Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Blue Star Ferries κ. Μ. Σακέλλης στην ομιλία του κατά τη διάρκεια του 2ου Ναυτιλικού Συνεδρίου, που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής τόνισε “Ο τρόπος που αντιμετωπίζεται σήμερα η Ναυτιλία μας υποδηλώνει άγνοια και αδιαφορία για τα προβλήματα του κλάδου“.
Η ομιλία του κ. Σακέλλη
Σε κάθε σχεδόν τοποθέτηση των αρμοδίων με τα οικονομικά υπουργών αλλά και του πρωθυπουργού, η ΝΑΥΤΙΛΙΑ μας και ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ παρουσιάζονται σαν την μοναδική ελπίδα για ανάπτυξη και έξοδο από την κρίση.
Στην πράξη όμως διαπιστώνουμε καθημερινά ότι δεν φαίνεται να έχουμε ασχοληθεί σοβαρά με τους δύο αυτούς τομείς της Οικονομίας μας. Αντίθετα παρατηρούμε απροθυμία και αδυναμία των υπευθύνων στην κατανόηση και αντιμετώπιση των προβλημάτων ενώ ταυτόχρονα διαπιστώνουμε ότι επικρατεί και σύγχυση αρμοδιοτήτων.
Μετά την κατάργηση του ΥΕΝ, σε λιγότερο από δύο χρόνια οι αρμοδιότητες για τη ναυτιλία μας έχουν ανατεθεί σε τρία διαφορετικά υπουργεία και έχουν εκδοθεί περισσότερα από 10 Προεδρικά Διατάγματα αλλάζοντας την κατανομή των αρμοδιοτήτων ενώ μόλις πρόσφατα έχουν διοριστεί οι αρμόδιοι Γενικοί Γραμματείς χωρίς να έχουν ακόμα σαφείς αρμοδιότητες.
Σε ό,τι αφορά το Λ.Σ. επικρατεί μεγάλη σύγχυση μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που πολλές φορές ούτε οι ίδιοι δεν γνωρίζουν σε πιο υπουργείο ανήκουν. Για παράδειγμα αναφέρουμε ότι τις εργάσιμες ώρες και ημέρες την ευθύνη των δρομολογίων της Ακτοπλοΐας την έχει η ΔΘΣ που ανήκει στο Υπουργείο Ανάπτυξης ενώ στις μη εργάσιμες ώρες και αργίες η διαχείριση των προβλημάτων των δρομολογίων γίνεται με ευθύνη του θαλάμου επιχειρήσεων αρμοδιότητας Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Δυστυχώς όμως δεν είναι μόνο τα τελευταία δύο χρόνια που μας προβληματίζουν αλλά και αρκετά προηγούμενα, αφού για άγνωστους λόγους οι Ελληνικές Κυβερνήσεις τα βάζουν συνήθως με το Υπουργείο Ναυτιλίας. Το 2003 για παράδειγμα ενώ αναγγέλθηκε ανασχηματισμός της κυβέρνησης τελικά άλλαξε μόνο ο ΥΕΝ. Η διαφορά του τότε και του τώρα είναι ότι σήμερα δεν αλλάζει μόνο ο Υπουργός αλλά και το αρμόδιο Υπουργείο.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να βρισκόμαστε σε μία διαρκή ενημέρωση της κυβέρνησης και των αρμοδίων, οι οποίοι μόλις ενημερωθούν αποχωρούν για να ξαναρχίσουμε την ενημέρωση ξανά από την αρχή.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζεται σήμερα η Ναυτιλία μας υποδηλώνει άγνοια και αδιαφορία για τα προβλήματα του κλάδου, την επίλυση των οποίων βάζουμε σε δεύτερη μοίρα μπροστά σε άλλες προτεραιότητες στις οποίες εμπλέκεται και ο ενδοκομματικός ανταγωνισμός.
Η Ακτοπλοΐα μας είναι ναυτιλία αλλά και τουρισμός. Η τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας βασίζεται στην τουριστική ανάπτυξη των νησιών. Και τουριστική ανάπτυξη των νησιών δεν νοείται χωρίς καλές Ακτοπλοϊκές Υπηρεσίες, αφού το 90%-100% των τουριστών και το 100% των εμπορευμάτων και προμηθειών διακινούνται μέσω θαλάσσης.
Οι Ακτοπλοϊκές όμως υπηρεσίες δεν προσφέρονται μόνο την τουριστική περίοδο αλλά όλο τον χρόνο και χωρίς αυτές δεν είναι δυνατόν να συντηρηθεί ο ντόπιος πληθυσμός και οι απαραίτητες υποδομές ή να δημιουργηθούν νέες.
Επίσης, πολύ σοβαρές είναι οι υπηρεσίες που προσφέρονται στις γραμμές Ελλάδας-Ιταλίας όπου διακινούνται κάθε χρόνο 2 εκατ. επιβάτες και 250.000 φορτηγά, ενισχύοντας σημαντικά τον τουρισμό μας αλλά και το εξαγωγικό μας εμπόριο.
Δυστυχώς η σπουδαιότητα των παραπάνω υπηρεσιών και οι συνέπειες από την υποβάθμισή τους, δεν έχουν γίνει κατανοητές. Eίμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι, για μια ακόμα φορά, να τοποθετηθούμε σε μία προσπάθεια αφύπνισης των αρμοδίων.
Η επιβατηγός ναυτιλία μας σήμερα αντιμετωπίζει προβλήματα επιβίωσης, τα οποία είναι γνωστά και έχουν προβλεφθεί και τονίζονται για περισσότερα από 10 χρόνια.
Τα προβλήματα οφείλονται :
στην υπερβολική αύξηση των τιμών των καυσίμων, οι οποίες από το 2009 έχουν αυξηθεί κατά 66%.
Στην μη προσαρμογή των μισθωμάτων των γραμμών Δημόσιας Υπηρεσίας στις αυξημένες τιμές των καυσίμων.
στους ακριβούς ναύλους που διαμορφώνονται από την υψηλή φορολόγηση και οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να αναπροσαρμοσθούν για να καλυφθούν οι λειτουργικές ανάγκες των πλοίων.
στην μείωση της κίνησης, η οποία το 2011 εκτιμάται στο 15%.
στην αδυναμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τις εταιρείες.
στη γενικότερη αύξηση όλων των συντελεστών του κόστους εκμετάλλευσης.
στην αύξηση των επιτοκίων.
Οι συνέπειες των προβλημάτων που αναφέραμε, αποτυπώνονται στα ετήσια ζημιογόνα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών, οι οποίες εξυπηρετούν το 85% του Ακτοπλοϊκού μεταφορικού έργου στο Αιγαίο και το 80% στη γραμμή Ελλάδας-Ιταλίας.
Συγκεκριμένα το 2010 οι ζημίες ανήλθαν σε 254 εκατ. έναντι 72 το 2009 δηλαδή παρουσίασαν αύξηση 252% (υπερδιπλασιάστηκαν) ενώ για το 2011 αναμένεται επιδείνωση των λειτουργικών αποτελεσμάτων χωρίς καμμία προοπτική βελτίωσης το 2012.
Δυστυχώς οι επόμενοι μήνες θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι και είναι βέβαιο ότι θα είναι αντικειμενικά αδύνατη η εκτέλεση των δρομολογίων όπως έχουν προγραμματισθεί.
Τα μέτρα τα οποία πρέπει να πάρουμε, πρέπει να αποσκοπούν στη δυνατότητα αύξησης των εσόδων των πλοίων και της ταυτόχρονης αύξησης της κίνησης. Τα μέτρα μπορεί να έχουν και την έννοια της προσωρινότητας δηλαδή, να συνδεθούν με το ύψος της τιμής των καυσίμων και θα αποβλέπουν στην μείωση των επιβαρύνσεων, για να καταστεί δυνατή η μερική μείωση της τιμής των εισιτηρίων με ταυτόχρονη αύξηση των εσόδων των εταιρειών.
Σαν πρώτο μέτρο πιστεύουμε ότι είναι η κατάργηση του επίναυλου 3% και η μείωση του ΦΠΑ στα επίπεδα αυτού των ξενοδοχείων. Επίσης, πρέπει να μειωθούν δραστικά τα λιμενικά τέλη στο βαθμό που πραγματικά επενδύονται, προς όφελος των επιβατών.
Παράλληλα με την μείωση των επιβαρύνσεων των εισιτηρίων, πρέπει να λυθούν άμεσα και θεσμικά προβλήματα για τα οποία από το 2005 έχει εκδοθεί αιτιολογημένη γνώμη από την Ε.Ε.
Τέλος, η υποχρεωτική δεκάμηνη απασχόληση των Ακτοπλοϊκών πλοίων και κυρίως των ταχύπλοων πρέπει επί τέλους να καταργηθεί και να βρεθεί άλλη λύση για την ενίσχυση της απασχόλησης των ναυτικών μας, η οποία πράγματι είναι ενδεδειγμένη.
Η εκτέλεση δρομολογίων τη χειμερινή περίοδο από ταχύπλοα πλοία ενώ δεν υπάρχει μεταφορικό έργο, είναι καταστρεπτική, αυξάνει το κόστος λειτουργίας των πλοίων άρα και τα εισιτήρια ενώ παρατηρούμε τάσεις διακοπής των δρομολογίων και οριστικής απομάκρυνσής τους, όπως συνέβη το 2011.
Άλλα θέματα είναι η προστασία των εταιρειών από μονοπωλιακές συμπεριφορές προμηθευτών, η κατάργηση αναχρονιστικών διατάξεων και υποχρεώσεων που επιβάλλονται στις εταιρείες και τέλος η αναδιοργάνωση των λεγόμενων άγονων γραμμών και ο επαναϋπολογισμός των μισθωμάτων με βάση τη ρήτρα καυσίμων που ήδη ισχύει στις πολυετείς συμβάσεις.
Για όλα αυτά τα σοβαρά θέματα θα έπρεπε ήδη να έχουν βρεθεί λύσεις γιατί οι Θαλάσσιες συγκοινωνίες μας δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται με τη λογική των μνημονίων. Οι υπηρεσίες που προσφέρονται δεν είναι δυνατόν να υποβαθμιστούν, πολύ δε περισσότερο να διακοπούν. Δεν είναι δυνατόν να μη προασπίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα, δεν είναι δυνατόν να οδηγήσουμε τα νησιά μας σε μαρασμό και τέλος δεν είναι δυνατόν να αδιαφορήσουμε για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας.
Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο τουρισμός μας αποτελεί το 15,8% του ΑΕΠ συνεισφέροντας 35 δις και απασχολεί 770.000 εργαζόμενους δηλαδή το 18,5% της συνολικής απασχόλησης
Οι συνέπειες της υποβάθμισης της σημασίας της επιβατηγού ναυτιλίας και των πολλών λαθών που έχουν γίνει την τελευταία δεκαετία, είναι αναπόφευκτες, και κάνουμε έκκληση προς τα αρμόδια υπουργεία και τον πρωθυπουργό, έστω και την τελευταία αυτή στιγμή, να δρομολογήσουν λύσεις για τα προβλήματα της επιβατηγού ναυτιλίας, για να περιορίσουμε τις συνέπειες τις κρίσης που είναι ήδη μπροστά μας.
