Λίγο μετά την αιχμή της σεζόν και με ένα χρήσιμο και κρίσιμο τετράμηνο τουριστικής περιόδου στην «πλάτη» μας, μπορούν να καταγραφούν ορισμένα ενδιαφέροντα συμπεράσματα, που καλό είναι να αποτελέσουν τη βάση μιας αφετηρίας προβληματισμού, για την πορεία της ελληνικής τουριστικής οικονομίας. Αναφέρομαι ιδιαίτερα την περιοχή των Χανίων, που είναι ένας από τους πλέον δυναμικούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας, αλλά και διεθνώς.
1. Η χρονιά φέτος συνάντησε αρκετές δυσκολίες λόγω του ανοίγματος και πάλι των ανταγωνιστικών αγορών αλλά και της «κόπωσης» πολλών εγχώριων προορισμών. Πλέον με την πίεση των γειτόνων μας έντονη, λόγω και της συναλλαγματικής συγκυρίας, καταγράφηκαν μειώσεις σε αφίξεις και έσοδα. Ωστόσο φαίνεται ότι στο «φίνις» της χρονιάς θα υπάρξει μια ισοστάθμιση, κυρίως στο μέτωπο των αφίξεων, που εν πολλοίς οφείλεται και στο γεγονός των προσφορών που έχουν ξεκινήσει εν μέσω θέρους.
2. Παρά την προσπάθεια να «κεφαλαιοποιήσει» ο ξενοδοχειακός κλάδος την ανοδική πορεία της τελευταίας 6ετίας δεν κατάφερε να αποσπάσει σημαντικά καλύτερες τιμές από τη διεθνή αγορά δείγμα του γεγονότος ότι απαιτείται μεγάλη προσπάθεια ακόμη ώστε να αποκτήσει το ελληνικό προϊόν χαρακτηριστικά ανελαστικής ζήτησης.
3. Τα φαινόμενα υπερτουρισμού που και στα Χανιά το αντιμετωπίζουμε μπορεί εύκολα να οδηγήσουν σε «εκφυλισμό» του προϊόντος και να απειλήσουν τη βιωσιμότητα προορισμών και επιχειρήσεων. Ενδεικτικές είναι οι αναφορές ειδικά για τη Σαντορίνη στο διεθνή τύπο (Economist) αλλά και τα παράπονα που ακούμε κι εμείς στην Κρήτη για π.χ. οδικής ασφάλειας και κυκλοφοριακού στις πόλεις μας.
4. Μπορεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να αποτέλεσαν το όχημα ανάπτυξης των στρατηγικών προβολής των προορισμών μας αλλά μπορεί εύκολα να αποτελέσουν και πλατφόρμες δυσφήμισης σε περιπτώσεις που οι λεγόμενοι influencers γίνουν μάρτυρες κακών εμπειριών, που μπορεί εύκολα να είναι και fake. Κοντολογίς εύκολα σήμερα μπορεί ένα κακό νέο, εντός ή εκτός εισαγωγικών, να υπονομεύσει έναν προορισμό.
5. Ο πληθωρισμός κλινών και βέβαια οι νέες επενδύσεις θέτουν επί τάπητος το θέμα υποδομών αλλά και διασφάλισης ποιότητας και αξίας των προϊόντων.
Τούτων δοθέντων και με δεδομένη την προσπάθεια να κλείσει η χρονιά φέτος «ίσα βάρκα – ίσα νερά» αλλά και να διασφαλιστεί για του χρόνου η εκ νέου καλή πορεία του κλάδου απαιτούνται:
– Συντονισμός Περιφέρειας, Δήμων και κεντρικής διοίκησης για στήριξη των γερασμένων υποδομών. Ειδικά στα Χανιά η υπόθεση του ΒΟΑΚ, της χωροταξικής διευθέτησης, της ολοκλήρωσης των έργων ενεργειακής ασφάλειας, της διευθέτησης ρεμάτων κτλ, (με πρόσφατες τις εμπειρίες καταστροφών) είναι εκ των ων ουκ άνευ.
– Αδήριτη είναι η ανάγκη για στήριξη των λιμενικών υποδομών και την κατασκευή μαρίνας στη Β. Κρήτη και ασφαλών καταφυγίων στη Νότια πλευρά της Μεγαλονήσου. Θα πρέπει να ληφθεί, μάλιστα, υπόψη η νέα τάση για την αγορά κρουαζιέρας και γιωτιγκ αλλά και οι ανάγκες της ακτοπλοΐας. Και κυρίως να δούμε σαν θέματα κρουαζιέρας πώς διαχειριζόμαστε τις προσεγγίσεις και τα μεγάλα νούμερα επισκεπτών.
– Αποτροπή του κορεσμού που φέρνει κατακρήμνιση τιμών και στρατηγικό σχέδιο για αναβάθμιση υφιστάμενων μονάδων
– Έμφαση στην εκπαίδευση ώστε να διασφαλιστούν νέες ποιοτικές υπηρεσίες
– Χάραξη μια στρατηγικής μέσου και μακρού χρόνου για να γίνει εφικτή η σωστή επικοινωνιακή προβολή και να αξιοποιηθεί το μομέντουμ της έλευσης της λεγόμενης 4ης (ψηφιακής) επανάστασης.
– Αποτροπή κατακερματισμού στρατηγικών προβολής που εν τέλει διαμορφώνουν χαοτικές καταστάσεις σε σχέση με το μήνυμα που πρέπει να στέλνεται για τον προορισμό μας.
Ώρα συνεπώς είναι για περίσκεψη και δουλειά όλων για να αναδείξουμε την τοπικότητα και την ποιότητα. Με άλλα λόγια, με την εκπόνηση μια τεκμηριωμένης στρατηγικής, να δώσουμε όραμα και να κάνουμε κτήμα όλων το γεγονός ότι ο τουρισμός είναι η χρυσή φλέβα της χώρας.
* γράφει ο κ. Αντώνης Γελασάκης, Πρόεδρος Συνδέσμου Τουριστικών Γραφείων Δυτικής Κρήτης, και Μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας FedHATTA.