«Οδύσσεια: η Καινοτομία της Εμπειρικής Χαρτογράφησης του Αγνώστου»
Διάλεξη της Ασπασίας Κουζούπη
στο Αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Δευτέρα 15 Μαΐου, ώρα 19:00
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στο πλαίσιο των συνοδευτικών δράσεων που πλαισιώνουν την περιοδική επετειακή έκθεση «Οδύσσειες», ξεκινά μια σειρά διαλέξεων που αναλύουν με διεπιστημονικές προσεγγίσεις πτυχές των μυθικών ταξιδιών, όπως περιγράφονται στο έπος της Οδύσσειας.
Η Ασπασία Κουζούπη, αρχιτέκτων και απόφοιτος της Α.Σ.Κ.Τ., με ερευνητικό, διδακτικό, καλλιτεχνικό έργο και βραβεύσεις στο θέμα της αρχιτεκτονικής τοπίου, θα δώσει διάλεξη με θέμα την Ομηρική Οδύσσεια από τη σκοπιά της χαρτογραφίας και τίτλο «Οδύσσεια: η Καινοτομία της Εμπειρικής Χαρτογράφησης του Αγνώστου». Σύμφωνα με την ερευνήτρια, η αφήγηση του Οδυσσέα στους Φαίακες μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ένας προφορικός χάρτης, ο οποίος επιβίωσε ως πυρήνας του έπους της Οδύσσειας, κατά τη διάρκεια των αιώνων της προφορικής παράδοσης των Ομηρικών επών. Ο Χάρτης του Οδυσσέα ουσιαστικά συνιστά μία προσέγγιση του Αγνώστου. Το άγνωστο αρχιπέλαγος, στο οποίο βρέθηκε χαμένος ο Οδυσσέας, παραμένει κατά την πλοκή του έπους προσεκτικά αποσυνδεδεμένο από τον ‘γνωστό κόσμο’ της συγχρονικής του εποχής. Επομένως ο Οδυσσέας στον προφορικό χάρτη του παρουσιάζει τους τρόπους με τους οποίους αντιμετώπισε διαφορετικές εκδοχές του Αγνώστου: μεταξύ άλλων τα άγνωστα τοπία και τις άγνωστες πολιτισμικές εκφράσεις που συνάντησε κατά μήκος της πορείας του νόστου του. Η πλεύση που διέγραψε υπερβαίνει ακόμη και τα κοσμολογικά όρια της εποχής του: η υπέρβαση του κυκλικού ορίου του Ωκεανού λαμβάνει χώρα όταν ο Οδυσσέας φτάνει στο κατώφλι του Άδη, ακολουθώντας προσεκτικά τις χαρτογραφικές οδηγίες της Κίρκης. Κατ’ επέκταση θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι στο έπος της Οδύσσειας θεμελιώνεται ουσιαστικά η μετάβαση από το θεϊκής προέλευσης –δια χειρών Ηφαίστου- Κοσμολογικό μοντέλο που αναπαρίσταται στην ασπίδα του Αχιλλέα στην Ιλιάδα, σε ένα παράδειγμα εμπειρικής χαρτογράφησης άγνωστων περιοχών του Κόσμου από έναν πολύτροπο θνητό, τον Οδυσσέα.
