Έπειτα από μια μαραθώνια συνεδρίαση διάρκειας περίπου επτά ωρών το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο προχώρησε στην οριοθέτηση ως αρχαιολογικού χώρου περίπου 280 στρεμμάτων στο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, από τα συνολικά 6,2 τετραγωνικά χιλιόμετρα της έκτασης, με πλειοψηφία 15-1.
Ωστόσο, η ακριβής έκταση που θα επηρεαστεί από την απόφαση δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί, ενώ σύμφωνα με διαρροές πρόκειται για ζώνη για την οποία υπάρχουν σχέδια εμπορικής αξιοποίησης. «Είναι σίγουρα μία κακή απόφαση, μένει να δούμε πόσο κακή» σχολίαζαν κύκλοι του επενδυτή. Ανέφεραν ότι το κρίσιμο δεν είναι ο αριθμός των στρεμμάτων, αλλά η τοποθεσία η οποία θα κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος. Στην συγκεκριμένη περιοχή, στα βορειοδυτικά του συνολικού οικοπέδου του χώρου του παλαιού αεροδρομίου, το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία Mall και ανέγερση πολυτελών κατοικιών.
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση, εντός του αρχαιολογικού χώρου συμπεριλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ο Λόφος Χασάνι, ο οποίος φέρει κατάλοιπα που δείχνουν διαχρονική κατοίκηση από την προϊστορική ως τη μεταβυζαντινή περίοδο, καθώς και η περιοχή του αμαξοστασίου του Τραμ. Το μέλος του ΚΑΣ που μειοψήφησε τάχθηκε υπέρ της εισήγησης της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων, η οποία πρότεινε η κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου να περιλαμβάνει περίπου το ήμισυ της έκτασης της επένδυσης, καθώς και τμήμα περιοχής έξω από αυτήν, προκειμένου ο αρχαιολογικός χώρος να ακολουθεί τα όρια των αρχαίων δήμων Ευωνύμου και Αλιμούντος.
Μία δεύτερη πρόταση που μειοψήφησε προέβλεπε να κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος έκταση 700 στρεμμάτων, ενώ η πρόταση της Εφορείας Αρχαιοτήτων που ζητούσε να κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος το 50% της έκτασης απερρίφθη. Σύμφωνα με πληροφορίες η γ.γ. του ΥΠΠΟ Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη κατέθεσε τη συμβιβαστική πρόταση η οποία προβλέπει να κηρυχθεί ως αρχαιολογική ζώνη το 1/7 της έκτασης και χωρίς περιορισμούς δόμησης.
Στην υπόλοιπη περιοχή, σύμφωνα με την εισήγηση, θα εφαρμοστεί το μνημόνιο συναντίληψης που υπέγραψε το Υπουργείο Πολιτισμού με την Ελληνικό Α.Ε. το οποίο και προβλέπει τις ενέργειες που θα κάνει ο επενδυτής αν βρεθούν αρχαία.
Πάντως, ενστάσεις φέρεται να διατύπωσε το ΚΑΣ και για το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου. Συγκεκριμένα ζητείται να παραμείνει αδόμητη ζώνη στη χερσόνησο Αγίου Κοσμά, ελεύθερος χώρος πρασίνου στο αρχαίο λατομείο και να επανεξετασθεί το θέμα του ύψους των κτιρίων.
Καταρχήν ικανοποίηση εκφράζει η κυβέρνηση για την εξέλιξη στο ΚΑΣ. Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι γίνεται ένα μεγάλο βήμα για την υλοποίηση της επένδυσης με τήρηση του νόμου, προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η έγκριση των διαδικασιών από το ΣτΕ.
Πάντως, το Μαξίμου διεμήνυε πριν από τη χθεσινή συνεδρίαση ότι η απόφαση του ΚΑΣ έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα και πως τίποτε δεν μπορεί να ακυρώσει την υπογραφή της σύμβασης. Από την άλλη, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει επισημάνει ότι η κήρυξη αρχαιολογικού χώρου δεν έχει περιορισμούς δόμησης, δεν εμποδίζεται η εκτέλεση του έργου. Αντιθέτως, συνεπάγεται αυστηρή παρακολούθηση των εργασιών και όταν προκύπτουν αρχαιολογικά ευρήματα θα αναλαμβάνει η αρχαιολογική υπηρεσία.
Υπενθυμίζεται ότι δύο οικολογικές οργανώσεις κατέθεσαν προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας, υποστηρίζοντας ότι το μεγαλύτερο μέρους του ακινήτου στο Ελληνικό δεν έχει υπαχθεί στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας κι επιπλέον δεν έχει ολοκληρωθεί η θεώρηση του δασικού χάρτη της περιοχής.
