Α. Ξενόφος: Η Προσέλκυση ξένων μεγάλων επενδύσεων προτεραιότητα για το 2019

Το ΤΑΙΠΕΔ, για πρώτη φορά από την ίδρυσή του το 2011, ξεπέρασε τον στόχο του, με το αποτέλεσμα των ιδιωτικοποιήσεων να ανέρχεται σε σχεδόν 2,15 δισ. ευρώ έναντι στόχου 2 δισ. ευρώ.

Τον ίδιο ή ακόμη πιο γρήγορο ρυθμό θέλει να πετύχει η διοίκηση του Ταμείου και τη νέα χρονιά, έχοντας να εκκινήσει ή να ολοκληρώσει εμβληματικούς διαγωνισμούς για σημαντικά περιουσιακά στοιχεία, παράλληλα με τον μετασχηματισμό του σε ένα αναπτυξιακό επενδυτικό όχημα με σαφές κοινωνικό αποτύπωμα.

Στην μεταμνημονιακή εποχή που προβλέπει εποπτεία για τις ιδιωτικοποιήσεις από τους Θεσμούς η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, υπό τον Εκτελεστικό Πρόεδρο, Άρη Ξενόφο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, κ. Ριχάρδο Λαμπίρη καλείται να πετύχει έσοδα ύψους 1 δισ. ευρώ με βάση τα συμφωνηθέντα με τους δανειστές ή 1,5 δισ. ευρώ σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό του 2019. «Ολοκληρώσαμε πολλά έργα μέσα σε μια απαιτητική χρονιά, που σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή σελίδας για την Ελλάδα. Με τον ίδιο βηματισμό μπαίνουμε στο 2019 με στόχο να προσελκύσουμε σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις για τη χώρα, αναπτύσσοντας και αξιοποιώντας την δημόσια περιουσία που μας έχει ανατεθεί  πάνω σε τρεις πυλώνες: επενδύσεις –  προσελκύοντας φρέσκα κεφάλαια,  θέσεις εργασίας – διασφαλίζοντας την ανάπτυξη με τον κατάλληλο μεσομακροπρόθεσμο σχεδιασμό, φιλική κοινωνία – μεριμνώντας για κοινόχρηστους χώρους,  ελεύθερη πρόσβαση και ανταποδοτικά οφέλη για τους πολίτες. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι κατά την διάρκεια του 2018 το ΤΑΙΠΕΔ βραβεύτηκε ως το πλέον διάφανο και σημαντικό πρόγραμμα ξένων άμεσων επενδύσεων από τρεις εκδοτικούς οίκους διεθνούς εμβέλειας (The European, The Investor, The International Finance)».

Δίνοντας μάχη με το χρόνο, το ΤΑΙΠΕΔ κατάφερε να ολοκληρώσει την προηγούμενη εβδομάδα την συναλλαγή για τη μεταβίβαση του 66% του ΔΕΣΦΑ στην κοινοπραξία των Snam, Εnagas, Fluxys, εισφέροντας στο ταμείο του 251 εκατ. ευρώ. Αρχές Δεκεμβρίου έλαβε και το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η 20ετής επέκταση της παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, που ουσιαστικά «εκτίναξε» κατά 1,115 δισ. ευρώ ή 1,38 δισ. ευρώ με ΦΠΑ. τα έσοδα του προγράμματος για το 2018, τουλάχιστον σε επίπεδο συμφωνίας. Η ολοκλήρωση της συναλλαγής θα γίνει στις αρχές του έτους, αφού πρώτα εγκριθεί από τη Βουλή, ωστόσο θεωρείται ότι ο στόχος έχει πιαστεί εφέτος, καθώς άτυπα οι Θεσμοί έχουν δώσει μια πίστωση χρόνου για την εκπλήρωση των προαπαιτούμενων σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας για το τέλος Ιανουαρίου οπότε και υπολογίζεται η άφιξή τους στην Αθήνα.

Προτεραιότητες 2019

Στο προσκήνιο έρχεται πλέον, η πώληση του 30% των μετοχών του «Ελευθέριος Βενιζέλος» που κατέχει το Ταμείο, διαδικασία την οποία ξεκλειδώνει η επέκταση της σύμβασης παραχώρησης. Με στόχο να ξεκινήσει ο διαγωνισμός στα τέλη Ιανουαρίου, το ΤΑΙΠΕΔ «τρέχει» ήδη τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες για την επιλογή οικονομικού, τεχνικού, νομικού και ασφαλιστικού συμβούλου.

Οι ρυθμοί με τους οποίους θα προχωρήσουν τα πράγματα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 θα κρίνουν πολλά για την πορεία του προγράμματος αξιοποίησης, μια που ούτως ή άλλως πρόκειται για μια εκλογική χρονιά.

Ένα από τα πιο εμβληματικά περιουσιακά στοιχεία του ΤΑΙΠΕΔ, είναι τα ΕΛΠΕ και ο διαγωνισμός είναι σε εξέλιξη, με την επενδυτική κοινότητα να διερωτάται αν η προεκλογική περίοδος μπορεί να καθυστερήσει το έργο. Σε κάθε περίπτωση η ισχυροποίηση των σχημάτων που αναμένεται να καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές, δηλαδή οι Glencore και Vitol, βαίνουν προς ολοκλήρωση και μέσα στον Ιανουάριο θα φανούν πολλά για τα μετέπειτα βήματα.

Η καθυστέρηση στην οριστικοποίηση των όρων του διαγωνισμού για την άδεια του καζίνο, μεταθέτει τις εξελίξεις για το Ελληνικό κοντά στο Πάσχα. Η μεταβίβαση των μετοχών του Ελληνικού στο σχήμα υπό τηLamda Development θα φέρει στα ταμεία τα πρώτα 300 εκατ. ευρώ από το συνολικό τίμημα των 915 εκατ. ευρώ. Εφόσον η ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή για το καζίνο γίνει στα τέλη του πρώτου τριμήνου ου 2019, τότε οι μπουλντόζες μπορούν να ξεκινήσουν το έργο τους στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, με τις περισσότερες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ότι αυτό θα είναι εφικτό αμέσως μετά το Πάσχα.

Λιμάνια και μαρίνες

Σε γραμμή προτεραιότητας από το ΤΑΙΠΕΔ για τη νέα χρόνια μπαίνουν τα λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, καθώς αναμένεται η νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Ναυτιλίας που θα επιτρέψει τις υπο-παραχωρήσεις δραστηριοτήτων των περιφερειακών λιμένων. Ειδικά το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, που υπολειτουργεί, καθώς έχει μόλις 7 άτομα προσωπικό (!), συγκεντρώνει ήδη όπως φαίνεται από δημόσιες δηλώσεις, το ενδιαφέρον εξ Αμερικής, δεδομένου ότι η ευρύτερη περιοχή αναμένεται να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο. Σε δεύτερη φάση εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν τα λιμάνια Κέρκυρας, Βόλου και Ελευσίνας. Η διαδικασία επιμέρους παραχώρησης συγκεκριμένων δραστηριοτήτων των 10 λιμένων μπορούν αναμφίβολα να συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάκαμψη των υποδομών της χώρας περιφερειακά και συνδυαστικά με το σύμπλεγμα σιδηροδρόμων που επίσης έχει αναπτυχθεί, η Ελλάδα μπορεί να καταστεί σε πρωταγωνιστή του διαμετακομιστικού εμπορίου προς την Ευρώπη.

Στις μαρίνες, ήδη ανακηρύχθηκε ως προτιμητέος επενδυτής για τη μαρίνα Χίου υπό το σχήμα που ηγείται ο όμιλος Τσάκου με προσφορά 6,2 εκατ. ευρώ για την παραχώρηση, ενώ για τον Άλιμο οι δεσμευτικές προσφορές αναμένονται στα τέλη Ιανουαρίου. Σε επόμενη φάση, θα εκκινήσουν οι διαγωνισμοί για τις μαρίνες Ηγουμενίτσας και Κέρκυρας.

Στα λοιπά ενεργειακά, τη νέα χρονιά θα εκκινήσει ο διαγωνισμός για το 50% + 1 μετοχή των “εμπορικών δραστηριοτήτων” της ΔΕΠΑ. Ο χρόνος θα εξαρτηθεί από την προώθηση του νέου θεσμικού πλαισίου που θα κάνει τον διαχωρισμό της εταιρείας σε δύο τμήματα: της διαχείρισης του δικτύου, που θα παραμείνει στο Δημόσιο, και της εμπορίας που θα ιδιωτικοποιηθεί. Ακόμη, το ΤΑΙΠΕΔ προετοιμάζει το έργο μετατροπής του σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νοτίου Καβάλας σε υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου (Underground Gas Storage), ώστε να βγει και αυτό σε διαγωνισμό.

Στο κομμάτι του real estate, το Ταμείο εγκαινίασε την αξιοποίηση των ακινήτων που έχει σε ιαματικές πηγές, με το Ξενία Κύθνο και θα ακολουθήσουν και άλλα ακίνητα πλησίον των ιαματικών πηγών. Επίσης, ένα μεγάλο ακίνητο που υπάρχει στο χαρτοφυλάκιο του είναι στο Ηράκλειο Κρήτης, στις Γούρνες, για το οποίο είναι έτοιμο καινούργιο σχέδιο χρήσεων ανάπτυξης.

ΔΕΗ

Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης έστειλε  επιστολή στην Κομισιόν  ζητώντας την τρίτη κατά σειρά παράταση της προθεσμίας υποβολής των δεσμευτικών προσφορών  για τις 3 μονάδες της εταιρίας σε Φλώρινα και Μεγαλόπολη. Μία παράταση δύο μηνών ως τα μέσα Φεβρουαρίου και τούτο γιατί οι αβεβαιότητες και τα προβλήματα είναι πολύ σοβαρά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εν λόγω διαγωνισμός, που γίνεται σε υλοποίηση απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου προκειμένου να σπάσει το μονοπώλιο της δημόσιας εταιρίας ηλεκτρισμού  στη λιγνιτική ενέργεια, πραγματοποιείται υπό την αυστηρή εποπτεία της ΕΕ, εξ ού και η ανάγκη να λάβει η ΔΕΗ άδεια από τις Βρυξέλλες για να δώσει παράταση,  ενώ  αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση, η οποία συνεχίζει να ισχύει μετά το τέλος των μνημονίων.

Για να πουληθούν όμως λιγνιτικές μονάδες, κάποιας ηλικίας και ζημιογόνες – σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ-,   σε μία εποχή που όλη η Ευρώπη αποεπενδύει από τον άνθρακα και οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων αυξάνουν κατακόρυφα, οι επενδυτές απαιτούν  πολλά εχέγγυα. Κατ’ αρχήν δεν έχει λήξει ακόμα η υπόθεση των λεγόμενων «λιγνιτικών ΑΔΙ», του μόνιμου μηχανισμού επάρκειας ισχύος, ένα σχήμα οικονομικής ενίσχυσης όλων των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων, συμπεριλαμβανομένων και των λιγνιτικών. ‘Ισως να φταίει  το υπουργείο Περιβάλλοντος – Ενέργειας, που  άργησε να στείλει στις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΕ το ελληνικό σχέδιο για τον εν λόγω μηχανισμό. ‘Ισως να φταίει η γραφειοκρατία των Βρυξελλών που χρειάζεται αρκετούς  μήνες για να εγκρίνει τα διάφορα εθνικά σχέδια,  που υποβάλλονται. Το βέβαιο  είναι ότι οι υποψήφιοι επενδυτές πρέπει να έχουν στα χέρια τους την απόφαση…  με όλες τις λεπτομέρειες  για να  προχωρήσουν στην επόμενη κίνηση.

Δεν είναι ο μόνος όρος που θέτουν. Ζητήθηκε από τη ΔΕΗ να συμμετέχει  για δύο χρόνια στις ζημιές ( ή τα κέρδη) των μονάδων, αφού αυτές πουληθούν. Σε αντάλλαγμα η ΔΕΗ ζήτησε να εισπράττει ένα τμήμα των εσόδων από τα μελλοντικά λιγνιτικά ΑΔΙ των τριών μονάδων. Σχετική εισήγηση μάλιστα επρόκειτο να κάνει ο κ. Παναγιωτάκης στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΗ, που θα  συνεδρίαζε για την έγκριση του SPA, της σύμβασης πώλησης μετοχών. Το όλο εγχείρημα όμως ματαιώθηκε, μετά από επιστολή του υπουργού Περιβάλλοντος – Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη, κατόπιν παρέμβασης της Κομισιόν, η οποία διεμήνυσε ότι δεν κάνει αποδεκτό το  σχήμα. Οι διαβουλεύσεις με την Επιτροπή για το «αποδεκτό σχήμα» συνεχίζονται όπως δήλωσε ο υπουργός, παρότι η συμφωνία με τους δανειστές, στο πλαίσιο της τέταρτης αξιολόγησης, αναφέρει ότι η ΔΕΗ δεν πρέπει στο μέλλον να μην έχει καμία σχέση με τις μονάδες που θα πουλήσει.

Το κουβάρι περιπλέκει μία ακόμα παρέμβαση της Κομισιόν, με τη μορφή  επιστολής από τον επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας. Η επιστολή θέτει ζήτημα ακόμα και νέας πιστοποίησης του ΑΔΜΗΕ ως ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρισμού, εξ αιτίας της CHN Energy, του κρατικού κινεζικού ενεργειακού ομίλου που συνεργάζεται με τον όμιλο Κοπελούζου, τόσο στα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα όσο και στη διεκδίκηση των 3 μονάδων της ΔΕΗ.

Τα έργα του 2018

Την χρονιά που πέρασε, το Ταμείο επέδειξε αισθητή κινητικότητα, καθώς ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για την πώληση του 67% των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης στην την διεθνή κοινοπραξία SouthEurope Gateway Thessaloniki Limited και εισπράχθηκε το συνολικό τίμημα των €231,9 εκατ. Ακόμη, ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για την πώληση του 5% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΤΕ και εισπράχθηκε το συνολικό τίμημα των €284 εκατ. Θέμα ημερών εκτιμάται ότι είναι η πώληση του 100% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΕΣΣΤΥ στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Το συνολικό τίμημα ανέρχεται σε €22 εκατ. και αναμένεται να εισπραχθεί στις αρχές του 2019. Ο διαγωνισμός για την αξιοποίηση του ακινήτου Castello Bibelli στην Κέρκυρα βρίσκεται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης και το τίμημα αναμένεται ότι θα καταβληθεί το 2019.

*Εκπεφρασμένα σε ταμειακή βάση

Πηγή: Προϋπολογισμός 2019