Αδύναμη να ακολουθήσει μια ενιαία γραμμή πλεύσης για τη φορολόγηση των κερδών, που παράγει η ψηφιακή οικονομία, αποδείχτηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρά τις πολύμηνες διαπραγματεύσεις, η απόφαση για την επιβολή ενός ψηφιακού φόρου στους μεγάλους κολοσσούς του Διαδικτύου δεν κατέστη εφικτή, με τη Γαλλία να ακολουθεί αυτόνομο δρόμο, ψηφίζοντας και θέτοντας σε εφαρμογή των λεγόμενο φόρο “GAFA”. Ο φόρος GAFA (από τα αρχικά των Google, Apple, Amazon, Facebook) είναι πλέον γεγονός, αποδεικνύοντας στην πράξη πόσο διασπασμένο είναι το ευρωπαϊκό μέτωπο. Το αρχικό σχέδιο της ΕΕ προέβλεπε την επιβολή εισφοράς 3% επί ορισμένων υπηρεσιών μεγάλων τεχνολογικών πολυεθνικών, πλάνο που δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την ισχυρή στήριξη της πλειοψηφίας των κρατών-μελών. Με δεδομένη τη δυστοκία για ενιαία φορολογική συμπεριφορά έναντι των -κυρίως αμερικανικών- τεχνολογικών κολοσσών, η Γαλλία προχώρησε μεμονωμένα στη λήψη σχετικής απόφασης, επιβάλλοντας φόρο 3% επί των εσόδων των εν λόγω εταιρειών, που παράγονται επί γαλλικού εδάφους. Ο νέος φόρος, που μάλιστα έχει αναδρομική ισχύ από τις αρχές του 2019, θα επιβάλλεται επί των εσόδων από ψηφιακές υπηρεσίες που παρέχουν στη Γαλλία επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 25 εκατ. ευρώ (στη χώρα) και 750 εκατ. ευρώ παγκοσμίως. Ο φόρος αφορά περίπου 30 ομίλους και μέσω αυτού η γαλλική κυβέρνηση ευελπιστεί να εισπράξει περί τα 400 εκατ. το 2019 και τα 650 εκατ. το 2020.
Στην επιβολή του φόρου αντέδρασε σθεναρά από την πρώτη στιγμή η αμερικανική κυβέρνηση, κάνοντας γνωστό -δια στόματος του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ- ότι θα διενεργήσει έρευνα για τον ψηφιακό φόρο που εισήγαγε η Γαλλία, προκειμένου να εξακριβωθεί κατά πόσο είναι δίκαιος. Η γαλλική απάντηση ήταν πως στόχος του νέου μέτρου είναι να φορολογούνται δίκαια οι τεχνολογικές επιχειρήσεις για τα έσοδα που παράγουν, προσθέτοντας ότι δεν αφορά προφανώς μόνο τις αμερικανικές αλλά και ασιατικές, όπως και ευρωπαϊκές εταιρείες του χώρου. Η γαλλική πλευρά είχε διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι το μέτρο δεν έχει μόνο εισπρακτικό χαρακτήρα, καθώς απώτερος στόχος είναι η μεταρρύθμιση του διεθνούς φορολογικού συστήματος, ώστε να ταιριάζει καλύτερα στην ψηφιακή εποχή. Μάλιστα, η Γαλλία έχει ξεκαθαρίσει ότι θα αποσύρει το μέτρο όταν ο ΟΟΣΑ προχωρήσει τη φορολογική μεταρρύθμιση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Διάσπαση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ταχθεί υπέρ ενός προσωρινού έμμεσου φόρου με συντελεστή 3% επί ορισμένων ψηφιακών δραστηριοτήτων, εκτιμώντας ότι θα επέφερε πρόσθετα φορολογικά έσοδα της τάξης των 5 δισ.ευρώ ετησίως στα κράτη-μέλη. Συστηματική αντίδραση στην επιβολή του ενιαίου ψηφιακού φόρου σε πανευρωπαϊκό έδαφος είχαν εκφράσει εξ αρχής η Ιρλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Φινλανδία.
Σήμερα, οι ψηφιακές επιχειρήσεις υπόκεινται σε μέσο πραγματικό συντελεστή φόρου ίσο με το ήμισυ του αντίστοιχου συντελεστή της παραδοσιακής οικονομίας στην ΕΕ. Μεγαλύτερα κράτη, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, που ισχυρίζονται ότι έχουν χάσει εκατομμύρια ευρώ εσόδων λόγω της μετατόπισης των φορολογητέων κερδών των ψηφιακών ομίλων σε χώρες με χαμηλότερες φορολογίες, θέλουν μια γρήγορη λύση.
