμόζοντας επιθετικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό με επαναταξινόμηση θέσεων και προτεραιοτήτων.