Σχετικά με το σχέδιο νόμου «Ενίσχυση Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή» του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, ο ΣΕΤΕ έκανε κάποιες εύστοχες παρατηρήσεις, οι οποίες αναλυτικά έχουν ως εξής.
Σχετικά με τo Άρθρο 2.3.θ.ii
Η ραγδαία εξέλιξη στην ποιοτική διαφοροποίηση της ζήτησης στον τομέα του Τουρισμού έχει προκαλέσει εδώ και μερικά χρόνια την ανάγκη σοβαρών επεμβάσεων εκσυγχρονισμού των ξενοδοχειακών μονάδων τουλάχιστον ανά 5-ετία. Αυτή είναι η αιτία που η προβλεπόμενη 8-ετία στη σχετική παράγραφο είναι αρκετά μεγαλύτερης διάρκειας από τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων. Η αδυναμία εκσυγχρονισμού στο προαναφερθέν όριο των 5 ετών έχει πολλές φορές ως συνέπεια την περιθωριοποίηση των ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Προφανής είναι, η ανάγκη ενίσχυσης των επεμβάσεων ολοκληρωμένης ανακαίνισης και εκσυγχρονισμού, ότι πρέπει να εφαρμοστεί οριζόντια σε όλες τις κατηγορίες καταλυμάτων με υποχρέωση σε αναβάθμιση στην αμέσως επόμενη κατηγορία.
Στις ενισχυόμενες επενδύσεις τουρισμού θα πρέπει να προστεθούν και οι εργασίες εκσυγχρονισμού ξενοδοχείων σε υφιστάμενους κοινόχρηστους χώρους με ταυτόχρονη αλλαγή χρήσης για την δημιουργία νέων τμημάτων – κέντρων εσόδων. Πρόκειται για μία κατηγορία επενδύσεων που βοηθάει σημαντικά στην ποιοτική αναβάθμιση των ξενοδοχείων, ενισχύει την βιωσιμότητά τους και, συνήθως, καλύπτουν έγκαιρα την ανάγκη καινοτομίας.
Στην περίπτωση των φοροαπαλλαγών θα πρέπει να αναφέρουμε συμπληρωματικά την ακολουθούμενη εδώ και αρκετά χρόνια διεθνή πρακτική που συνίσταται στο ότι πολλά ξενοδοχειακά καταλύματα επενδύουν σε ετήσια βάση σε πάγια στοιχεία με στόχο την διαρκή κυλιόμενη βελτίωση των υποδομών τους. Λογικό είναι, και σε αυτήν την περίπτωση, μπορεί να ενισχυθεί αυτού του είδους ο εκσυγχρονισμός ο οποίος σε βάθος 5-ετίας θα καταλήγει να παίρνει ολοκληρωμένη μορφή.
Γνώμη μας είναι ότι στα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια μπορεί να περιληφθούν ονομαστικά από τώρα και τα σκάφη χωρητικότητας μέχρι 49 επιβάτες τόσο για την κατασκευή νέων όσο και την ανακαίνιση υφισταμένων. Το ίδιο μπορεί να προβλεφθεί και για τους τουριστικούς λιμένες που κατασκευάζονται με έγκριση του ΕΟΤ μπροστά από ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις με στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου μικρών μαρινών πλαισιωμένο από τουριστικές υποδομές.
Σχετικά με το Άρθρο 4
Στα είδη των ενισχύσεων, σημαντικό κίνητρο – θα αποτελέσει η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για όλες τις επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας. Τέτοιες κατά κύριο λόγο είναι οι ξενοδοχειακές και μάλιστα ιδιαίτερα οι των υψηλών κατηγοριών όπου η σχέση εργαζομένων προς πελάτες είναι ιδιαίτερα μεγάλη.
Σχετικά με το Άρθρο 4.1.α
Θα πρέπει να τονισθεί ότι στον κλάδο των ξενοδοχείων το μέτρο της φορολογικής απαλλαγής έχει ελάχιστο και πολύ ετεροχρονισμένο πρακτικό αποτέλεσμα. Αυτή η πραγματικότητα καθιστά εντονότερη την ανάγκη διατήρησης για τις τουριστικές επενδύσεις της θεσμοθέτησης των κινήτρων επιδότησης κεφαλαίου και ασφαλιστικών εισφορών. Τα περιθώρια κερδοφορίας σε αυτήν την κατηγορία επιχειρήσεων, είναι ακόμη και σε ομαλές περιόδους, εξαιρετικά περιορισμένα και, κύρια, αρχίζουν να εμφανίζονται στην καλύτερη των περιπτώσεων μετά την πάροδο τουλάχιστον μίας 4-ετίας. Στην παρούσα εξαιρετικά δυσμενή οικονομική συγκυρία, αυτή η ιδιαιτερότητα έχει ακόμη μεγαλύτερο βάρος γιατί, όπως προκύπτει από το σύνολο των ισολογισμών των μεγαλύτερων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων το 2009, η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ιδιαίτερα ζημιογόνα. Το δε 2010 θα παρουσιάσει ακόμη δυσμενέστερη εικόνα.
Σχετικά με το Άρθρο 5.1.α
Θεωρούμε ότι πρέπει να εξαιρεθούν εντελώς για τον τομέα του τουρισμού οι επενδύσεις που αναφέρονται σε ανέγερση νέων καταλυμάτων σε περιοχές της χώρας που χαρακτηρίζονται από υπερπροσφορά, άρα και σε κορεσμό, ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Στις περιοχές αυτές η υπερπροσφορά έχει καταλήξει σε φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού, υποβάθμισης των υπηρεσιών, κατάρρευσης των τιμών και σημαντική μείωση της απασχόλησης ως εύκολη λύση στη μείωση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων. Οι κορεσμένες τουριστικά περιοχές της χώρας είναι συγκεκριμένες, γνωστές τόσο στον ΕΟΤ, όσο και στους εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα. Δυστυχώς, η μη εφαρμογή του μέτρου αποκλεισμού αυτών των περιοχών από τις επιχορηγήσεις κατά τα τελευταία έτη, οδήγησε στην ελεύθερη πτώση των τιμών και σε κάποιες περιπτώσεις και στην βέβαιη αλλοίωση της φυσιογνωμίας τουριστικών προορισμών. Εδώ πρέπει να επαναφέρουμε τις σχετικές προβλέψεις και σχεδιασμούς του ΥΠΕΚΑ που, λογικά, θα έχουν και ρόλο «μπούσουλα» για το που και τι μπορεί ο επενδυτής να κάνει στις διάφορες περιοχές της χώρας.
Σχετικά με το Άρθρο 5.6.
Θεωρούμε αναγκαίο να διαφοροποιηθούν ρητά και με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους οι πυρόπληκτες περιοχές της χώρας, οι ορεινές άνω των 650 μέτρων καθώς και οι μικρονησιωτικές. Η αναβολή της ρητής αναφοράς στον νόμο αυτών των ειδικών περιπτώσεων, που απαιτούν ιδιαίτερη μεταχείριση για προφανείς λόγους, και η παραπομπή τους σε υπουργικές αποφάσεις ή σε νεότερους νόμους θα δημιουργήσει μετά βεβαιότητας τριβές τόσο μεταξύ των κομμάτων όσο και μεταξύ των εκπροσώπων των διαφόρων νομών στο Κοινοβούλιο, με τελικό αποτέλεσμα την διαιώνιση της προβληματικότητάς τους.
Σχετικά με το Άρθρο 5.8
Είναι προφανές ότι πρόκειται για εξαιρετικά αντιαναπτυξιακό μέτρο χωρίς καμία λογική που θα πρέπει να επαλειφθεί στο σύνολό του αφού η ανάπτυξη είναι ο στόχος και όχι η προέλευση της ανάπτυξης από συγκεκριμένους φορείς. Δεν είναι δυνατόν, επίσης, να αποκλείονται εταιρείες επειδή απλά συνεργάζονται ή συνδέονται λειτουργικά με άλλες επιχειρήσεις. Ποια είναι η λογική; Θέλουμε ή δεν θέλουμε επενδύσεις; Θέλουμε ή δεν θέλουμε οι εν λειτουργία επιχειρήσεις να ξαναεπενδύσουν απευθείας ή μέσω θυγατρικών ή μέσω συνεργαζομένων ή μέσω συγγενών επιχειρήσεων; Παρεμβάλλοντας, ως προϋπόθεση υπαγωγής στον Αναπτυξιακό Νόμο, νεφελώδεις όρους όπως «συνεργαζόμενοι» ή «συγγενείς», απλά αποκλείουμε από επενδυτικές πρωτοβουλίες φορείς που έχουν δυνητικά και τις περισσότερες πιθανότητες να επιχειρήσουν με επιτυχία, ενισχυόμενες και από την Πολιτεία. Οι πιο πάνω παρατηρήσεις και ερωτηματικά ισχύουν κατά μείζονα λόγο σε περιπτώσεις όπου οι επενδύσεις τοποθετούνται γεωγραφικά σε περιοχές της χώρας όπου το κατά κεφαλή εισόδημα είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Για αυτές τουλάχιστον τις περιοχές, αυτοί οι αντιαναπτυξιακοί περιορισμοί δεν έχουν καμία θέση.
Σχετικά με το Άρθρο 5.9
Σε έναν επενδυτικό νόμο το προφανές ζητούμενο οφείλει πάντα να είναι εάν τα επενδυτικά σχέδια συμβάλουν σοβαρά στην περιφερειακή ανάπτυξη, στην απασχόληση, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (άρα στην εξωστρέφεια) και συνολικά στα μακροοικονομικά μεγέθη της χώρας. Τα ποσοτικά όρια δεν έχουν λογική διότι με αυτόν τον τρόπο αποκλείουμε σοβαρά επενδυτικά σχέδια και μάλιστα στις μειονεκτικές περιοχές της χώρας.
Σχετικά με το Άρθρο 8.6.δ
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο περιεχόμενο και τους όρους που θα προβλέπει το Προεδρικό Διάταγμα το σχετικό με την ίδια συμμετοχή του επενδυτή. Η δυνατότητα και η κλιμάκωση καταβολής της ίδιας συμμετοχής του επενδυτή οφείλει να λαμβάνει υπόψη σύγχρονες επιχειρηματικές παραμέτρους, μεταξύ των οποίων, η έγκριση τραπεζικού δανείου, η εμπειρία του επενδυτή, η συναλλακτική του συμπεριφορά όπως καταγράφεται από τα αρμόδια όργανα, κλπ. Η πολιτική που ακολουθήθηκε στον προηγούμενο Αναπτυξιακό Νόμο είχε «σαράφικο» χαρακτήρα, επίφαση νομιμότητας και δημιουργούσε πρόσφορο έδαφος για πλήθος καταστρατηγήσεων. Συνεπώς η προϋπόθεση του άρθρου 9.1.γ οφείλει να διαγραφεί.
Σχετικά με το Άρθρο 10
Τα κριτήρια αξιολόγησης, σωστά στην συντριπτική τους πλειοψηφία, αφενός ακυρώνουν την παράγραφο του άρθρου 9.1.γ. και αφετέρου, δίνουν το σωστό πλέγμα φίλτρων για την αξιολόγηση μιας επενδυτικής πρότασης.
Σχετικά με το Άρθρο 12
Η καταβολή της επιχορήγησης κεφαλαίου οφείλει να ακολουθεί το επενδυτικό χρονοδιάγραμμα για να μην καταλήγει σε αιτία προβληματικότητας.
Σχετικά με το Άρθρο 12.2
Στο κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής στα εν λειτουργία ξενοδοχειακά καταλύματα που προβαίνουν σε επενδύσεις ανακαίνισης – βελτίωσης, στη βάση συνεχών κατ’ έτος επεμβάσεων θα πρέπει να προβλεφθεί χωρίς περιορισμούς και σε αυτή την περίπτωση ο σχηματισμός αφορολόγητου αποθεματικού ανεξάρτητα από τον χρόνο, την μεσολαβούσα περίοδο ανάμεσα σε 2 διαχρονικές επενδύσεις εκσυγχρονισμού και το είδος εκσυγχρονισμού.
