Στην κατάμεστη -από μονίμους αντιπροσώπους των κρατών-μελών, στελέχη διπλωματικών αποστολών και επισήμους – στη μεγάλη αίθουσα των εκδηλώσεων του εμβληματικού κτηρίου της UNESCO στο Παρίσι, την Τρίτη το βράδυ έλαβε χώρα η λαμπρή τελετή απονομής του βραβείου «Μελίνα Μερκούρη» στην περιβαλλοντική οργάνωση Instituto do Patrimonio Cultural του Πράσινου Ακρωτηρίου.
Το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» που θεσπίστηκε από την Ελλάδα το 1995, απονέμεται ανά διετία σε θεσμούς, ιδρύματα ή προσωπικότητες που διακρίνονται στην προστασία του πολιτιστικού τοπίου και είναι το μοναδικό βραβείο σε αυτόν τον τομέα.
Από το 2011 το βραβείο δεν είχε αποδοθεί. Φέτος, επαναπροκηρύχθηκε και θα απονέμεται ανά διετία, μετά από ισχυρές παρεμβάσεις της ελληνικής αντιπροσωπείας και σχετικής απόφασης του Εκτελεστικού Συμβουλίου της UNESCO.
Το ΥΠΠΟΑ, έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου την κάλυψη της δαπάνης του βραβείου.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της απονομής, η Μελίνα Μερκούρη ήταν παρούσα στη γιγάντια οθόνη της αίθουσας, μιλώντας για «τα δικά της Γλυπτά του Παρθενώνα», για τη δική της Ελλάδα και για το όραμά της, της επανένωσης των Γλυπτών. Σχετική αναφορά έκανε εκτός κειμένου και η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, απευθυνόμενη στους μόνιμους αντιπροσώπους των κρατών-μελών της UNESCO, είπε τα εξής:
«Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για εμένα να παρευρίσκομαι εδώ σήμερα, στην έδρα του Διεθνούς Οργανισμού της UNESCO, στο πλαίσιο των εργασιών της 40ης Γενικής Διάσκεψης του Οργανισμού, ως εκπρόσωπος της Ελλάδας, για να απονείμω το Διεθνές Βραβείο UNESCO «Μελίνα Μερκούρη». Αυτό το βραβείο αποτελεί, αφ’ ενός φόρο τιμής στην εξαίρετη προσωπικότητα διεθνούς ακτινοβολίας, στην Ελληνίδα πολιτικό και γυναίκα σύμβολο, την αγαπημένη μας Μελίνα, και αφ’ ετέρου ακόμα μία πτυχή της συνεισφοράς της Ελλάδας στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Η επανεκκίνηση του Διεθνούς Βραβείου UNESCO «Μελίνα Μερκούρη» αποτελεί γεγονός εξέχουσας σημασίας. Η Ελλάδα με τη χρηματοδότηση του μεγάλου διεθνούς βραβείου Πολιτισμού ισχυροποιεί την θέση της στους μεγάλους διεθνείς Οργανισμούς και αναδεικνύει την πολύπλευρη δράση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Σήμερα, αισθανόμαστε ιδιαίτερη χαρά για την επανεκκίνηση του Διεθνούς Βραβείου UNESCO «Μελίνα Μερκούρη». Η Ελλάδα και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ως ενεργά μέλη της UNESCO συμβάλλουν κατ’ αυτόν τον τρόπο στην ενίσχυση των στόχων του Οργανισμού για την εδραίωση διεθνών συνεργειών και την ανάδειξη πολιτιστικών αγαθών.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου όλες και όλους εκείνους οι οποίοι βοήθησαν και εργάσθηκαν για την επανεκκίνηση του Βραβείου. Ιδιαίτερα, θα ήθελα να ευχαριστήσω τόσο τη Γενική Διευθύντρια της UNESCO, κ. Audrey Azoulay, όσο και την προκάτοχό της, κ. Irina Bokova, για την ειλικρινή τους αφοσίωση και υποστήριξη για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Επιτρέψτε μου επίσης να συγχαρώ θερμά τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην UNESCO καθώς και τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, οι οποίες εργάσθηκαν για την επανεκκίνηση αυτού του βραβείου, που αποτελεί σύμβολο, τόσο για τη χώρα μας, όσο και για την παγκόσμια κοινότητα.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και τις χώρες που έλαβαν μέρος στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συμμετοχή στο Διεθνές Βραβείο UNESCO «Μελίνα Μερκούρη» για την προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών τοπίων.
Έπειτα από την εξέταση 50 υποψηφιοτήτων από όλο τον κόσμο, είμαστε στην ευχάριστη θέση να απονείμουμε το φετινό βραβείο σε μία εξαιρετική υποψηφιότητα: στο Instituto do Patrimonio Cultural, από το Πράσινο Ακρωτήρι.
Είναι μία οργάνωση αναγνωρισμένη για την ξεχωριστή της συμβολή στην προστασία και τη διαχείριση του πολιτιστικού τοπίου στον εθνικό δρυμό Cova, Paul και Ribeira da Torre, καθώς και για τις προσπάθειες της στον τομέα της βιώσιμης ανάπτυξης για τους ανθρώπους που ζουν εκεί.
Συγκεκριμένα, η οργάνωση δίνει προτεραιότητα σε μέτρα παραδοσιακής διαχείρισης, μέσα από τη συλλογική συνεργασία. Αυτό βοηθά στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των τοπικών κοινωνιών, προστατεύοντας παράλληλα τις πολιτιστικές τους παραδόσεις, το μοναδικό οικοσύστημα του πάρκου και τη βιωσιμότητά του.
Συγχαίρω θερμά τον νικητή του βραβείου για το 2019, που είναι το Instituto dο Patrimonio Cultural του Πράσινου Ακρωτηρίου».
Ο διευθυντής του βραβευθέντος θεσμού Instituto do Patrimonio Cultural, κ. Hamilton Jair Fernandes που παρέλαβε το βραβείο από την Υπουργό, εξέφρασε «την ευγνωμοσύνη του προς την Ελλάδα για την τιμή που κάνει στο Ινστιτούτο και στην πατρίδα του». Εξέφρασε τον θαυμασμό του για τον ελληνικό πολιτισμό και διαβεβαίωσε «για την πρόθεση της χώρας του να εφαρμόσει τις πολιτικές για την προστασία του οικοσυστήματος και την διασφάλιση της ποιότητας ζωής της μικρής χώρας του».
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού προσέφερε στο Ινστιτούτο, σε μια συμβολική χειρονομία, το αντίγραφο της Σκεπτομένης Αθηνάς, που εκτίθεται στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Η Γενική Διευθύντρια της UNESCO, κ. Audrey Azoulay, στον δικό της χαιρετισμό έκανε ειδική αναφορά στην ελληνική πρωτοβουλία για την προστασία των πολιτιστικών μνημείων από την κλιματική αλλαγή και δήλωσε:
«Θα ήθελα καταρχήν να επαινέσω την πρωτοβουλία του ΥΠΠΟΑ στη σύνοδο του ΟΗΕ τον Σεπτέμβρη για την κλιματική αλλαγή αλλά και την δέσμευση της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την κινητοποίηση των κρατών-μελών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά.
Η UNESCO έχει επίγνωση αυτού του αντίκτυπου. Το βιώνουμε από πρώτο χέρι σε πολλές χώρες-μέλη μας, ήδη. Υποστηρίζουμε τα κράτη-μέλη, ώστε να τα στηρίξουμε σε αυτόν τον κρίσιμο τομέα, στο πλαίσιο της πλήρους αποστολής μας – εκπαίδευση, επιστήμες, και πολιτισμός.
Οι αποδέκτες του φετινού βραβείου, το Πράσινο Ακρωτήρι, που απονέμεται από την Ελληνίδα Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, αποτελούν εξαιρετικό παράδειγμα των προσπαθειών που καταβάλλονται για την καταπολέμηση της έκτακτης ανάγκης για το περιβάλλον, η οποία πρέπει να αποτελέσει κεντρικό ζήτημα.
Επιτρέψτε μου, επίσης, να συγχαρώ το Πράσινο Ακρωτήρι και τα εκπληκτικά νησιά με τους φανταστικούς ανθρώπους του.
Θα ήθελα να ολοκληρώσω, με μια αναφορά σε μια εξαιρετική γυναίκα, τη Μελίνα Μερκούρη. Μιλώντας στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO το 1993, είπες πει ότι «για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του σημερινού κόσμου, για να οικοδομήσουμε την ειρήνη, πρέπει όλοι, όπως ο Ηράκλειτος, να συνειδητοποιήσουμε το δύσκολο έργο της δημιουργίας αρμονίας από τα αντίθετα. Πού αλλού θα μπορούσε ένα τέτοιο σχέδιο να σχηματοποιηθεί αν όχι στην UNESCO;».
Και πράγματι, πού αλλού θα μπορούσαμε να υπερασπίσουμε και να αποτίσουμε φόρο τιμής στη σημαντική κληρονομιά της, αν όχι στην UNESCO;»
