Την παρουσίαση του ιστορικού μυθιστορήματος “Ο κύκλος των μάταιων πράξεων” του αντιπεριφερειάρχη Δυτικής Αθήνας Σπύρου Τζόκα, θα κάνει την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016, στις 8 μ.μ, στο ξενοδοχείο “Παλατίνο” Φιλοτεχνικός ο Ομιλος Τρίπολης.
Το βιβλίο αναφέρεται στη ζωή του αγωνιστή και μάρτυρα της Εθνικής Αντίστασης Ναπολέοντα Σουκατζίδη, ο οποίος αρνήθηκε να εξαιρέσει τον εαυτό του από τους 200 μελλοθάνατους, προκειμένου να πάρει κάποιος άλλος κρατούμενος τη θέση του, όπως του ζήτησε ο Φίσερ, γερμανός διοικητής των SS του στρατοπέδου Χαϊδαρίου. Εκτελέστηκε μαζί με τους συντρόφους του το άλλο πρωί, και έγινε ένας από τους διακόσιους της ματωμένης Πρωτομαγιάς του 1944. Διάλεξε το θάνατο και κέρδισε την αθανασία.
«Τον άνθρωπο μπορείς αν θες να τον εξοντώσεις, αλλά δεν μπορείς να τον νικήσεις»
Η φράση αυτή του Έρνεστ Χεμινγουαίη κυριαρχούσε στο μυαλό μου, αναφέρει ο συγγραφέας Σπύρος Τζόκας, όταν σκεφτόμουν τη μορφή του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, του ήρωα του ιστορικού μυθιστορήματος που επιχείρησα.
Το τελευταίο του βράδυ, αυτό που ξημέρωνε η Πρωτομαγιά του 1944, προσπαθεί να συνθέσει το παζλ της σύντομης ζωής του και ταυτόχρονα λεηλατημένης. Αυτό το βράδυ μιλάει με το παρελθόν. Μεταφέρεται στο χρόνο. Στη διαδρομή της Ιστορίας….από το 1909, που γεννήθηκε. Βρίσκεται στο Στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Τα χνάρια της αναζήτησης τον πάνε πίσω. Όχι πολύ πίσω…..έτσι και αλλιώς η ζωή του δεν είναι μεγάλη. Μικρή είναι. Και βασανιστική. Από φύτρα μικρασιατική είναι. Από εκεί ξεκινάει η Ιστορία του.
Και η Ιστορία του τόπου….1909 – 1944. Οι μικρασιάτικοι τόποι, οι σχέσεις με τους Τούρκους, οι εκτοπισμοί του 1914 – 15, η Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, η τραγωδία και η καταστροφή, ο νόστος και η απώλεια, η αποκατάσταση και η προσαρμογή, ο μεσοπόλεμος, το ιδιώνυμο, η οικονομική κρίση, οι τόποι εξορίας, η 4η Αυγούστου, ο πόλεμος, η κατοχή, η αντίσταση…..οι εκτελέσεις.
Όλα αυτά στη σύντομη και λεηλατημένη ζωή ενός ανθρώπου….ενός αγωνιστή….ενός ήρωα.
Η τραγική Ιστορία της πατρίδας μας με φόντο τη διαδρομή ενός προσώπου….ενός τραγικού ανθρώπου.
«Μην ξεχνάτε τους Έλληνες!». Έτσι τελείωνε μια δραματική ανταπόκριση. Η κραυγή του Χεμινγουαίη για την τραγωδία του μικρασιατικού Ελληνισμού έφτανε όχι μόνο στον Καναδά, που έστελνε τις ανταποκρίσεις, αλλά και σε όλο τον κόσμο.
Αυτή η κραυγή ακουγόταν τη νύχτα αυτή στο κελί του. Στην κραυγή αυτή πρόσθετε και τη δικιά του…..για την πατρίδα του, για τους ανθρώπους της, για την αξιοπρέπεια. Μια κραυγή που ερχόταν από πολύ μακριά. Αρκετούς αιώνες πίσω. Τότε που ο Σωκράτης από το κελί του έδινε νόημα στην ανθρώπινη ύπαρξη….. «το σώμα μου είναι φυλακισμένο, όχι το πνεύμα μου» Είναι πραγματικά έτσι; Έτσι είναι. Ο καθολικός άνθρωπος ζει πέρα από το χώρο και το χρόνο…και διαρκώς αναλογίζεται το χρέος του. Και διαρκώς είναι ελεύθερος.
Ναπολέων Σουκατζίδης
Ο Ναπολέων Σουκατζίδης γεννήθηκε στην Προύσα το 1909. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Κρήτη. Σπούδασε στη Μέση και Ανώτατη Εμπορική Σχολή, εργάστηκε ως λογιστής και υπήρξε πρόεδρος των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου. Ανέπτυξε σημαντική συνδικαλιστική δράση, εξαιτίας της οποίας συνελήφθη και εξορίστηκε στον Αϊ Στράτη. Ακολούθως μεταφέρθηκε στις φυλακές της Ακροναυπλίας, των Τρικάλων και της Λάρισας και τελικά κατέληξε στο Χαϊδάρι.
Η αναφορά του ονόματος του Σουκατζίδη στη λίστα των μελλοθανάτων της 1ης Μαΐου 1944 προκάλεσε μεγάλη κατάπληξη και δέος στους κρατουμένους του Χαϊδαρίου. Ο ίδιος αποδέχθηκε τη μοίρα με ένα χαμόγελο και παρέδωσε τη σφυρίχτρα και τα χαρτιά του στον βοηθό διερμηνέα Θανάση Μερεμέτη λέγοντάς του:
«Θανάση, μη ξεχνάς ποτέ πως είσαι Έλληνας κρατούμενος και εξυπηρετείς Έλληνες αγωνιστές. Να είσαι πάντα καλός και μαλακός μαζί τους. Στο πρόσωπό σου τους αποχαιρετώ όλους».
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο γερμανός διοικητής των SS Karl Fischer πρότεινε στον Σουκατζίδη να του χαρίσει τη ζωή, εκτελώντας αντί γι’ αυτόν κάποιον άλλο κρατούμενο. Ο ανδρείος διερμηνέας αρνήθηκε κατηγορηματικά.
