To ΥΠΕΚΑ στο πλαίσιο της πολιτικής για την αναβάθμιση του αστικού χώρου και την αποτροπή της διάχυσης της πόλης μέσω συνεχών επεκτάσεων, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην αστική ανάπλαση, η οποία σαν εργαλείο επέμβασης στον αστικό χώρο, αποκτά καινούρια δυναμική.
Οι δράσεις που υλοποιούνται στην Αττική, είναι σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης του ΥΠΕΚΑ «Αστικές αναπλάσεις – Μεγάλες μητροπολιτικές παρεμβάσεις, εντάσσονται στο Πρόγραμμα «Αθήνα – Αττική 2014»
Συγκεκριμένα για το 2010 οι δράσεις της Διεύθυνσης είναι :
Α. Μελέτες και Έργα
- Μελέτες διαμόρφωσης πλατειών Αθήνας σε υποβαθμισμένες περιοχές
Εκπονούνται μελέτες ανάπλασης στις πλατείες Αγίου Παντελεήμονα και Αγ. Νικολάου Αχαρνών και στην πλατεία Αττικής.
Γενικός στόχος των παρεμβάσεων είναι, μέσω της προσπάθειας αναβάθμισης του δημόσιου χώρου και της ποιότητας ζωής των πολιτών, στον σχεδιασμό να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στα δημογραφικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα των κατοίκων της περιοχής, ώστε να διαγνωσθούν τρόποι που να συνεισφέρουν στην κοινωνική συνοχή, την εκτόνωση των κοινωνικών εντάσεων και τη δημιουργία σχέσεων καλής γειτονίας.
Ειδικότερα οι στόχοι κάθε παρέμβασης είναι:
- Πλατεία Αγ. Νικολάου Αχαρνών
Η πλατεία Αγ. Νικολάου σήμερα, παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα όπως, κατακερματισμό του χώρου από πλήθος παρτεριών και από τραπεζοκαθίσματα, μίξη λειτουργιών, ανεκμετάλλευτες επιφάνειες και δεν εξυπηρετεί βασικές ανάγκες τω χρηστών της (παιχνίδι παιδιών, στάση – αναψυχή ενηλίκων).
Με τον επανασχεδιασμό της πλατείας, στόχος είναι αυτή να «ανοιχθεί» προς την γύρω περιοχή κατοικίας και να γίνει πιο φιλόξενη και λειτουργική με την ενοποίησή της με τους γύρω πεζόδρομους, την απομάκρυνση του αυτοκινήτου και απόδοση του χώρου στους πεζούς για κίνηση και αναψυχή, την σαφή οριοθέτηση των τραπεζοκαθισμάτων των γύρω καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, την οργάνωση χώρου για παιχνίδι των παιδιών με ασφάλεια, την εξυγίανση και τον εμπλουτισμό πρασίνου και την πρόβλεψη σύγχρονου αστικού εξοπλισμού στον χώρο. - Πλατείες Αγ. Παντελεήμονα Αχαρνών και Αττικής
Ο σχεδιασμός των παραπάνω πλατειών επιχειρεί, πέρα από τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμισή τους, να αντιμετωπίσει κατά το δυνατόν τις χωρικές επιπτώσεις στον ελεύθερο δημόσιο χώρο, από τα οξυμένα προβλήματα της περιοχής (παραβατικότητα, κοινωνικός διαχωρισμός, στεγαστικές συνθήκες των μεταναστών, οικονομική υποβάθμιση, κλπ). Βασική κατεύθυνση του σχεδιασμού, αποτελεί η τόνωση της λειτουργίας του κοινόχρηστου χώρου της περιοχής μελέτης, η ενίσχυση της κίνησης των πεζών, και η δημιουργία αισθήματος ασφάλειας στον κοινόχρηστο δημόσιο χώρο.
Ειδικότερα η μελέτη προβλέπει:
- Σύνδεση των δύο πλατειών Αττικής και Αγ. Παντελεήμονα, μέσω της οδού Αγορακρίτου. Η διαδρομή αυτή περιπάτου εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο κατασκευής δικτύου ροής πεζών από το Π. Άρεως μέχρι την Ακαδημία Πλάτωνος που προβλέπεται να μελετηθεί σε επόμενη φάση. Προτείνεται διαπλατύνση του βορείου πεζοδρομίου της οδού Αγορακρίτου και οργάνωση της παρόδιας στάθμευσης. Ταυτόχρονα διευκολύνεται η προσβασιμότητα στα 50ο και 99ο Δημοτικά Σχολεία της περιοχής και στα συστεγαζόμενα με αυτά νηπιαγωγεία. Επί πλέον προτείνεται η σύνδεση της πλατεία του Αγ. Παντελεήμονα με τον πόλο που μπορεί να αποτελέσει, το χωρίς χρήση σήμερα διατηρητέο κτίριο της εκκλησίας στην οδό Υγείας, το οποίο μπορεί να γίνει κέντρο διαπολιτισμικού χαρακτήρα, με πεζοδρόμηση της οδού Υγείας.
- Επέκταση του χώρου των πλατειών για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε αυτές. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η διαμόρφωση της οδού Αλκιβιάδου σε οδό ήπιας κυκλοφορίας σε Α΄ φάση με προοπτική να θεσμοθετηθεί ως πεζόδρομος με τις γενικές διαδικασίες. Το ίδιο προτείνεται για την οδό Αγίου Παντελεήμονα αλλά και για την οδό που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της νησίδας πρασίνου της οδού Αγορακτίτου.
- Συσχετισμός της πλατείας Αττικής με το χώρο πρασίνου στο τέρμα της οδού Αγορακρίτου και την έναντι της οδού Λιοσίων νησίδα πρασίνου.
- Διαμόρφωση του κύριου χώρου των πλατειών, έτσι ώστε να ευνοούν τη συγκέντρωση ανθρώπων και τη συμμετοχή τους σε κοινές δραστηριότητες (γιορτές, συναυλίες, παραστάσεις).
- Ενίσχυση του παιχνιδιού των παιδιών στις πλατείες. Η υπάρχουσα κλειστή παιδική χαρά της πλατείας Αγ. Παντελεήμονα καταργείται και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για παιχνίδι με ελεύθερο χαρακτήρα, ενώ στην πλατεία Αττικής δημιουργείται πιο οργανωμένος χώρος παιχνιδιού.
- Οργάνωση και οριοθέτηση των περιοχών τραπεζοκαθισμάτων στο χώρο των πλατειών.
- Εμπλουτισμός του υπάρχοντος πράσινου και δημιουργία χωμάτινων και υδάτινων επιφανειών με στόχο τη βελτίωση του μικροκλίματος και τον περιορισμό του θορύβου και των ρύπων στο χώρο των πλατειών.
- Ενίσχυση – συμπλήρωση του υπάρχοντος φωτισμού για τον περιορισμό των σκοτεινών περιοχών.
Ο επανασχεδιασμός του χώρου, σαφώς δεν αρκεί για την απάλειψη των σύνθετων προβλημάτων της περιοχής μελέτης, αλλά απαιτούνται συντονισμένες ενέργειες από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα συναρμόδια Υπουργεία και τους λοιπούς φορείς που εμπλέκονται στην κατασκευή έργων στον κοινόχρηστο χώρο και στη διαχείριση του. Για το λόγο αυτό η Διεύθυνση προτίθεται, εξειδικεύοντας το πόρισμα «Δράση για την Αθήνα» της ομάδας εργασίας που συγκροτήθηκε στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, να προτείνει σχέδιο δράσεων και ρυθμίσεων, στο αντικείμενο της αρμοδιότητάς της. Συγχρόνως θα προτείνει τη διοργάνωση εκδηλώσεων στις πλατείες με ταυτόχρονη ενεργοποίηση των σχολείων, άλλων φορέων και ενώσεων πολιτών καθώς και τη χωροθέτηση συγκεκριμένων λειτουργιών σε κτήρια της περιοχής, που θα συμβάλλουν στην άμβλυνση των έντονων κοινωνικών προβλημάτων της περιοχής.
- Προκαταρκτική μελέτη ανάπλασης Προσφυγικών Δήμου Καισαριανής
Η ΔΕ.Ε.Α.Π. εκπονεί, με βάση της διατάξεις του κεφαλαίου Β΄ του Ν. 2508/97 (Α΄124), μελέτη ανάπλασης σε περιοχή προσφυγικών πολυκατοικιών του Δ. Καισαριανής, η οποία κηρύχθηκε ως περιοχή ανάπλασης με την υπ’ αρ. 17863/ 25 – 4 – 06 (Δ΄ 430) απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
Ολοκληρώθηκε και απεστάλη στον οικείο Δήμο η Προκαταρκτική Πρόταση της μελέτης που περιλαμβάνει την Ανάλυση, την Διάγνωση και την Πρόταση, με επεξεργασία τριών εναλλακτικών τρόπων ανάπλασης τους οποίους μελέτησε η Υπηρεσία (διατήρηση και ανάπλαση υφισταμένων κτιρίων, ανασυγκρότηση της περιοχής με εκτεταμένη αναδόμηση, ανασυγκρότηση της περιοχής με περιορισμένη αναδόμηση).
Με ευθύνη του Δήμου, η μελέτη θα δημοσιοποιηθεί, προκειμένου να τηρηθεί η διαβούλευση για την απαιτούμενη, κατά τον νόμο συναίνεση των ιδιοκτητών των ακινήτων, στην κατ’ αρχήν επιλογή του τρόπου ανάπλασης και να προωθηθεί περαιτέρω, η οριστικοποίηση της μελέτης και η υλοποίηση του προγράμματος. - Μελέτη υπερτοπικού ποδηλατικού άξονα Κηφισιά – Φάληρο
Εκπονείται μελέτη «ποδηλατικού άξονα Κηφισιά – Φάληρικός Όρμος –Αναπλάσεις σε ελεύθερους χώρους κατά μήκος του» που θα συνδέει την Κηφισιά (Σταθμός ΗΣΑΠ) με τη θάλασσα (Φαληρικός Όρμος) διαμέσου των αρχαιολογικών χώρων του κέντρου της Αθήνας, στον οποίο θα αρθρώνονται τα τοπικά δίκτυα των Δήμων. Η μελέτη εντάσσεται στο σχεδιασμό του Μητροπολιτικού δικτύου αξόνων για το ποδήλατο, που προωθείται από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (Ο.Ρ.Σ.Α.) με προοπτική τη θεσμική κατοχύρωσή του στο πλαίσιο των διαδικασιών εξειδίκευσης του Νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας. Την Διεύθυνση υποστηρίζει μέσω σχετικού ερευνητικού Προγράμματος το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π. -Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας). - Διενέργεια Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών
Στις προτεραιότητες του ΥΠΕΚΑ εντάσσεται η προαγωγή της Αρχιτεκτονικής ως κυρίαρχο στοιχείο του σύγχρονου πολιτισμού, που αντικατοπτρίζεται διαχρονικά στο αστικό τοπίο.
Για το λόγο αυτό προγραμματίζεται η διεξαγωγή αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, με ευθύνη της ΔΕΕΑΠ, με σκοπό να διερευνηθούν ολοκληρωμένα και από κάθε άποψη, τα θέματα του σύγχρονου σχεδιασμού του δημόσιου αστικού χώρου, με τελικό στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής των χρηστών , την αναβάθμιση του ελεύθερου κοινόχρηστου χώρου και την ανάδειξη των Μνημείων και της Ιστορίας του τόπου.
- Μελέτη διαμόρφωσης τμήματος Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή
Στα πλαίσια της επικαιροποίησης του ερευνητικού προγράμματος που εκπονήθηκε από το Ε.Μ.Π. (1990 – 2001), εκπονείται μελέτη διαμόρφωσης περιοχής, έκτασης περίπου 70 στρ., η οποία βρίσκεται εντός του πυρήνα του Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή και χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη δύο ανοικτών κλάδων του Ιλισσού που την διατρέχουν και την πυκνή δενδρώδη βλάστηση,
Με στόχο την προστασία και ανάδειξη των δύο κυρίαρχων αυτών φυσικών στοιχείων, οι παρεμβάσεις που προτείνονται είναι ιδιαιτέρως ήπιες και επικεντρώνονται στην συντήρηση και κατάλληλο εμπλουτισμό της υπάρχουσας βλάστησης και πρωταρχικά, στην αποκάλυψη και αποκατάσταση τμημάτων του Ιλισσού που έχουν μπαζωθεί, καθώς και στην παρουσία νερού στην περιοχή.
- «Συντήρηση Καλωδιακής Τηλεόρασης Εξαρχείων, Πλάκας και Κολωνακίου» .
Την δεκαετία του 80 το ΥΠΕΧΩΔΕ, στα πλαίσια των προσπαθειών του για την ποιοτική ανάδειξη της Αρχιτεκτονικής & Ιστορικής Κληρονομιάς στο Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση της οπτικής ρύπανσης, υλοποίησε ένα πιλοτικό πρόγραμμα και εγκατέστησε υπόγειο δίκτυο Καλωδιακής Τηλεόρασης στις περιοχές Πλάκας, Εξαρχείων & Κολωνακίου, σύμφωνα με το από 10-08-1981 ΠΔ (ΦΕΚ451Δ΄/24-8-81) .
Τα δίκτυα, περιλαμβάνουν ευαίσθητα ηλεκτρονικά εξαρτήματα και είναι αναγκαία η τακτική τους συντήρηση μέσω εξειδικευμένων συνεργείων, τα οποία εγκαθίστανται μέσω ανοικτών διαγωνισμών , που διενεργεί η Διεύθυνση σύμφωνα με τις διατάξεις περί δημοσίων έργων, η οποία και τα επιβλέπει .
- Επίβλεψη «Έργων Υποδομής Πάρκου Α. Τρίτση »
Βάσει μνημονίου μεταξύ ΥΠΕΚΑ και Φορέα Διοίκησης και Διαχείρισης του «Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Αντώνης Τρίτσης» Πάρκου Τρίτση, η ΔΕΕΑΠ ασκεί την αρμοδιότητα Διευθύνουσας υπηρεσίας των έργων υποδομής του Πάρκου Τρίτση, «που υλοποιούνται κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού, που πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουνίου 2010 με αντικείμενο την αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και αποκατάσταση των λειτουργιών του Πάρκου.
